การประเมินมูลค่าทางเศรษฐกิจและสังคมของผลิตภัณฑ์สร้างสรรค์จากศิลปะ ทวารวดีในจังหวัดนครปฐม
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาปัญหาและสภาพบริบทของมูลค่าทางเศรษฐกิจของทุนทางวัฒนธรรมทวารวดี 2) สร้างรูปแบบการเพิ่มมูลค่าทางเศรษฐกิจด้วยทุนทางวัฒนธรรมทวารวดี 3) ประเมินมูลค่าทางเศรษฐกิจและสังคมจากการเพิ่มมูลค่าทางเศรษฐกิจด้วยทุนทางวัฒนธรรมทวารวดีจังหวัดนครปฐมใช้ระเบียบวิธีวิจัยแบบผสมผสาน การวิจัยเชิงปริมาณ กลุ่มตัวอย่าง จำนวน 3 กลุ่ม ประกอบด้วย (1) ชุมชนจำนวน 400 ราย (2) ผู้ประกอบการ จำนวน 400 ราย (3) ผู้บริโภค จำนวน 400 ราย การสุ่มตัวอย่างตามสะดวก เครื่องมือวิจัย คือแบบสอบถาม การวิจัยเชิงคุณภาพ กลุ่มตัวอย่าง จำนวน 3 กลุ่ม คือ ตัวแทนผู้ประกอบการทุนทางวัฒนธรรม ชุมชนทางวัฒนธรรม และหน่วยงานรัฐ ใช้วิธีคัดเลือกแบบเจาะจง เครื่องมือวิจัย คือแบบสัมภาษณ์ การวิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณใช้สถิติเชิงพรรณนา ได้แก่ ค่าความถี่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ยส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และเชิงคุณภาพใช้การวิเคราะห์เนื้อหา
ผลการวิจัยพบว่า 1) ปัญหาและสภาพบริบทของทุนทางวัฒนธรรมทวารวดีประสบปัญหาความเสื่อมของวัฒนธรรมเนื่องมาจากการพัฒนาเศรษฐกิจและสังคม และขาดการใช้ประโยชน์ทางเศรษฐกิจอย่างชัดเจน2) รูปแบบการเพิ่มมูลค่าทางเศรษฐกิจด้วยทุนทางวัฒนธรรมทวารวดี เน้นส่งเสริมผู้ประกอบการที่พัฒนาผลิตภัณฑ์ การออกแบบด้วยวัฒนธรรมทวารวดี การแก้ปัญหาธุรกิจ สำรวจตลาด แลกเปลี่ยนความรู้และสร้างเครือข่าย โดยภาครัฐสนับสนุนกำลังผลิต เงินทุน การตลาด และจัดจำหน่าย เพื่อความร่วมมือและกระจายผลประโยชน์สู่ชุมชน และ 3) การประเมินมูลค่าทางเศรษฐกิจและสังคม พบว่าในปี 2566 อัตราผลตอบแทนจากการลงทุนอยู่ที่ 1:0.39 และเพิ่มเป็น 1:0.97 ในปี 2567 อัตราผลประโยชน์ต่อต้นทุนอยู่ที่ 1:1.64 และเพิ่มเป็น 1:2.13 ส่วนอัตราผลตอบแทนทางสังคม ปีแรกมีค่าอยู่ที่ 2.28 และคาดการณ์ว่าจะเพิ่มเป็น 3.83 ใน 5 ปี
Article Details
เอกสารอ้างอิง
เกรียงศักดิ์ เจริญวงศ์ศักดิ์. (2560). ยุทธศาสตร์ทางวัฒนธรรมเพื่อนำประเทศไทยสู่ประเทศรายได้สูง. วารสาร บริหารธุรกิจเศรษฐศาสตร์และการสื่อสาร. 12 (1), 6-21.
จันทนา ฤทธิ์สมบูรณ์ และทักษญา สง่าโยธิน. (2562). ห่วงโซ่มูลค่าเพื่อการพัฒนาวิสาหกิจชุมชนอย่างยั่งยืน ด้วยแนวคิดผู้ประกอบการรุ่นใหม่ (YEC). วารสารวิทยบริการ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์. 30 (1), 104-117.
จุฑามาศ ศรีรัตนา. (2561). เศรษฐกิจสร้างสรรค์กับไทยแลนด์ 4.0. วารสารเกษมบัณฑิต. 19, 208-217.
ชลธิชา จิรภัคพงค์ และคณะ. (2566). การพัฒนาและยกระดับการผลิตและเพิ่มมูลค่างานศิลปวัฒนธรรมเชิงสร้างสรรค์เพื่อเสริมสร้างเศรษฐกิจฐานราก จังหวัดแพร่. วารสารบัณฑิตศึกษาปริทรรศน์ มจร วิทยาเขตแพร่. 9 (2), 1-19.
ชาติชัย อุดมกิจมงคล และคณะ. (2565). การบูรณาการของห่วงโซ่คุณค่าครามสกลนคร. วารสารวิทยาลัยนครราชสีมา (สาขามนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์). 16 (2), 84-100.
โชติกา ภาษีผล. (2560). เปิดประเด็น: การประเมินผลตอบแทนทางสังคม. วารสารครุศาสตร์. 45 (4),342-352.
นภาพร หงษ์ภักดี และสืบพงศ์ หงษ์ภักดี. (2566). การประเมินผลตอบแทนทางสังคมจากการลงทุนสําหรับโครงการพัฒนาผู้ประกอบการทางวัฒนธรรมด้านภูมิปัญญาการทําเทียน ในพื้นที่ย่านเมืองเก่า จังหวัดอุบลราชธานี. Journal of Humanities and Social Sciences Nakhon Phanom University. 13 (3), 149-167.
