การออกแบบและพัฒนาลวดลายผ้าไหมมัดหมี่ บ้านลานไผ่ จังหวัดกำแพงเพชร
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความนี้เป็นส่วนหนึ่งของงานวิจัย เรื่องการออกแบบอัตลักษณ์ ผ้าไหมมัดหมี่ บ้านลานไผ่ จังหวัดกำแพงเพชร ตามแนวคิดเศรษฐกิจสร้างสรรค์ มีวัตถุประสงค์ 1)เพื่อศึกษาและรวมรวมข้อมูลผ้าไหมมัดหมี่ บ้านลานไผ่ จังหวัดกำแพงเพชร 2) เพื่อออกแบบและพัฒนาลวดลายผ้าไหมมัดหมี่ บ้านลานไผ่ จังหวัดกำแพงเพชร และ 3) เพื่อศึกษาความพึงพอใจในลวดลายผ้าไหมมัดหมี่ บ้านลานไผ่ จังหวัดกำแพงเพชร กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการศึกษา คือผู้ทรงคุณวุฒิหรือผู้เชี่ยวชาญด้านการออกแบบลวดลายผ้าไหมมัดหมี่ จำนวน 5 คน และประธานกลุ่มหรือสมาชิกกลุ่ม ที่มีความเชี่ยวชาญในด้านการผลิตงานหัตถกรรมผ้าทอ จำนวน 20 คน รวมทั้งสิ้น 25 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือ แบบสอบถาม
ผลการวิจัย พบว่า 1)การศึกษาและรวมรวมข้อมูลผ้าไหมมัดหมี่ บ้านลานไผ่ จังหวัดกำแพงเพชร พบว่า มีลายผ้ามัดหมี่ จำนวนทั้งสิ้น 23 ลาย แบ่งตามลักษณะของลายผ้าที่ได้จากลายธรรมชาติ จำนวน 11 ลาย ลายของใช้ จำนวน 9 ลาย ลายศาสนา จำนวน 6 ลาย และลายประดิษฐ์ จำนวน 3 ลาย 2) การออกแบบและพัฒนาลวดลายผ้าไหมมัดหมี่ บ้านลานไผ่ จังหวัดกำแพงเพชร พบว่า จากการออกแบบลายผ้าได้มีลายแม่แบบ จำนวน 6 ลาย ประกอบด้วยลายกระต่าย ลายใบไผ่ ลายปลาตะพาก ลายดอกพิกุล ลายวัดไตรภูมิ และลายเห็ดโคน นำมาออกแบบโดยใช้ทฤษฎีสามเหลี่ยมด้านเท่า (Triaxial blend) มีจำนวนทั้งสิ้น 120 ลาย 3) การศึกษาความพึงพอใจในลวดลายผ้าไหมมัดหมี่ บ้านลานไผ่ จังหวัดกำแพงเพชร พบว่า จากลายจำนวนทั้งสิ้น 120 ลาย ทำการคัดเลือกโดยผู้เชี่ยวชาญเหลือ 5 ลาย พบว่า กลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่มีความพึงพอใจอยู่ในระดับมาก โดยลายพฤกษ์ศาศะ มีคะแนนความพึงพอใจสูงที่สุด รองลงมา คือ ลายมัจฉาศาศะ ลายมัสยาพฤกษ์ ลายรุกษ์ศาศะ และลายศาศะทอง โดยมีค่าเฉลี่ยเท่ากับ 4.54, 4.38, 4.29, 4.23และ4.08 ตามลำดับ
Article Details
References
กรมหม่อนไหม กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ (2555). ภูมิปัญญาการผลิตเส้นไหมไทยพื้นบ้านอีสาน. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย.
กุลชาติ ดีเจริญ. (2559). ลวดลายผ้าไหมมัดหมี่ อำเภอชนบท จังหวัดขอนแก่น. เชียงใหม่: มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.
กิตติกรณ์ นพอุดมพันธุ์ (2556). การออกแบบลายผ้ามัดหมี่ต้นแบบจากอัตลักษณ์ทางวัฒนธรรมจัวหวัดสระแก้ว. เอกสารรายงานวิจัยการสร้างสรรค์ผลงานศิลปกรรม. มปป. กรุงเทพมหานคร: มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ
คมลักษณ์ ไชยยะ. (2562). พื้นฐานแนวคิดสัญวิทยากของโรล็องด์ บาร์ตส์. วารสารวิชาการคณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์. 7 (2), 37-38.
เธียรชัย อิศรเดช. (2552). อัตลักษณ์กับสื่อ ตัวตนกับการสื่อสาร. วารสารนิเทศศาสตร์ปริทัศน์. 13 (1), 25-30.
นิพพิชฌน์ นิมิตบรรณสาร. (2557). ผ้าไหมมัดหมี่ชัยภูมิ. เชียงใหม่: มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.
บุญชม ศรีสะอาด. (2545). การวิจัยเบื้องต้น. กรุงเทพมหานคร: สุวีริยาสาส์น.
เมธ์วดี พยัมประโคน. (2559, พฤศจิกายน). การออกแบบและพัฒนาลายผ้ามัดหมี่ในจังหวัดสุรินทร์ สำหรับสตรีวันทำงาน. วารสารรมยสาร 14 (พิเศษ), 158-162.
สำนักงานจังหวัดกำแพงเพชร. (2562). แผนพัฒนาจังหวัดกำแพงเพชร(พ.ศ.2561-2564). กำแพงเพชร: สำนักงานจังหวัดกำแพงเพชร.
สินีนาฎ รามฤทธิ์. (2562). การพัฒนาอัตลักษณ์ผ้าไหมบุรีรัมย์สู่การออกแบบผลิตภัณฑ์เชิงพาณิชย์ มหาวิทยาลัยบูรพา. วิทยานิพนธ์ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาทัศนศิลป์และการออกแบบ. บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยบูรพา.
อิสสราพร กล่อมกล่ำนุ่ม, สิริพร กันสุข และ อรรถพล ศรีขุนด่าน (2561). กรณีศึกษากลุ่มทอผ้าบ้านลานไผ่ หมู่ที่ 9 ตำบลห้วยยั้ง อำเภอพรานกระต่าย จังหวัดกำแพงเพชร. เอกสารรายงานสืบเนื่องจากการประชุมวิชาการระดับชาติ ครั้งที่ 5. มปป. กำแพงเพชร: มหาวิทยาลัยราชภัฎกำแพงเพชร
องค์การบริหารส่วน ตำบลห้วยยั้ง. (2561). กลุ่มทอผ้าบ้านลานไผ่. ออนไลน์. สืบค้นเมื่อ 12 พฤศจิกายน 2563. แหล่งที่มา: https://www.huayyangkp.go.th/content/40.