การขับเคลื่อนนโยบายพัฒนาคุณภาพชีวิตประชาชน เขตสุขภาพที่ 4
Main Article Content
บทคัดย่อ
งานวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาสถานการณ์การขับเคลื่อนนโยบาย ได้แก่ การบูรณาการ ปัจจัยความสำเร็จ ปัญหา อุปสรรคและข้อจำกัดในการขับเคลื่อนนโยบายการพัฒนาคุณภาพชีวิตประชาชน 2) ศึกษาอิทธิพลของปัจจัยการขับเคลื่อนนโยบาย ได้แก่ นโยบายพัฒนาคุณภาพชีวิตในทุกช่วงวัย ภาวะผู้นำ และการมีส่วนร่วมต่อการขับเคลื่อนนโยบายการพัฒนาคุณภาพชีวิตประชาชน และ 3) นำเสนอรูปแบบการขับเคลื่อนนโยบายการพัฒนาคุณภาพชีวิตประชาชนเป็นการวิจัยเชิงคุณภาพของกลุ่มผู้ให้ข้อมูลสำคัญ จำนวน 30 บุคคล ประกอบด้วย ผู้ให้ข้อมูลระดับเขต จำนวน 6 บุคคล ระดับจังหวัด จำนวน 8 บุคคล และระดับอำเภอ จำนวน 16 บุคคล เก็บรวบรวมข้อมูลโดยวิธีการสังเกตแบบไม่มีส่วนร่วม การสัมภาษณ์เชิงลึกและการสนทนากลุ่ม ระหว่างวันที่ 9 พฤศจิกายน 2566 ถึง วันที่ 28 มีนาคม 2567
ผลการวิจัยพบว่า 1) สถานการณ์การบูรณาการ ปัจจัยความสำเร็จ ปัญหา อุปสรรคและข้อจำกัด ใช้หลักการบูรณาการยุทธศาสตร์ด้วยการเชื่อมโยงพลังทางสังคม พลังวิชาการ และพลังอำนาจรัฐ สร้างเสริมพลังแห่งการเรียนรู้พื้นที่เป็นฐานประชาชนเป็นศูนย์กลาง และการติดตามประเมินผลให้ต่อเนื่อง 2) นโยบายพัฒนาคุณภาพชีวิตในทุกช่วงวัยมีอิทธิพลต่อการวางยุทธศาสตร์เชื่อมโยงกับประเด็นมิติด้านสังคม และสภาพแวดล้อมให้เอื้อต่อความปลอดภัย ส่วนอิทธิพลของผู้นำจะพัฒนากรอบความคิด วิสัยทัศน์ การจัดองค์ความรู้พื้นฐานชีวิตในลักษณะของไตรภาคีให้เป็นพื้นที่จัดการตนเอง ซึ่งอิทธิพลการมีส่วนร่วมจะเสริมพลังการสร้างปัญญาเชื่อมร้อยพลังทุกภาคส่วนจัดทำยุทธศาสตร์ที่สมดุล พัฒนากลไกการประสานเชื่อมโยงกับองค์กรภาคีเครือข่ายในทุกระดับ และ 3) THONGTON,s Model เป็นรูปแบบการขับเคลื่อนนโยบายพัฒนาคุณภาพชีวิตประชาชน ประกอบด้วย (1) การสร้างทีมด้วยภาวะผู้นำที่มีอิทธิพลสร้างศรัทธาและบารมี (2) การบูรณาการและการแบ่งปันทรัพยากรร่วมกันแบบองค์รวม (3) การจัดโครงสร้างองค์กรชัดเจนเหมาะสม (4) ภาคีและเครือข่ายทำงานร่วมกันแบบพหุภาคี (5) ใช้กระบวนทัศน์กรอบแนวคิดเชิงพัฒนาการเติบโตในการวัดแนวโน้มสถานการณ์ (6) ความไว้วางใจจากการมีส่วนร่วมและยกย่องเชิดชูเกียรติด้วยความชื่นชมยินดี (7) เสริมสร้างโอกาสในเชิงการพัฒนาและความรอบรู้ด้วยการใช้เทคโนโลยีดิจิทัล และ (8) กำหนดนโยบายเมืองคุณภาพชีวิตน่าอยู่เป็นวาระแห่งชาติต่อไป
Article Details
เอกสารอ้างอิง
คณะกรรมการเขตสุขภาพเพื่อประชาชนเขตพื้นที่ 4. (2561). การพัฒนานโยบายสาธารณะเพื่อสุขภาพแบบมีส่วนร่วมในเขตพื้นที่ 4. สระบุรี: เขตสุขภาพเพื่อประชาชน เขตพื้นที่ 4.
