การวิเคราะห์เชิงวิพากษ์กรอบแนวคิดทฤษฎีทางสังคมในศาสตร์พื้นฐานการศึกษาร่วมสมัย
DOI:
https://doi.org/10.14456/educu.2021.20คำสำคัญ:
ทฤษฎีทางสังคม, พื้นฐานการศึกษา, ครุศึกษา, กรอบแนวคิดเชิงวิพากษ์บทคัดย่อ
การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์ สังเคราะห์ และนำเสนอกรอบแนวคิดทฤษฎีทางสังคมในศาสตร์พื้นฐานการศึกษาร่วมสมัย โดยใช้วิธีการวิจัยเชิงคุณภาพผ่านการวิจัยเอกสาร ผลการวิจัย พบว่า กรอบแนวคิดทฤษฎีทางสังคมสามารถจำแนกออกเป็น 2 กลุ่มใหญ่ ได้แก่ กรอบแนวคิดทฤษฎีโครงสร้างหน้าที่ และกรอบแนวคิดทฤษฎีขัดแย้ง ซึ่งรวมถึงแนวคิดที่เกี่ยวข้อง อาทิ ทฤษฎีแนวการตีความ ทฤษฎีปฏิสัมพันธ์สัญลักษณ์ และทฤษฎีแนวปรากฏการณ์นิยม ข้อถกเถียงสำคัญจากการวิจัย คือ นักวิชาการพื้นฐานการศึกษาจำเป็นต้องให้ความสำคัญกับการศึกษาอิทธิพลของกรอบแนวคิดทฤษฎีโครงสร้างหน้าที่ที่มีต่อศาสตร์พื้นฐานการศึกษา และการเปลี่ยนผ่านของกรอบแนวคิดทฤษฎีทางสังคมในศาสตร์พื้นฐานการศึกษาร่วมสมัยที่ให้ความสำคัญกับทฤษฎีมาร์กซิสต์ใหม่ทางการศึกษา หรือทฤษฎีเชิงวิพากษ์ทางการศึกษาอันมีฐานคิดมาจากทฤษฎีขัดแย้ง การเปลี่ยนผ่านดังกล่าวนี้ส่งผลให้วิธีวิทยาในศาสตร์พื้นฐานการศึกษาร่วมสมัยเกิดการเปลี่ยนแปลงบนฐานทฤษฎีและปฏิบัติการซึ่งดำรงอยู่ภายใต้วาทกรรมโลกยุคศตวรรษที่ 21 ศาสตร์พื้นฐานการศึกษาจึงเป็นฐานคิดในการตั้งประเด็นปัญหาใหม่ ๆ ทางการศึกษาให้แก่นักวิชาการ ครูอาจารย์ และนักปฏิบัติการทางการศึกษาให้ก้าวพ้นไปจากการยอมรับโดยปริยายได้ในที่สุด
เอกสารอ้างอิง
ชนิตา รักษ์พลเมือง. (2534). พื้นฐานการศึกษา: หลักการและแนวคิดทางสังคม. โรงพิมพ์วิญญูชน.
สายชล สัตยานุรักษ์. (2559). การสร้าง “ความเป็นไทย” กระแสหลัก และ “ความจริง” ที่ “ความเป็นไทย”
สร้าง. หนึ่งทศวรรษเวทีวิจัยมนุษยศาสตร์ไทย: แว่นตา อารมณ์ สังคม ความจริง.
สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย.
ออมสิน จตุพร. (2562). การเมืองเรื่องอัตลักษณ์ของศาสตร์ครุศึกษา: การท้าทายวิธีคิดวิทยาที่(ไม่)เป็น
สมัยใหม่. การประชุมวิชาการระดับชาติเวทีวิจัยมนุษยศาสตร์ไทย ครั้งที่ 13 “ภูมิภาคนิยมและ
ท้องถิ่นนิยมสมัยใหม่ในโลกไร้พรมแดน”. มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.
ภาษาอังกฤษ
Anyon, J. (2005). Radical possibilities: Public policy, urban education, and a new social movement. Routledge.
Ballantine, J. H. & Hammack, F. M. (2012). The sociology of education: A systematic analysis. Prentice Hall.
Butin, D. (2005). Guest editor’s introduction: How social foundations of education matters to teacher preparation: A policy brief. Educational studies, 38(3), 214–229.
Canestrari, A.S. & Marlowe, B.A. (2012). Educational foundations: An anthology of critical readings. Sage.
Chartrock, R. (2000). Educational foundations: An anthology. Prentice-Hall.
Creswell, J.W. (2005). Educational research: Planning, conducting, and evaluating quantitative and qualitative research. Pearson Prentice Hall.
Giroux, H.A. (1995). Is there a place for cultural studies in colleges of education? The
review of education/pedagogy/cultural studies, 17(2), 127-142.
Goodlad, J. I. (1970). The reconstruction of teacher education. Teacher’s College Record, 72(1),
61-72.
Gottesman, I. (2009). Positioning critical educational studies within the field of education:
Rethinking Lagemann’s an elusive science. Educational Foundations, 23(1-2), 3–20.
Hill, D. (2007). Critical teacher education, new labour, and the global project of neoliberal
capital. Policy Futures in Education, 5(2), 204-225.
Lao, R. (2015). A critical study of Thailand’s higher education reforms: The culture of
borrowing. Routledge.
Nash, R., & Agne, R. (1982). Beyond marginality: A new role for foundations of education. Journal of Teacher Education, 33, 2-7.
Ornstein, A.C., & Levine, D.U. (2007). Foundations of education. Prentice-Hall.
Pietig, J. (1998). How educational foundations can empower tomorrow’s teachers: Dewey
revisited. Teacher Education Quarterly, 25(4), 102–106.
Sadovnik, A. R. (1995). Postmodernism and the sociology of education: Closing the rift among
scholarship, research, and practice. In G. Noblit & W. Pink (Eds.), Continuity
and contradiction: The futures of the sociology of education. Hampton.
Scott, J. (1990). A matter of record, documentary sources in social research. Polity.
Shulman, L. (1990). Reconnecting foundations to the substance of teacher education. Teachers
College Record, 91(3), 300-310.
The Council of Learned Societies in Education. (1996). Standards for academic and
professional instruction in foundations of education, educational studies, and
educational policy studies. CLSE Report.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
