พฤติกรรมการใช้เเละทักษะการประเมินสารสนเทศจากสื่อสังคมออนไลน์ ของผู้สูงอายุในเขตกรุงเทพมหานคร
คำสำคัญ:
Elderly, Evaluation information skill, Social media, Social media using behaviorบทคัดย่อ
การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาพฤติกรรมการใช้สื่อสังคมออนไลน์ของผู้สูงอายุในเขตกรุงเทพมหานคร 2) ศึกษาทักษะการประเมินสารสนเทศจากสื่อสังคมออนไลน์ของผู้สูงอายุในเขตกรุงเทพมหานคร และ 3) เปรียบเทียบทักษะการประเมินสารสนเทศจากสื่อสังคมออนไลน์ของผู้สูงอายุในเขตกรุงเทพมหานคร จำแนกตามเพศ อายุ ระดับการศึกษา อาชีพ และประสบการณ์ในการใช้อินเทอร์เน็ต กลุ่มตัวอย่างในการศึกษา คือ ผู้สูงอายุที่เป็นสมาชิกของชมรมผู้สูงอายุในเขตกรุงเทพมหานคร จำนวน 378 คน โดยการสุ่มแบบหลายขั้นตอน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือ แบบทดสอบ สถิติที่ใช้วิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน t-test และ F-test ผลการวิจัยพบว่า 1) ผู้สูงอายุส่วนใหญ่มีพฤติกรรมการใช้สื่อสังคมออนไลน์อยู่ในระดับมาก เมื่อจำแนกเป็นรายด้านพบว่า ด้านที่มีค่าเฉลี่ยมากที่สุด คือ วัตถุประสงค์ในการใช้สื่อสังคมออนไลน์ รองลงมา ได้แก่ กิจกรรมที่ปฏิบัติในการใช้สื่อสังคมออนไลน์ และการเข้าถึงสื่อสังคมออนไลน์ ตามลำดับ 2) ผู้สูงอายุมีทักษะการประเมินสารสนเทศจากสื่อสังคมออนไลน์โดยรวมอยู่ในระดับสูง ด้านที่มีทักษะสูงที่สุดคือ ด้านความน่าเชื่อถือ รองลงมาได้แก่ ด้านความถูกต้อง ด้านความทันสมัย และด้านความเกี่ยวข้องตามลำดับ 3) ผู้สูงอายุที่มีเพศ อายุ อาชีพและประสบการณ์ในการใช้อินเทอร์เน็ตแตกต่างกัน มีทักษะการประเมินสารสนเทศจากสื่อสังคมออนไลน์แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 และผู้สูงอายุที่มีระดับการศึกษาต่างมีทักษะการประเมินสารสนเทศจากสื่อสังคมออนไลน์ไม่แตกต่างกัน
เอกสารอ้างอิง
Association of the College and Research Libraries. (2000). Information literacy competency standards for higher education. Retrieved from http://www.ala.org/acrl/standards/informationliteracy
Competency
Boonart, C, Techataweewan, W., & Angchun, P. (2018). Factors related to information evaluation skills based on online social media among undergraduate students in the Bangkok metropolitan area. Journal of Library and Information Science Srinakharinwirot University, 11(2), 48-63. (In Thai)
Buntadthong, K. M. (2015). Social network usage behavior and bangkok older person’s satisfaction (Master’s thesis). Bangkok University, Bangkok Thailand. (In Thai)
Chotchatchawalkul, P. (2013). Motivation affecting facebook usage among middle-aged and elderly groups (Master’s thesis). Thammasat University, Bangkok, Thailand. (In Thai)
Foundation of Thai Gerontology Research and Development Institute. (2018). Situation of the Thai elderly
Bangkok: Amarin Printing and Publishing. (In Thai)
Guess, A., Nagler, J., & Tucker, J. (2019). Less than you think: Prevalence and predictors of fake news dissemination on Facebook. Science Advances, 5(1), 45-86. Retrieved from https://advances.sciencemag.org/content/5/1/eaau4586/ tab-pdf
Hemin, A. (2013). Social media consumption behaviors and opinion towards results of experiencing social media in Bangkok metropolitan (Master’s thesis). National Institute of Development Administration, Bangkok, Thailand. (In Thai)
Hernandez, E. (2011). Older adults and Online social networking: Relating Issue of Attitude, Expertise, and Use. Retrieved from https://digital.library.ucf.edu/cdm/ ref/collection/ETH/id/397
Jaemtim, N. & Yuenyong, S. (2019). The used of online media and perceptions of eHealth literacy among the elderly in Suphanburi Province. The Journal of Baromarajonani College of Nusing, Nakhonratchasima, 25(2), 168-180. (In Thai)
Kasentima, W. (2011). Perception towards advertising media on social network Facebook (Master's Project). Srinakarinwirot University, Bangkok, Thailand. (In Thai)
Khujareansin, S. (2015). The study of using social media behavior of the elderly in Muang District Chonburi Province (Master’s thesis). Burapha University, Chonburi, Thailand. (In Thai)
Kraichumpol, P. (2012). Attitudes and behavior through social networks in establishing a reputation: case study of YouTube. Thammasat University, Bangkok, Thailand. (In Thai)
Krejcie, R. V., & Morgan, D. W. (1970). Determining sample size for research activities. Educational and Psychological Measurement, 30(3), 607-610.
