แนวทางการลดความเครียดของผู้ต้องขังกรณีศึกษานักโทษหญิง คดียาเสพติดในเรือนจำกลางนครปฐม

บทคัดย่อ

          การวิจัยนี้มี 3 วัตถุประสงค์ (1) เพื่อประเมินความเครียด (2) เพื่อหาความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยส่วนบุคคลกับความเครียดของผู้ต้องขัง และ (3) เพื่อหาแนวทางการพัฒนาให้ผู้ต้องขังหญิงมีสุขภาพจิตที่ดีขึ้น โดยใช้ระเบียบวิธิวิจัยแบบผสมผสาน การศึกษาเชิงปริมาณใช้ข้อมูลทุติยภูมิ (Secondary Data) จากเรือนจำกลางนครปฐม ซึ่งเป็นผลการประเมินความเครียดจากแบบประเมินความเครียด (SPST - 20) ของกรมสุขภาพจิต โดยผู้ตอบแบบสอบถามคือผู้ต้องขังหญิงคดียาเสพติดในเรือนจำกลางนครปฐมจำนวน 211 คน (ร้อยละ 95.05 ของจำนวนประชากรทั้งหมด) การวิเคราะห์ผลใช้แนวทางการประเมินของแบบประเมินความเครียด (SPST - 20) ของกรมสุขภาพจิต รวมกับการใช้ค่าเฉลี่ย (Mean) รายข้อ หาความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยส่วนบุคคลกับความเครียด ใช้สถิติทดสอบหาความแตกต่างค่าเอฟ (F-test) ทดสอบความแปรปรวนทางเดียว (One-way ANOVA) และการวิเคราะห์สหสัมพันธ์ (Correlation) นอกจากนี้ทำการศึกษาเชิงคุณภาพด้วยการสนทนากลุ่มด้วยกระบวนการ KJ Method เพื่อหาแนวทางการลดความเครียดของผู้ต้องขัง
ผลการศึกษาพบว่าผู้ต้องขังร้อยละ 43.60 มีความเครียดระดับปานกลางซึ่งเป็นความเครียดระดับปกติ และพบว่าอายุมีความสัมพันธ์กับระดับความเครียด กล่าวคือ ผู้ต้องขังที่มีอายุน้อยกว่าจะมีความเครียดมากกว่าผู้ที่มีอายุมากกว่า ปัจจัยที่ทำให้ผู้ต้องขังเครียดมากที่สุด 3 ลำดับแรก ได้แก่ เงินไม่พอใช้จ่าย (ค่าเฉลี่ย 2.45) ปวดหลัง (ค่าเฉลี่ย 2.40) และปวดศีรษะข้างเดียว (ค่าเฉลี่ย 2.37) ทั้งนี้เรือนจำกลางนครปฐมมีการดูแลสุขภาวะทางจิตของผู้ต้องขังเป็นอย่างดี แต่ควรเพิ่มเรื่อง (1) ให้ความรู้เรื่องการจัดการความเครียดและการจัดกิจกรรมเพื่อผ่อนคลายความเครียด (2) เพิ่มสวัสดิการต่าง ๆ (3) พัฒนาทักษะด้านอาชีพ (4) ปลูกฝังค่านิยมหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง (5) เฝ้าระวังผู้ต้องขังที่เป็นกลุ่มเสี่ยง (6) ค้นหาอาสาสมัครที่มีความรู้ด้านสุขภาพจิตมาร่วมงาน และ (7) เพิ่มความร่วมมือกับภาคส่วนต่าง ๆ เพื่อทำกิจกรรมในเรือนจำ