บทบาทนาฏกรรมฟ้อนภูไทต่อการนำเสนอภาพลักษณ์ของผ้าแพรวาในสังคมวัฒนธรรมรัฐชาติไทย :กรณีศึกษาสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมมาราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง

บทคัดย่อ

          ด้วยสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ในรัชกาลที่ 9 นับตั้งแต่ที่ทรงได้รับการสถาปนาดำรงพระราชอิสริยศในฐานะพระบรมราชินีนาถแห่งพระบรมราชจักรีวงศ์ พระองค์ทรงมีพระราชกรณียกิจนานัปการตลอดรัชสมัยในการสนับสนุนส่งเสริมงานฝีมือภูมิปัญญาของไทยด้านผลิตภัณฑ์สิ่งทอและผลงานด้านศิลปะการแสดงของกลุ่มชาติพันธุ์ภูไทในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ โดยเฉพาะผ้าไหมแพรวา ที่สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ทรงเล็งเห็นถึงคุณค่าแห่งศิลปะ จนนำไปสู่การส่งเสริม ประยุกต์และบูรณาการให้กลายเป็นทุนที่สามารถสร้างคุณค่าและมูลค่าทางด้านเศรษฐกิจภายในสังคมได้ โดยการนำเอาทรัพยากรผนวกกับภูมิปัญญาของชุมชนมาเป็นจุดเริ่มต้นในการจัดรูปแบบให้กลายเป็นสินค้าทางวัฒนธรรม รวมทั้งศิลปะการแสดงของกลุ่มชาติพันธุ์ภูไทเป็นอีกหนึ่งสิ่งสำคัญที่ถูกนำมาตอบสนองพระราชเสาวนีย์ในการนำมาถ่ายทอดเป็นเครื่องมือในการประชาสัมพันธ์สินค้าทางวัฒนธรรมสิ่งทอพื้นถิ่นในมิติทุนทางวัฒนธรรมที่สร้างสรรค์ ผ่านรูปแบบการนำเสนอตัวตนชาติพันธุ์จากนาฎกรรมจนทำให้สิ่งทอของชาวภูไทเป็นที่รู้จักทั้งในเวทีระดับโลก รวมทั้งส่งผลให้เกิดการสร้างสรรค์ชุดการแสดงต่างๆ ขึ้นทั่วประเทศในเวลาต่อมา นอกจากนี้นาฏกรรมของกลุ่มชาติพันธุ์ภูไท  ยังมีบทบาทสำคัญในการรับใช้สถาบันพระมหากษัตริย์เสมอมา ดังปรากฏภาพการถวายงานของชาวภูไทในโอกาสสำคัญต่างๆ ทำให้ผลงานด้านนาฏกรรมอีสานได้รับการสนับสนุนให้เป็นผลงานทางนาฏศิลป์ของรัฐชาติไทย และเป็นเครื่องมือสร้างมูลค่าความมั่นคงมั่งคั่งทางวัฒนธรรมพร้อมทั้งเป็นพลวัตในการขับเคลื่อนภาพลักษณ์ทางวัฒนธรรมของท้องถิ่นได้อย่ามีประสิทธิภาพ สามารถเสริมสร้างรากฐานชุมนุมทางเศรษฐกิจของกลุ่มชาติพันธุ์ภูไทให้มีความการขยับขยายพร้อมทั้งทำให้เกิดความเข้มแข็งซึ่งนำไปสู่การพัฒนาผลิตผลทางวัฒนธรรมที่ยั่งยืนภายใต้เอกลักษณ์ที่โดดเด่น