ความสัมพันธ์เชิงสาเหตุของปัจจัยที่มีผลต่อพฤติกรรมการเสพยาซ้ำของผู้เสพเมทแอมเฟตามีน

Abstract

บทคัดย่อ

          การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความสัมพันธ์เชิงสาเหตุของปัจจัยที่มีผลต่อพฤติกรรมการเสพยาซ้ำของผู้เสพเมทแอมเฟตามีน และตรวจสอบความสอดคล้องของโมเดลเชิงสาเหตุที่ส่งผลต่อพฤติกรรมการเสพยาซ้ำของผู้เสพเมทแอมเฟตามีนกับข้อมูลเชิงประจักษ์ ผู้วิจัยกำหนดกรอบแนวการวิจัยจากการศึกษาแนวคิดทฤษฎีที่เกี่ยวข้อง นำไปศึกษากับกลุ่มตัวอย่างเป็นผู้เสพเมทแอมเฟตามีนที่เคยเลิกยาเสพติดทั้งที่เลิกเสพด้วยตนเองหรือจากการบำบัดรักษาที่กลับมาเสพยาซ้ำ และอยู่ในระหว่างการเข้ารับการรักษาในสถานบำบัดรักษายาเสพติด สังกัดกรมการแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข จำนวน 762 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยเป็นแบบสอบถามปัจจัยที่ส่งผลต่อพฤติกรรมการเสพยาซ้ำของผู้เสพเมทแอมเฟตามีน มีทั้งหมด 11 ตอน ตรวจสอบคุณภาพโดยการตรวจสอบความตรงเชิงพินิจ โดยผู้ทรงคุณวุฒิ จำนวน 5 คน มีค่าดัชนีความสอดคล้อง 0.6-1.00 และหาค่าความเชื่อมั่น ด้วยสัมประสิทธิ์อัลฟาของครอนบัค มีค่าอำนาจจำแนกอยู่ระหว่าง 0.203 - 0.760 และค่าความเชื่อมั่น

ทั้งฉบับเท่ากับ 0.884 วิเคราะห์ข้อมูลโดยการตรวจสอบความสอดคล้องของโมเดลสมการโครงสร้างที่พัฒนาขึ้นกับข้อมูลเชิงประจักษ์ และศึกษาขนาดอิทธิพลทางตรง อิทธิพลทางอ้อม และอิทธิพลรวมของปัจจัยที่นำมาศึกษากับพฤติกรรมการเสพติดซ้ำ โดยใช้โปรแกรมวิเคราะห์ทางสถิติ

ผลการศึกษา พบว่า

ปัจจัยเชิงสาเหตุที่มีผลต่อพฤติกรรมการเสพยาซ้ำประกอบด้วย สภาพแวดล้อมและอิทธิพลของชุมชนมีอิทธิพลโดยตรงต่อพฤติกรรมการเสพยาซ้ำและมีอิทธิพลโดยอ้อมโดยผ่านพฤติกรรมภายในของผู้ติดยาเสพติด อิทธิพลจากเพื่อนมีอิทธิพลโดยตรงต่อพฤติกรรมการเสพยาซ้ำและมีอิทธิพลโดยอ้อมโดยผ่านพฤติกรรมภายในของผู้ติดยาเสพติด พฤติกรรมที่เกี่ยวข้องกับยาเสพติดมีอิทธิพลทางตรงต่อพฤติกรรมการเสพยาซ้ำและมีอิทธิพลทางอ้อมโดยผ่านพฤติกรรมภายในของผู้ติดยาเสพติด สภาพแวดล้อมของครอบครัวมีอิทธิพลทางตรงต่อพฤติกรรมการเสพยาซ้ำและมีอิทธิพลทางอ้อมโดยผ่านอิทธิพลจากเพื่อนและพฤติกรรมภายในของผู้ติดยาเสพติด พฤติกรรมภายในของผู้ติดยาเสพติดมีอิทธิพลทางตรงต่อพฤติกรรมการเสพยาซ้ำ

ผลการตรวจสอบความสอดคล้องของโมเดลเชิงสาเหตุข้อมูลเชิงประจักษ์ พบค่าไคสแควร์เท่ากับ 179.84 ค่า P-value = 0.0000 ค่าดัชนีวัดระดับความกลมกลืน (GFI) = 0.972 ค่าดัชนีวัดระดับความกลมกลืนที่ปรับแก้ (AGFI) = 0.955 และค่าความคลาดเคลื่อนการประมาณค่าพารามิเตอร์ (RMSEA) = 0.0387 ตามลำดับ โดยสรุป โมเดลเชิงสาเหตุที่ส่งผลต่อพฤติกรรมการเสพยาซ้ำของผู้เสพเมทแอมเฟตามีนมีความสอดคล้องกับข้อมูลเชิงประจักษ์

พฤติกรรมการเสพยาซ้ำของผู้เสพเมทแอมเฟตามีนได้รับอิทธิพลโดยรวมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 จากปัจจัยสภาพแวดล้อมและอิทธิพลของชุมชนมากที่สุด รองลงมา คือ สภาพแวดล้อมของครอบครัว พฤติกรรมที่เกี่ยวข้องกับยาเสพติด และอิทธิพลจากเพื่อน มีอิทธิพลโดยรวมมีค่าเท่ากับ 9.479, 2.679, 2.026 และ 1.354 ตามลำดับ ส่วนพฤติกรรมภายในของผู้ติดยาเสพติดมีอิทธิพลต่อพฤติกรรมการเสพยาซ้ำน้อยที่สุด มีอิทธิพลโดยรวมในทิศทางลบเท่ากับ - 1.001 

ABSTRACT

          The objective of this research were to study the causal relationship of factors affect relapsing behavior of methamphetamine users and to investigate the goodness of fit on structural equation model of relapsing behavior of methamphetamine users developed by the researcher with empirical data. The researchers formulated the conceptual framework to guide this research. The sample group were methamphetamine users who repeated drug addict and in the treatment of drug addict treatment center, Department of Medical service, Ministry of Public Health 762 persons. The instrument were questionairs and validated by 5 experts and IOC 0.6-1.00. The reliability calculated by Cronbach’s Alpha Coefficient was 0.884 and discrimination 0.203-0.760. Data were statistically analyzed by check the consistency of model with empirical data by using LISREL for Windows version 9.1.

The results were as follow

The components of relapsing behavior of methamphetamine users comprise : the environment and the community directly affect relapsing behavior and indirectly affect relapsing behavior. Peer group directly affect relapsing behavior and indirectly affect relapsing behavior. Behaviors associated with drug directly affect relapsing behavior and indirectly affect relapsing behavior. The family directly affect relapsing behavior and indirectly affect relapsing behavior. The behavior of the drug addicts directly affect relapsing behavior.

The causal relationship model of empirical data provided good fit to the empirical data, with Chi square = 179.84 P-value = 0.0000 GFI = 0.972 AGFI = 0.955 and RMSEA = 0.0387.

Relapsing behavior of methamphetamine users were total effect from the environment and the community's most, followed by the family, behaviors associated with drug, peer group and behavior of the drug addicts. The overall value of 9.479, 2.679, 2.026 1.354 and -1.001 respectively.