กลวิธีการใช้ภาษาไทยในการแสดงความไม่พอใจของนักศึกษาไทย : การศึกษาตามแนววัจนปฏิบัติศาสตร์

บทคัดย่อ

           บทความวิจัยนี้มุ่งศึกษากลวิธีการใช้ภาษาไทยในการแสดงความไม่พอใจของนักศึกษาไทย ระดับความไม่พอใจ และปัจจัยในการเลือกใช้วิธีดังกล่าว โดยงานวิจัยศึกษาเพียงการใช้วัจนภาษาของผู้พูดเท่านั้น การเก็บข้อมูลแบบการสัมภาษณ์เชิงลึกจากกลุ่มตัวอย่างนักศึกษาไทยมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ไม่จำกัดสาขา และชั้นปี จำนวน 20 คน แบ่งเป็นชาย 10 คน และหญิง 10 คน  โดยยกตัวอย่างสถานการณ์ที่มีโอกาสเกิดความไม่พอใจในรั้วมหาวิทยาลัยทั้งหมด 18 สถานการณ์ ผลการวิจัยพบว่ากลวิธีทางการใช้ภาษาในการแสดงความไม่พอใจของนักศึกษามี 10 วิธี ได้แก่ 1. การใช้คำหยาบคาย 2. การติเตียน 3. การบอกเล่า 4. การตั้งคำถาม 5. การร้องขอ 6. การข่มขู่ 7.การประชดประชัน 8.การใช้สำนวน 9. การใช้คำอุทาน 10.การรักษาหน้า พบว่าปัจจัยที่กลุ่มตัวอย่างนักศึกษาไทยได้คำนึงถึงในการเลือกใช้กลวิธีทางภาษาในการแสดงความไม่พอใจพบทั้งหมด 3 ปัจจัยโดยเรียงลำดับจากการให้ความใส่ใจมากไปน้อย ได้แก่ 1. อายุ 2. ความสนิทสนม 3.เพศ อีกทั้งยังมีปัจจัยอื่น ๆ แฝงร่วมเช่น รูปร่างทางกายภาพของคู่กรณีด้วย อย่างไรก็ตามกลุ่มตัวอย่างนักศึกษาไทยส่วนใหญ่ยังคงคำนึงถึงความสัมพันธ์ระหว่างผู้พูดกับคู่สนทนาเป็นหลัก ส่วนเรื่องเพศสภาพนั้นไม่ค่อยมีผลต่อการเลือกใช้ภาษาในการแสดงความไม่พอใจแต่จะมีผลต่อการใช้เรียกขานคู่กรณีมากกว่า โดยพิจารณาจากค่าเฉลี่ยระดับความไม่พอใจไม่แตกต่างกัน ในขณะที่อายุน้อยมีแนวโน้มที่จะมีระดับความไม่พอใจมากที่สุด ทั้งนี้พฤติกรรมการใช้ภาษาด้านบนสามารถทำให้มองเห็นถึงระบบอาวุโสและความเท่าเทียมทางเพศในการใช้ภาษาของสังคมไทยปัจจุบันได้อีกด้วย