วิธีการแสดงบทบาทนางลำหับในการแสดงละคร เรื่อง เงาะป่า The Performing Techniques of Nang Lamhup Roles in the Performance of Ngor Paa

Main Article Content

นางสาวณัฐธิดา ศิริประเสริฐ
รองศาสตราจารย์ ดร.จินตนา สายทองคำ
ดร.ชนัย วรรณะลี

บทคัดย่อ

งานวิจัยหัวข้อ วิธีการแสดงบทบาทนางลำหับในการแสดงละคร เรื่อง เงาะป่า มีวัตถุประสงค์เพื่อ
1) ศึกษาบทบาทนางลำหับในการแสดงละคร เรื่อง เงาะป่า 2) วิเคราะห์วิธีการแสดงบทบาทนางลำหับ ในการแสดงละคร เรื่อง เงาะป่า โดยศึกษาจากเอกสาร หนังสือ สัมภาษณ์ผู้ทรงคุณวุฒิ และการศึกษาภาคสนาม
ผลวิจัยพบว่า 1. ลำหับตัวละครเอกฝ่ายหญิงดำเนินชีวิตในสังคมชาวเงาะป่าอย่างกุลสตรี จิตใจอ่อนโยน
รักธรรมชาติ น้ำเสียงไพเราะ อ่อนแอ รักนวลสงวนตัว รู้บุญคุณ มีปัญญา และไหวพริบ รักเดียวใจเดียว กตัญญูกตเวที และจิตใจเด็ดเดี่ยว ปรากฏบทบาทในการแสดง ดังนี้ 1) ช่วงพบรัก มีบทบาทในการเป็นหญิงสาวในสังคมชาวเงาะป่า บทบาทพี่สาวแสดงถึงความรักใคร่ ไว้วางใจน้องชาย 2) ช่วงแต่งงาน บทบาทเจ้าสาวเข้าพิธีแต่งงานตามประเพณี บทบาทลูกกตัญญูทำตามประสงค์พ่อแม่ 3) ช่วงตายเพราะรัก ปรากฏบทบาทภรรยา
ที่ยึดมั่น เด็ดเดี่ยวต่อความรัก 2. วิธีการแสดงบทบาทนางลำหับปรากฏในกระบวนท่ารำ แบ่งออกได้เป็น
2 ลักษณะ คือ 1) การตีบทตามคำร้อง 2) การใช้ท่ารำจากรำแม่บท วิธีการแสดงบทบาทดังกล่าวประกอบกับวิธีการรำ แบ่งเป็นการนั่งรำและการยืนรำ วิธีการสื่ออารมณ์และความรู้สึก ผ่านสีหน้า แววตา กิริยา ท่าทางด้วยการสื่ออารมณ์และความรู้สึกครุ่นคิด เบิกบานใจ ซาบซึ้งบุญคุณ ทักท้วง ห้ามปราม เป็นกังวล ร้อนรนใจ รู้สึกผิด คลายกังวล วิตกกังวล เสียใจกับการสูญเสีย ตัดสินใจ เด็ดขาด เด็ดเดี่ยว ประกอบกับวิธีการใช้หน้าและสายตามอง 6 ลักษณะ มองตามมือ มองตามบท เบือนหน้า หลบหน้า กล่อมหน้า ลักคอ รวมทั้งวิธีการเจรจาการควบคุมการออกเสียงเพิ่มอารมณ์ความรู้สึกในน้ำเสียงอย่างสอดคล้องและสัมพันธ์กัน


 

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
ศิริประเสริฐ ณ. . ., สายทองคำ จ. ., & วรรณะลี ช. (2025). วิธีการแสดงบทบาทนางลำหับในการแสดงละคร เรื่อง เงาะป่า: The Performing Techniques of Nang Lamhup Roles in the Performance of Ngor Paa. วิพิธพัฒนศิลป์, 5(2), 17–36. สืบค้น จาก https://so02.tci-thaijo.org/index.php/WIPIT/article/view/267129
ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

กฤษณะ สายสุนีย์. (2562). กลวิธีและกระบวนท่ารำอาบน้ำแต่งตัวของตัวละครเอกฝ่ายชายในการแสดงละครเรื่อง เงาะป่า. [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, สถาบันบัณฑิตพัฒนศิลป์].

จุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว, พระบาทสมเด็จพระ. (2561). บทละครเรื่องเงาะป่า ฉบับสอบชำระ.

ไทยควอลิตี้บุ๊คส์ (2000).

ธันธวัช ปิ่นทอง. (2563). กลวิธีการแสดงบทบาทนางเอกละครนอกแบบหลวง. [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, สถาบันบัณฑิตพัฒนศิลป์].

น้อย โขนยักษ์. (2566, 7 กุมภาพันธ์). ละคร เรื่อง เงาะป่า กรมศิลปากร. Youtube. https://www.youtube.com/watchจ?v=-TtLVR9tUyY&t=2001s

พัชรินทร์ จันทรัดทัต. (2552). บทบาทและลีลาท่ารำนางเมรีในละครนอก เรื่องรถเสน. [วิทยานิพนธ์ ปริญญามหาบัณฑิต, จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย].

มัลลิกา คนานุรักษ์. (2550). คติชนวิทยา (พิมพ์ครั้งที่ 2). โอเดียนสโตร์.

ราชบัณฑิตยสถาน. (2546). พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ.2542. นานมีบุ๊ค พับลิเคชั่น.

เสาวณิต วิงวอน. (2554). วรรณคดีการแสดง. ภาควิชาวรรณคดี คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์.