การพัฒนาคู่มือการบริหารจัดการแหล่งเรียนรู้ของโรงเรียนขนาดเล็กกลุ่มเครือข่ายโรงเรียนปัว 4 สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาน่าน เขต 2

บทคัดย่อ

          การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์ คือ เพื่อสำรวจแหล่งเรียนรู้ของโรงเรียนขนาดเล็กโรงเรียนขนาดเล็กกลุ่มเครือข่ายโรงเรียนปัว4 สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาน่าน เขต 2  ศึกษาสภาพปัจจุบันและปัญหาการบริหารจัดการแหล่งเรียนรู้ของโรงเรียนขนาดเล็กโรงเรียนขนาดเล็กกลุ่มเครือข่ายโรงเรียนปัว4 สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาน่าน เขต 2  และเพื่อพัฒนาคู่มือการบริการจัดการแหล่งเรียนรู้ของโรงเรียนขนาดเล็กโรงเรียนขนาดเล็กกลุ่มเครือข่ายโรงเรียนปัว4 สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาน่าน เขต 2  การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยแบบผสมผสาน ประชากร ได้แก่ ศึกษานิเทศก์ผู้รับผิดชอบงานด้านแหล่งการเรียนรู้ ปราชญ์ชุมชนด้านแหล่งการเรียนรู้ ผู้บริหารและครูจำนวน 65 คน และกลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ คือ ผู้บริหาร ครูวิชาการ และครูผู้รับผิดชอบดูแลแหล่งเรียนรู้ จำนวน 21 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ แบบสำรวจ แบบสัมภาษณ์ และแบบสอบถาม สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการวิเคราะห์เนื้อหา
          ผลการวิจัยพบว่า
          การสำรวจแหล่งเรียนรู้ของโรงเรียนขนาดเล็กกลุ่มเครือข่ายโรงเรียนปัว4 สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาน่าน เขต 2 พบว่า แหล่งเรียนรู้ที่รวบรวมได้ทั้งหมด 53 แหล่ง เป็นแหล่งการเรียนรู้ประเภทบุคคล จำนวน 15 แหล่ง แหล่งการเรียนรู้ประเภทสิ่งที่มนุษย์สร้างขึ้น จำนวน 17 แหล่ง แหล่งการเรียนรู้ประเภททรัพยากรธรรมชาติ จำนวน 13 แหล่ง แหล่งการเรียนรู้ประเภทกิจกรรมทางสังคม ประเพณี และความเชื่อ จำนวน 8 แหล่ง
          การศึกษาสภาพปัจจุบันและปัญหาการบริหารจัดการแหล่งเรียนรู้ของโรงเรียนขนาดเล็กกลุ่มเครือข่ายโรงเรียนปัว4 สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาน่าน เขต 2 สภาพปัจจุบัน โดยแบ่งเป็น 4 ด้าน คือ ด้านการวางแผน พบว่า มีการกำหนดนโยบายรัฐ ระเบียบกฎหมายและเป้าหมายในการบริหารจัดการแหล่งเรียนรู้ ปัญหาที่พบด้านการวางแผน คือ ขาดการวางแผนและขาดแคลนงบประมาณสนับสนุนในการบริหารจัดการแหล่งเรียนรู้ ด้านการปฏิบัติตามแผนงาน พบว่า มีการปรับปรุงและพัฒนาแหล่งเรียนรู้อยู่เสมอ ปัญหาที่พบคือ ครูและนักเรียนไม่เห็นความสำคัญของการเรียนเรียนรู้ จากแหล่งเรียนรู้  ด้านการตรวจสอบ พบว่า มีการเปิดโอกาสให้ครูและนักเรียนมีส่วนร่วมในการแสดงความคิดเห็นปัญหาที่พบคือ ขาดการกำกับติดตามการใช้แหล่งเรียนรู้  ด้านการปรับปรุง พัฒนา พบว่า บุคลากรในโรงเรียนมีส่วนร่วมในการพัฒนา/ปรับปรุงแหล่งเรียนรู้ ปัญหาที่พบคือ ขาดวิเคราะห์ข้อมูล การใช้แหล่งเรียนรู้และการนำผลการวิเคราะห์มาปรับปรุงพัฒนาแหล่งเรียนรู้         
          การพัฒนาคู่มือการบริหารจัดการแหล่งเรียนรู้ของโรงเรียนขนาดเล็กกลุ่มเครือข่ายโรงเรียนปัว4 สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาน่าน เขต 2 ประกอบด้วย บทนำ แหล่งเรียนเรียนรู้ การบริหารจัดการแหล่งเรียนรู้ ข้อมูลพื้นฐาน และแหล่งเรียนรู้ของโรงเรียนขนาดเล็กกลุ่มเครือข่ายโรงเรียนปัว4 และประเมินความเหมาะสมของคู่มือการบริหารจัดการแหล่งเรียนรู้ของโรงเรียนขนาดเล็ก พบว่าโดยภาพรวมอยู่ในระดับมาก เมื่อพิจารณาเป็นรายด้าน พบว่า ด้านที่มีค่าเฉลี่ยมากที่สุดได้แก่ ด้านการนำไปใช้ประโยชน์ ด้านรูปเล่มของคู่มือ และด้านเนื้อหาของคู่มือ ตามลำดับ