มาตรการทางกฎหมายในการควบคุมพลาสติกแบบใช้ครั้งเดียวของประเทศไทย ศึกษาแนวทางกฎหมายของประเทศนิวซีแลนด์

บทคัดย่อ

          บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาสภาพปัญหาและวิเคราะห์ความจำเป็นของการมีกฎหมายเฉพาะในการควบคุมพลาสติกแบบใช้ครั้งเดียวของประเทศไทยและศึกษาแนวทางและวิเคราะห์มาตรการทางกฎหมายในการควบคุมพลาสติกแบบใช้ครั้งเดียวของประเทศนิวซีแลนด์
          ผู้วิจัยใช้การวิจัยเชิงคุณภาพ โดยการวิเคราะห์เอกสาร ได้แก่ บทความ งานวิจัย วิทยานิพนธ์ ยุทธศาสตร์ชาติ 20 ปี แผนแม่บทภายใต้ยุทธศาสตร์ชาติ แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 13 แผนปฏิบัติการด้านการขับเคลื่อนการพัฒนาประเทศไทยด้วยโมเดลเศรษฐกิจ BCG Roadmap การจัดการขยะพลาสติก แผนปฏิบัติการด้านการจัดการขยะของประเทศ และความร่วมมือและความตกลงระหว่างประเทศ หลักการ บทบัญญัติของกฎหมาย ตลอดจนข้อมูลทางอิเล็กทรอนิกส์ที่เกี่ยวข้องกับการควบคุมพลาสติกแบบใช้ครั้งเดียวของประเทศไทยและประเทศนิวซีแลนด์ รวมถึงการสัมภาษณ์เชิงลึก (In-depth interview) กับผู้เชี่ยวชาญด้านกฎหมาย นักวิชาการและเจ้าหน้าที่หน่วยงานภาครัฐ จำนวน 30 คน
          ผลจากการวิจัยพบว่า ประเทศไทยกำลังเผชิญกับปัญหาขยะพลาสติก โดยเฉพาะพลาสติกแบบใช้ครั้งเดียว ซึ่งมีผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมและสุขภาพของประชาชนอย่างรุนแรง การมีกฎหมายเฉพาะเป็นเครื่องมือที่จำเป็น ในการสร้างความรับผิดชอบและการตระหนักรู้ให้กับประชาชน เช่นเดียวกับประเทศนิวซีแลนด์ที่มีการบังคับใช้มาตรการที่เข้มงวดและบทลงโทษที่รุนแรงต่อผู้ฝ่าฝืน ส่งผลให้ประสบความสำเร็จในการควบคุมพลาสติกแบบใช้ครั้งเดียว  ผู้วิจัยจึงเสนอแนวทางการแก้ไขปัญหาโดยกำหนดมาตรการทางกฎหมายเฉพาะเพื่อควบคุมการใช้พลาสติกแบบใช้ครั้งเดียวอย่างเป็นระบบและมีประสิทธิภาพ ทั้งนี้ เพื่อให้เกิดการบังคับใช้กฎหมายและกำหนดบทลงโทษที่เหมาะสม