Office of the National Economic and Social Development Council. (2019). Study report on the impact of
changes in population structure, policy recommendations for the country development from
the results of population projections of Thailand. Bangkok: Office of the National Economics and
Social Development Council.
Panprom, S. (2018). Analysis of message content and needs. News through the line of the elderly (Master’s thesis). University of the Thai Chamber of Commerce, Bangkok, Thailand.
Retrieved from https://today.line.me/th/v2/article/GYvBZ6 (In Thai)
Phansri, G., Chomeya, R., & Piyakun, A. (2021). Gender and self-directed learning: Cross cultural research (Thailand Australia). Journal of Graduate Studies Valaya Alongkorn Rajabhat University,
(2), 16-26. (In Thai)
Ponon, P, & Chaisuwan, B. (2018). Online media exposure behavior, social presence and online lifestyle of the elderly. Journal of Communication Arts, 37(3), 20-29. (In Thai)
Prasertsuk, J. (2022). Digital literacy and the aging society. Retrieved from
https://www.depa.or.th/th/article-view/digital-literacy (In Thai)
Punjamahalap, P. (2020). A study of communication behaviours among eldersin koh chan: a case study
of Line application (Master’s thesis). Burapha University, Chonburi, Thailand. (In Thai)
Rasi, Vuojärvi, & Rivinen. (2021). Promoting media literacy among older people: a systematic review.
Adult Education Quarterly, 71(1), 37-54.
Saelim, S. (2015). Usage behavior Line application of elderly in Bangkok Area (Master’s thesis). Thammasat University, Bangkok, Thailand. (In Thai)
Sap-in, R., & Raweewan, Y. (2017). The elderly and media in Thailand. Dhurakij Pundit Communication Arts Journal, 11(2), 367-387. (In Thai)
Siriwong, P., & Unhalaketchit, B. (2017). The use of social media among the elderly in the market area of Sampran Subdistrict, Sampran District Nakhon Pathom Province. Nakhon Pathom: Silpakorn University. (In Thai)
Social Development Office of Bangkok. (2020). Information of the elderly club in the area of 50 Bangkok district offices, fiscal year 2019. Retrieved from
https://webportal.bangkok.go.th/social/page/sub/18737 (In Thai)
Submee,K., Utasi, C., Khotewong, B., Chuadnan, P., Suwanchim, M., Panya, S., Sripattiyanon, K., & Sutsiri, A.
(2019). Conditions of use and assessment of information on social media of the elderly at
Lumpini Park. Retrieved from http://ir.swu.ac.th/jspui/handle/123456789/15809 (In Thai)
Suthornchai, Wattana. (2008). The rationale behind the development of a 5-level decision criterion.
Executive Journal, 28(3), 97-101. (In Thai)
Thirakot, S., & Phonnikornkit, W. (2018). Internet usage behaviors, literacy, and attitude towards utilization of wellness content on the internet among Thai elderly. Journal of Nursing and Health, 36(1),
-80. (In Thai)
Tipkanjanaraykha, K., Yingrengreung, S., Kheokao, J., Ubolwan, K, Jaemtim, N., & Woranart, P. (2017).
Health information seeking behaviors of elderly through online media according to
perceived health status. Journal of Health Science Research, 11(2), 48-63.
Tirado-Morueta, R., Hernando-Gómez, A., & Ignacio Aguaded-Gomez,J. (2016). The capacity of elderly
citizens to access digital media in Andalusia (Spain). Information, Communication & Society,
(10), 1427-1444.
Vosner, H. B., Bobek, S., Kokol, P., and Krecic, M. J. (2016). Attitudes of active older Internet users towards online social networking. Computer in Human Behavior, 55(1), 230-241.
Wuthirangsi, A. (2021). Digital literacy of elderly. Journal of Sahasat, 21(1), 90-106. (In Thai)
ไฟล์ประกอบ
เผยแพร่แล้ว
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2022 คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เกี่ยวกับลิขสิทธิ์
ลิขสิทธิ์ของบทความที่ปรากฏในวารสารบรรณศาสตร์ มศว เป็นของผู้นิพนธ์และคณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ ทั้งนี้ บทความทุกเรื่องผ่านการตรวจสอบความถูกต้องทางวิชาการจากผู้ทรงคุณวุฒิ ข้อความและข้อมูลของบทความในวารสารฯ เป็นแนวคิดของผู้นิพนธ์ มิใช่เป็นความคิดเห็นของกองบรรณาธิการและมิใช่ความรับผิดชอบของคณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ ไม่สงวนลิขสิทธิ์การนำไปใช้ประโยชน์ทางวิชาการ แต่ต้องอ้างอิงแสดงแหล่งที่มาและที่อยู่ในขอบเขตของกฎหมายลิขสิทธิ์