คณะกรรมการเขตสุขภาพเพื่อประชาชนเขตพื้นที่ 4.(2564). การพัฒนาและสนับสนุนการดำเนินงานเขตสุขภาพเพื่อประชาชน เขตพื้นที่ 4 พ.ศ. 2564 – 2565. : เขตสุขภาพเพื่อประชาชน เขตพื้นที่ 4.
จรัสพงศ์ คลังกรณ์, ภูวนัย เพ็ชรไปร่ และนิยม พัฒนศรี (2567).การพัฒนาวิถีชีวิตชุมชนบ้านคีรีวงจังหวัดนครศรีธรรมราช. วารสารวิจัยมหาวิทยาลัยเวสเทิร์น มนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์. 10 (2), 259 – 270.
ชาย โพธิสิตา. (2562). ศาสตร์และศิลป์การวิจัยเชิงคุณภาพ,คู่มือนักศึกษาและนักวิจัยสังคมศาสตร์. (พิมพ์ครั้งที่ 8). กรุงเทพมหานคร: อัมรินทร์พริ้นติ้ง แอนด์ พับลิชชิ่ง.
บุญทัน ดอกไธสง. (2566). AI การพัฒนาทุนมนุษย์ยุค New Normal. พระนครศรีอยุธยา: โรงพิมพ์ มหาจุฬาลงกรณ์ราชวิทยาลัย.
ประกาศเรื่องแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 13 (พ.ศ. 2566 - 2570). (1 พฤศจิกายน 2565). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 139 ตอนพิเศษ 258 ง, 1 – 143.
ประกาศเรื่องยุทธศาสตร์ชาติ (พ.ศ. 2561 – 2580). (13 ตุลาคม 2561). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 135 ตอนที่ 82 ก, 1 – 70.
ประยุทธ์ จันทร์โอชา. (2565). คำแถลงประกอบงบประมาณรายจ่าย ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2566 พลเอก ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี แถลงต่อสภาผู้แทนราษฎร วันที่ 31 พฤษภาคม 2565. ออนไลน์. สืบค้นเมื่อ 28 มิถุนายน 2567. แหล่งที่มา: https://www.thaigov.go.th/news/contents/details/ 55239./
ประเวศ วะสี.(2552). กระบวนการนโยบายสาธารณะ (Public Policy Process ). กรุงเทพมหานคร: บริษัท บียอนด์ พับลิสชิ่ง จำกัด.
ประเสริฐ เล็กสรรเสริญ และประภาเพ็ญ สุวรรณ. (2560). การพัฒนารูปแบบการขับเคลื่อนนโยบายสาธารณะเพื่อสุขภาพของสมัชชาสุขภาพ จังหวัดนนทบุรี. Veridian E-Journal, Silpakorn University สาขามนุษยศาสตร์ สังคมศาสตร์ และศิลปะ. 10 (3), 2205 – 2220.
พจนา มาโนช. (2567). ภาวะผู้นำตามหลักปรัชญาหลังนวยุคสายกลาง. วารสารสถาบันพอดี. 1 (2), 1 – 8.
พภัสสรณ์ วรภัทร์ถิระกุล. (2560). การบริหารจัดการภาครัฐไทยภายใต้ระบบรัฐสวัสดิการ. Journal of Management Science Nakhon Pathom Rajabhat University. 4 (1), 110 – 122.
พัชรกันย์ เธียรชุตินันท์. (2562). นโยบายสาธารณะเพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตผู้มีรายได้น้อยผ่านบัตรสวัสดิการแห่งรัฐ. วารสารมหาจุฬาวิชาการ. 6 (2), 336 - 338.
รศรินทร์ เกรย์, อภิชาติ จำรัสฤทธิรงค์ และกัญญา อภิพรชัยสกุล. (2565). ชุดโครงการประสานงานวิจัย “นโยบายเพื่อสร้างเสริมความมั่นคงทางประชากรของประเทศไทย”สถาบันวิจัยประชากรและสังคม.กรุงเทพมหานคร: มหาวิทยาลัยมหิดล และสำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว.)
ระเบียบสำนักนายกรัฐมนตรีว่าด้วยการพัฒนาคุณภาพชีวิตระดับพื้นที่ พ.ศ. 2561. (9 มีนาคม 2561). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 135 / ตอนพิเศษ 54 ง, 1- 6.
