การพยากรณ์ปริมาณการนำเข้ากาแฟของประเทศไทย : กรณีศึกษา เชิงประจักษ์ด้วยวิธีบ็อกซ์-เจนคินส์
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพยากรณ์ปริมาณการนำเข้ากาแฟของประเทศไทย โดยใช้ข้อมูลอนุกรมเวลารายเดือน เริ่มตั้งแต่ เดือนมกราคม พ.ศ. 2551 ถึง เดือนมีนาคม พ.ศ. 2564 โดยใช้การพยากรณ์ทางอนุกรมเวลา ด้วยวิธีบ็อกซ์-เจนคินส์ หรือแบบจำลอง SARIMA(p,d,q)(P,D,Q)s ซึ่งประกอบด้วย 5 ขั้นตอน คือ (1) การตรวจสอบอันดับความหยุดนิ่งของอนุกรมเวลา ด้วยวิธี ADF unit root (2) การกำหนดรูปแบบจำลองเบื้องต้น ด้วยแผนภาพคอร์รีโลแกรม (3) การประมาณค่าพารามิเตอร์ ด้วยวิธีภาวะน่าจะเป็นสูงสุด (4) การตรวจสอบความเหมาะสมของตัวแบบพยากรณ์ ด้วยสถิติ QLB และ (5) การพยากรณ์ออกไปข้างหน้าจนถึงเดือนธันวาคม พ.ศ. 2565 ตามลำดับ
ผลการศึกษาเชิงประจักษ์ พบว่า
ตัวแบบที่เหมาะสมต่อการพยากรณ์มากที่สุด คือ SARIMA(0,1,2)(0,1,1)12 และการพยากรณ์ปริมาณการนำเข้ากาแฟของประเทศไทย เริ่มตั้งแต่ เดือนเมษายน พ.ศ. 2564 ถึง เดือนธันวาคม พ.ศ. 2565 พบว่า ในช่วง 3 ไตรมาสท้ายของปี พ.ศ. 2564 ปริมาณการนำเข้ากาแฟมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นร้อยละ 4.177 เมื่อเปรียบเทียบกับช่วงเดียวกันของปี พ.ศ. 2563 ในขณะที่ ปี พ.ศ. 2565 ปริมาณการนำเข้ากาแฟมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นต่อเนื่องร้อยละ 5.368 เมื่อเทียบกับปี พ.ศ. 2564
Article Details
References
กรมเจรจาการค้าระหว่างประเทศ. (2562). ‘พาณิชย์’ จับมือสมาคมกาแฟไทยลงพื้นที่จังหวัดน่าน ยกระดับคุณภาพการผลิต สร้างอัตลักษณ์ ใช้ประโยชน์จาก FTA ขยายการส่งออกกาแฟไทยสู่ตลาดโลก. ออนไลน์. สืบค้นเมื่อ 28 มกราคม 2564. แหล่งที่มา: https://www.dtn.go.th/th/news/5cff75 9a1ac9ee073b7c05eb?cate=5cff753c1ac9ee073b7bd1c5
กรมพัฒนาธุรกิจการค้า. (2562). ธุรกิจผลิตกาแฟ บทวิเคราะห์ธุรกิจ ประจำเดือน มกราคม 2562. ออนไลน์. สืบค้นเมื่อ 28 มกราคม 2564. แหล่งที่มา: https://www.dbd.go.th/download/document_ file/Statisic/2562/T26/T26_201901.pdf
กรมวิชาการเกษตร. (2560). ยุทธศาสตร์กาแฟ ปี 2560 - 2564. ออนไลน์. สืบค้นเมื่อ 28 มกราคม 2564. แหล่งที่มา: http://www.doa.go.th/hort/wp-content/uploads/2018/11/ยุทธศาสตร์กาแฟ2560-2564.pdf
กรมส่งเสริมการเกษตร. (2557). การเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตกาแฟ. เอกสารวิชาการที่ 3/2557. ออนไลน์. สืบค้นเมื่อ 28 มกราคม 2564. แหล่งที่มา:https://esc.doae.go.th/wp-content/uploads/ 2018/12/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B9%81%E0%B8%9F.pdf
จุฬารัตน์ คำเภา และคณะ. (2562). ปัจจัยที่ส่งผลต่อการผลิตกาแฟพันธุ์อะราบิกาของเกษตรกรในจังหวัดแม่ฮ่องสอน. การประชุมวิชาการระดับชาติและนานาชาติ มหาวิทยาลัยศรีปทุม ครั้งที่ 14 (SPUCON2019), 19 ธันวาคม 2562 ณ มหาวิทยาลัยศรีปทุม บางเขน กรุงเทพมหานคร.
