"แขกแดง” ตลกชูโรงของการแสดงลิเกป่า คณะเด่นชัย สงวนศิลป์ จังหวัดพัทลุง

บทคัดย่อ

บทคัดย่อ

          ลิเกป่าเป็นการแสดงพื้นบ้านภาคใต้ ไม่ปรากฏหลักฐานแน่ชัด แต่ได้มีการสันนิษฐานว่ามาจากการละเล่นของชาวไทยมุสลิมที่อาศัยอยู่บนเกาะบริเวณชายฝั่งทะเลตะวันตก หรือชายฝั่งทะเลอันดามันต่อมาชาวไทยพุทธได้นำมาแสดง จนเกิดความนิยมและแพร่หลายไปยังชายฝั่งทะเลตะวันออกหรือฝั่งทะเลอ่าวไทยจนการแสดงลิเกป่ามีผู้นิยมกันกว้างขวางมากขึ้น โดยเฉพาะอย่างยิ่งในบริเวณจังหวัดแถบชายฝั่งทะเลอันดามัน เช่น ตรัง พังงา กระบี่ เป็นต้น นอกจากนี้ยังพบว่ามีการแสดงลิเกป่ากระจายอยู่ทั่วไปในจังหวัดแถบชายฝั่งทะเลอ่าวไทย ตั้งแต่จังหวัดสุราษฎร์ธานี นครศรีธรรมราช พัทลุง และสงขลา แต่ปัจจุบันลิเกป่าค่อย ๆ คลายความนิยมลงจนหาชมได้ยาก โดยเฉพาะลิเกป่าในจังหวัดพัทลุงที่เหลือแสดงอยู่เพียงคณะเดียว คือ คณะลิเกป่าเด่นชัย สงวนศิลป์

          หากกล่าวถึงการแสดงลิเกป่าก็จะนึกถึงตัวเอกของการแสดง คือ “แขกแดง” ที่เป็นตัวละครที่สำคัญในการดำเนินเรื่องของการแสดงลิเกป่า และยังเป็นเหมือนตัวตลกชูโรงที่สามารถดึงดูดความสนใจในการแสดงลิเกป่าอีกด้วย องค์ประกอบสำหรับการแสดงลิเกป่าคณะเด่นชัย สงวนศิลป์ ในส่วนของการเต้นแขกแดง คือ (1) รูปแบบลักษณะการออกแขกแดง (2) ดนตรีที่ใช้ประกอบในการเต้นแขกแดง(3) การแต่งกายของแขกแดง (4) การสืบทอดการเต้นแขกแดง ในปัจจุบันคณะลิเกป่าเด่นชัย สงวนศิลป์ จังหวัดพัทลุง ยังขาดผู้สืบทอดในการเต้นแขกแดง และอาจจะสูญหายไปในที่สุด เนื่องด้วยความนิยมในการแสดงลิเกป่าลดน้อยลง ดังนั้นการศึกษาครั้งนี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่ออนุรักษ์รูปแบบ และอัตลักษณ์ของการเต้นแขกแดงแบบดั้งเดิมคณะลิเกป่าเด่นชัย สงวนศิลป์ จังหวัดพัทลุง อีกทั้งเพื่อให้การแสดงลิเกป่าได้รับความนิยมและเป็นที่รู้จักมากขึ้น โดยเฉพาะตัวเอกของการแสดงลิเกป่า รวมถึงกระบวนท่าการเต้นของตัวแขกแดง หรือตัวตลกชูโรงของการแสดงลิเกป่าคณะเด่นชัย สงวนศิลป์ จังหวัดพัทลุง

คำสำคัญ: แขกแดง, ตลกชูโรง, การแสดงลิเกป่า