สหประชาชาติประเทศไทย. (2025). เป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน. ออนไลน์. สืบค้นเมื่อ 7 มิถุนายน 2567. แหล่งที่มา: https://thailand.un.org/th/sdgs/.
สำนักงานบริหารยุทธศาสตร์สุขภาพดีวิถีชีวิตไทย กระทรวงสาธารณสุข. (2559). บันทึกความร่วมมือเพื่อสนับสนุนการพัฒนาคณะกรรมการพัฒนาคุณภาพชีวิตและระบบสุขภาพอำเภอ (District Health Board : DHB). ออนไลน์. สืบค้นเมื่อ 26 เมษายน 2567. แหล่งที่มา: http://www.ylo.moph.go.th/webssjold/file2018/doc081160-1.pdf.
คณะกรรมการเขตสุขภาพเพื่อประชาชนเขตพื้นที่ 4. (2561). การพัฒนานโยบายสาธารณะเพื่อสุขภาพแบบมีส่วนร่วมในเขตพื้นที่ 4. สระบุรี : เขตสุขภาพเพื่อประชาชน เขตพื้นที่ 4.
สุทธิพงษ์ จุลเจริญ. (2567). ปลัด มท. สั่งทุก จว. ตั้ง “คณะกรรมการส่งเสริมคุณภาพชีวิตประชาชนทุกช่วงวัย”. ออนไลน์. สืบค้นเมื่อ 21 สิงหาคม 2567. แหล่งที่มา: https://www.thairath.co.th/ news/local/2809546.
โอภาส การย์กวินพงศ์. (2565). สธ.จัดมหกรรมพลังคน พชอ.ครั้งที่ 2 คุณภาพชีวิตวิถีใหม่มอบรางวัลเชิดชูเกียรติ พชอ./พชข. ที่มุ่งมั่นพัฒนาคุณภาพชีวิตระดับพื้นที่. ออนไลน์. สืบค้นเมื่อ 12 พฤษภาคม 2567. แหล่งที่มา: https://www.thailandplus.tv/archives/638052./
Bass B M. (1985). Leadership and Performance Beyond Expectations. New York : The Free Press.
Bass, B.M., & Avolio, B.J. (1993). Transformational leadership: A response to critiques. In M.M. Transformational Leadership. SAGE publications, Inc.
Brundtland, G. (1987). Report of the World Commission on Environment and Development : Our Common Future. : United Nations General Assembly document A/42/427.
Cohen, John M. & Uphoff, Norman T. (1980). Participation,s place in rural Development. Seeking charity through specificity. Vol. 8, World development, 213-235.
Conteh, Joseph Gbanabom. (2022). Residents’ Perceptions of Healthcare Disparities in Rural Sierra Leone. A Dissertation for the Degree of Doctor of Philosophy, Public Policy and Administration, Health Policy: Walden University.
Daft, Richard L. (2005). The Leadership Experience. Canada: Thomson Southwestern.
Dye, Thomas R. (1984). Understanding Public Policy.(5th ed). Englewood Cliffs, New Jersey: Prentice - Hall, Inc.
Howell, J. M., & Frost, P. J. (1989). A laboratory study of charismatic leadership. Organizational behavior and human decision processes, 43 (2), 243-269.
Key, Chad Lamar. (2020). CRISIS IN HEALTHCARE: TACTICAL APPROACHES INFLUENCING PATIENT ENGAGEMENT, LEADERSHIP DIVERSITY, AND CULTURAL COMPETENCE. A Dissertation for the degree of Doctor of Business Administration, Faculty of the Graduate School: University of Maryland Global Campus. Prentice - Hill, Inc.
Thompson, M. S. (1960). Evaluation for decision in social programs. England: Saxon House, D.C. Health Ltd.
Trewartha, R.L., Newport, M.G. (2019). Decision Making. Online. Retrieved 2024, 10 July from https://www.managementstudyguide.com/what-is-decision-making.htm.
WORLD HEALT ORGANIZATION – WHO. (1996). WHOQOL– BREF, INTRODUCTION, ADMINISTRATION, SCORING AND GENERIC VERSION OF THE ASSESSMENT, PROGRAMME ON MENTAL GENEVA: WORLD HEALTH ORGANIZATION.
Yukl, Gray. & Fleet, V. D. (1992). Theory and Research on Leadership in Organizations: Handbook of Industrial and Organization Psychology. California: Consulting Psychologists.