เฉลิมพล จตุพร และพัฒนา สุขประเสริฐ. (2559). ตัวแบบพยากรณ์ผลผลิตและปริมาณส่งออกยางพาราของประเทศไทย. แก่นเกษตร. 44 (2), 219-228.
ไพรัตน์ พรมชน และคณะ. (2561). ปัจจัยที่มีผลต่อการผลิตองุ่นรับประทานสด: การวิเคราะห์เบื้องต้น. สยามวิชาการ. 19 (2), 1-13.
ไทยรัฐออนไลน์. (2561). ที่สุดของ ‘กาแฟ’ 9 เรื่องราวที่คุณไม่เคยรู้ ในวันกาแฟโลก. ออนไลน์. สืบค้นเมื่อ 28 มกราคม 2564. แหล่งที่มา: https://www.thairath.co.th/lifestyle/food/recipefood/1387682
ปรมัตตจ์ ใสสอาด และคณะ. (2564). ปัจจัยที่ส่งผลต่อการผลิตข้าวสังข์หยดของเกษตรกรในอำเภอเมืองจังหวัดพัทลุง. วารสารสหวิทยาการมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์. 4 (1), 25-37.
วรางคณา เรียนสุทธิ์. (2562). ตัวแบบพยากรณ์ราคาเมล็ดกาแฟ. วารสารวิจัยราชมงคลกรุงเทพ. 13 (1), 141-155.
สำนักงานปลัดกระทรวงพาณิชย์. (2562). ข้อมูลสถิติการค้าระหว่างประเทศของไทย. ออนไลน์. สืบค้นเมื่อ 28 มกราคม 2564. แหล่งที่มา: http://www.ops.moc.go.th/ewt_news.php?nid=3300&file name=index
อรพิมพ์ สุริยา และคณะ. (2560). ปัจจัยที่ส่งผลต่อการผลิตกล้วยหอมของเกษตรกรในอำเภอหนองเสือ จังหวัดปทุมธานี. วารสารปัญญาภิวัฒน์. 9 (2), 208-218 .
Box, G. E. P., Jenkins, G. M., & Reinsel, G. C. (1994). Time series analysis: Forecasting and control. (3rd ed.). New Jersey: Englewood Cliffs Prentice-Hall.
Dickey, D. A., & Fuller, W. A. (1979). Distribution of the estimators for autoregressive time series with a unit root. Journal of the American Statistical Association. 74 (366a), 427-431.
Dickey, D. A., & Fuller, W. A. (1981). Likelihood ratio statistics for autoregressive time series with a unit root. Econometrica. 49 (4), 1057-1072.
FAO. (2018). FAOSTAT: Data. Online. Retrieved November 3, 2020. From: http://www.fao. org /faostat/en/#data/QC
International Coffee Organization. (2019). Historical data on the global coffee trade. Online. Retrieved November 3, 2020. From: ttps://www.ico.org/new_historical.asp?section =Statistics
Gujarati, D. N., & Porter, D. C. (2009). Basic econometrics. (5th ed.). New York: McGraw Hill.
Jatuporn, C., Sukprasert, P., Chulaphan, W., & Sriariyawat, S. (2016). Assessing the impact of exchange rate on major agricultural export commodities of Thailand. International Journal of Agricultural Technology, 12(6), 973-982.
Jatuporn, C., Sukprasert, P., Tongchure, S., Suvanvihok, V., & Thongkaew, S. (2020). Forecasting import demand of table grapes: Empirical evidence from Thailand. Asian Journal of Agriculture and Rural Development. 10 (2), 578-586.
Rueangrit, P., Jatuporn, C., Suvanvihok, V., & Wanaset, A. (2020). Forecasting production
and export of Thailand’s durian fruit: An empirical study using the Box-Jenkins approach. Humanities and Social Sciences Letters. 8 (4), 430-437.
Tanong, K., Jatuporn, C., Suvanvihok, V., & Seerasarn, N. (2021). Forecasting import demand for soybean meal in Thailand using Box-Jenkins method. Journal of Hunan University Natural Sciences. 48 (5), 58-65.