พรพิมล อริยะวงษ์. (2564). การประเมินผลตอบแทนทางสังคมจากการลงทุน (SROI) เพื่อสร้างความยั่งยืนของกลุ่มทอผ้ากี่กระตุกไหล่หินตะวันตก อำเภอเกาะคา จังหวัดลำปาง. วารสารด้านการบริหารรัฐกิจ และการเมือง. 10 (2), 147-166.
พฤติยาพร มณีรัตน์ และเกิดสิริ เจริญวิศาล. (2565). โมเดลห่วงโซ่คุณค่าในการสร้างมูลค่าวัตถุดิบท้องถิ่นสู่กิจกรรมการท่องเที่ยวเชิงอาหารในจังหวัดภูเก็ต. วารสารสหวิทยาการมนุษยศาสตร์และ สังคมศาสตร์. 5 (3), 813-825.
เมธาวี จำเนียร. (2566). กระบวนการขับเคลื่อนแผนงานวิจัยเพื่อการเพิ่มมูลค่าสินค้าเกษตรแปรรูปบนฐานอัตลักษณ์ เขา ป่า นา เล จังหวัดนครศรีธรรมราช ด้วยนวัตกรรมและการจัดการสมัยใหม่. Journal of Roi Kaensarn Academi. 8 (6), 624-640.
สำนักงานสถิติแห่งชาติ. (2565). ข้อมูลสำมะโนธุรกิจและอุตสาหกรรม พ.ศ. 2565 จังหวัดนครปฐม. ออนไลน์. สืบค้นเมื่อวันที่ 24 พฤษภาคม 2566. แหล่งที่มา: https://www.nso.go.th/public/e-book/ Census_Survey/Nakhonpathom_Province/.
สำนักงานพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์จังหวัดนครปฐม. (2565). รายงานสถานการณ์ทางสังคมระดับจังหวัดนครปฐมประจำปี 2565. ออนไลน์. สืบค้นเมื่อ 20 พฤษภาคม 2566. https://www. msociety.go.th/ewtadmin/ewt/mso_web/download/article/article_20220920145823.pdf
โสรฌา เครือเมฆ และชุติมา สังคะหะ. (2564). การพัฒนาผลิตภัณฑ์ชุมชนจากเครื่องจักสานไม้ไผ่ตกแต่งผ้าขาวม้าสู่พาณิชย์ชุมชนวัฒนธรรมไทยเวียงคีรีวัน จังหวัดนครนายก. วารสารวนัมฎองแหรกพุทธศาสตร ปริทรรศน์. 8 (2), 49-63.
อัจจนา ธราพร และกาญจน์นภา พงศ์พนรัตน์. (2562). ทุนทางวัฒนธรรมประเภทของที่ระลึกเพื่อส่งเสริมการ ท่องเที่ยวเชิงเศรษฐกิจสร้างสรรค์ กรณีศึกษาแบรนด์“โฮเล่น (HOLEN)”. วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ (สทมส). 27 (2), 152-163.
อัชรี กุลบุตร, ภาสกร ดอกจันทร์ และ กัมปนาท วงษ์วัฒนพงษ์. (2567). รูปแบบการจัดการทุนทางวัฒนธรรมเพื่อพัฒนาเศรษฐกิจฐานรากอย่างยั่งยืนของกลุ่มชาติพันธุ์ไทยทรงดำในเขตพื้นที่ภาคเหนือตอนล่าง. Journal of Roi Kaensarn Academi. 9 (4), 137-157.
อัญธิชา มั่นคง. (2560). บทบาทของทุนทางวัฒนธรรมกับการพัฒนาเศรษฐกิจชุมชน กรณีศึกษาชุมชนใน ตำบลบ้านตุ่น อำเภอเมือง จังหวัดพะเยา. วารสารวิจัยและพัฒนา มหาวิทยาลัยราชภัฏเลย. 12 (39), 90-100.
Horng SC, Chang AH, Chen KY. (2016). The business model and value chain of cultural andcreative industry - Thriving in a New World Economy. Springer: Cham
Jurado-Rivas, C., & Sánchez-Rivero, M. (2022). Investigating Change in the Willingness to Pay for a More Sustainable Tourist Destination in a World Heritage City. Land. 11 (3), 439.
Koontz, H.D. & O’ Donnell, C. (1968). Principles of Management. New York: McGraw-Hill.
Kotler, P., & Armstrong, G. (2008). Principles of Marketing. (12th ed.). London: Pearson Education Limited.
Lau, M. M. Y. (2016). Effects of 8Ps of services marketing on student selection of self-financing sub-degree programmes in Hong Kong. International Journal of Educational Management. 30 (3), 386–402.
Liang, X., et al. (2022). Complex Social Value-Based Approach for Decision-Making and Valorization Process in Chinese World Cultural Heritage Site: The Case of Kulangsu (China). Land. 11 (5), 614.
Tišma, S., Mileusnić Škrtić, M., Maleković, S., & Jelinčić, D. A. (2021). Cost–BenefitAnalysis in the Evaluation of Cultural Heritage Project Funding. Journal of Risk and Financial Management. 14 (10), 466.
Ramírez-Guerrero, G., García-Onetti, J., Arcila-Garrido, M., & Chica-Ruiz, J. A. (2021). A tourism potential index for cultural heritage management through the ecosystem services approach. Sustainability. 13 (11), 6415.
Ren, T., & Zhong, X. (2022). Government Subsidy, External Financing, and Capacity for Scientific and Technological Innovation of Culture Industry from the Life Cycle Perspective. Mobile Information Systems. (1), 6417530.
Throsby, D. (2020). Cultural capital. In Handbook of Cultural Economics, Third Edition (pp. 168-173). Edward Elgar Publishing.
