การตรวจสอบเอกสารอย่างเป็นระบบและการวิเคราะห์เชิงอภิมานการใช้มโนภาพ เพื่อส่งเสริมแนวคิดทางวิทยาศาสตร์ของผู้เรียน
คำสำคัญ:
การตรวจสอบเอกสารอย่างเป็นระบบ, การวิเคราะห์เชิงอภิมาน, มโนภาพ, แนวคิดทางวิทยาศาสตร์บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อสืบค้นเอกสารอย่างเป็นระบบ และวิเคราะห์อภิมานผลของมโนภาพที่มีต่อการพัฒนาแนวคิดทางวิทยาศาสตร์ของผู้เรียน มโนภาพเป็นสิ่งที่ใช้เป็นตัวแทนเพื่อถ่ายทอด หรืออธิบายเนื้อหาสาระทางวิทยาศาสตร์โดยเฉพาะอย่างยิ่งแนวคิดที่เป็นนามธรรม เพื่อให้ผู้เรียนสามารถเชื่อมโยงการเปลี่ยนแปลงในระดับมหภาค จุลภาค และสัญลักษณ์ เพื่อให้ผู้เรียนเกิดแนวคิดทางวิทยาศาสตร์ที่ถูกต้อง และลดการเกิดแนวคิดที่คลาดเคลื่อน งานวิจัยนี้ได้สืบค้นและวิเคราะห์อภิมานบทความวิจัยฉบับเต็มบนฐานข้อมูล SCImago ตั้งแต่ควอไทล์ที่ 1 ถึง 3 จำนวน 14 บทความ ซึ่งเป็นงานวิจัยที่มีรูปแบบงานวิจัยประเภททดลองตีพิมพ์ในวารสารชั้นนำสาขาวิชาวิทยาศาสตร์ศึกษา ผู้วิจัยคำนวณค่าอิทธิพล และความคลาดเคลื่อนมาตรฐานแต่ละงานวิจัย แล้วประมาณค่าอิทธิพลรวม ช่วงการทำนาย และค่าความไม่เป็นเอกพันธ์ของผลการวิจัยด้วยโปรแกรม R ผลการวิเคราะห์อภิมาน พบว่า งานวิจัยทั้ง 14 เรื่อง มีค่าอิทธิพลรวมเท่ากับ 0.78 จัดอยู่ในระดับปานกลาง และมีงานวิจัยที่มีค่าอิทธิพลสูงกว่าค่าอิทธิพลรวม จำนวน 9 เรื่อง โดยมโนภาพของกลุ่มงานวิจัยที่มีค่าอิทธิพลสูงมีลักษณะร่วม ได้แก่ ใช้ตัวแทนที่ทำให้ผู้เรียนสามารถเชื่อมโยงการเปลี่ยนแปลงแต่ละระดับและข้ามระดับได้ชัดเจน โดยผู้เรียนสามารถมีปฏิสัมพันธ์กับสื่อมโนภาพได้ เช่น แอปพลิเคชันความเป็นจริงเสริม หรือโปรแกรมปฏิบัติการเสมือนจริง
เอกสารอ้างอิง
ภาษาไทย
จุฬารัตน์ ธรรมประทีป. (2559). การพัฒนาความรู้ในเนื้อหาผนวกวิธีสอนและเทคโนโลยีในการสอนวิทยาศาสตร์. วารสารวิจัยและพัฒนาหลักสูตร, 6(2), 1-13.
ชาตรี ฝ่ายคำตา. (2551). แนวคิดทางเลือกของนักเรียนในรายวิชาเคมี. วารสารศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตปัตตานี, 19(2), 11-28.
นินนาท์ จันทร์สูรย์ และนวศิษฏ์ รักษ์บำรุง. (2561). ความรู้เนื้อหาผสานวิธีสอนและเทคโนโลยีในห้องเรียนเคมี โดยใช้สถานการณ์จำลองแบบมีปฏิสัมพันธ์ของ PhET. วารสารวิทยาศาสตร์และวิทยาศาสตร์ศึกษา, 1(1), 109-121.
ศศิเทพ ปิติพรเทพิน, สุรเดช ศรีทา, กฤษณา โภคพันธ์ และกฤษณา ชินสิญจน์. 2555. การส่งเสริมความเข้าใจแนวคิดวิทยาศาสตร์ เรื่อง การแบ่งเซลล์ของ นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 โดยการสร้างภาพเคลื่อนไหว. วารสารวิจัยมหาวิทยาลัยขอนแก่น, 2(1), 115-130.
สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. (2560). ตัวชี้วัดและสาระแกนกลางกลุ่มสาระเรียนรู้วิทยาศาสตร์ (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2560) ตามหลักสูตรการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551. ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย.
สมศักดิ์ เสนาใหญ่. (2560, 11 มิถุนายน). ทฤษฎีจลน์ของแก๊ส (Kinetic theory of gases). คลังความรู้ SciMath. https://www.scimath.org/lesson-physics/item/7233-kinetic-theory-of-gases
เอกรัตน์ ทานาค. (2561). การนำความรู้เกี่ยวกับการใช้เทคโนโลยีผนวกการสอนในเนื้อหาวิชาเฉพาะไปใช้ปฏิบัติการสอนในห้องเรียนของนิสิตครูวิทยาศาสตร์ในหลักสูตรผลิตครู 2 ปี. วารสารวิจัยทางการศึกษา คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ, 13(2), 207-220.
ภาษาอังกฤษ
Akpınar, E. (2014). The use of interactive computer animations based on POE as a presentation tool in primary science teaching. Journal of Science Education and Technology, 23(4), 527-537.
Al-Balushi, S. M., Al-Musawi, A. S., Ambusaidi, A. K., & Al-Hajri, F. H. (2017). The effectiveness of interacting with scientific animations in chemistry using mobile devices on grade 12 students’ spatial ability and scientific reasoning skills. Journal of Science Education and Technology, 26(1), 70-81
Barak, M., & Dori, Y. J. (2011). Science education in primary schools: Is an animation worth a thousand pictures? Journal of Science Education and Technology, 20(5), 608-602.
Chao, J., Chiu, J. L., DeJaegher, C. J., & Pan, E. A. (2016). Sensor-augmented virtual labs: Using physical interactions with science simulations to promote understanding of gas behavior. Journal of Science Education and Technology, 25(1), 16-33.
Dervić, D., Glamočić, D. S., Gazibegović-Busuladžić, A., & Mešić, V. (2018). Teaching physics with simulations: Teacher-centered versus student-centered approaches. Journal of Baltic Science Education, 17(2), 288-299.
Ge, Y. P., Unsworth, L., & Wang, K. H. (2017). The effects of explicit visual cues in reading biological diagrams. International Journal of Science Education, 39(5), 605-626.
Gillbert, J. K. (2005). Visualization in science education. Springer.
Herga, N. R., Čagran, B., & Dinevski, D. (2016). Virtual laboratory in the role of dynamic visualisation for better understanding of chemistry in primary school. Eurasia Journal of Mathematics, Science & Technology Education, 12(3), 593-608.
Herga, N. R., Glažar, S. A., & Dinevski, D. (2015). Dynamic visualization in the virtual laboratory enhances the fundamental understanding of chemical concepts. Journal of Baltic Science Education, 14(3), 351-364.
Howell, M. E., Booth, C. S., Sikich, S. M., Helikar, T., Roston, R. L., Couch, B. A., and van Dijk, K. (2019). Student understanding of DNA structure–function relationships improves from using 3D learning modules with dynamic 3D printed models. Biochemistry and Molecular Biology Education, 47(3), 303-317
Hung, V., & Fung, D. (2017). The effectiveness of hybrid dynamic visualisation in learning genetics in a Hong Kong secondary school. Research in Science & Technological Education, 35(3), 308-329.
Kocakaya, F., & Gönen, S. (2014). Influence of computer-assisted roundhouse diagrams on high school 9th grade students' understanding the subjects of “force and motion”. Science Education International, 25(3), 283-311.
Liou, W. K., Bhagat, K. K., & Chang, C. Y. (2016). Beyond the flipped classroom: A highly interactive cloud-classroom (HIC) embedded into basic materials science courses. Journal of Science Education and Technology, 25(3), 460-473.
Lipsey, M., & Wilson, D. (2001). Practical meta-analysis. Sage.
Marshall, J. A., Castillo, A. J., & Cardenas, M. B. (2015). The effect of modeling and visualization resources on student understanding of physical hydrology. Journal of Geoscience Education, 63(2), 127-139.
Osborne, R., & Freyberg, P. (1985). Learning in science. The implications of children's science. Heinemann.
Padilla, K. (2009). Visualization: Theory and practice in science education. International Journal of Science Education, 31(10), 1417-1420.
Savinainen, A., Mäkynen, A., Nieminen, P., & Viiri, J. (2017). The effect of using a visual representation tool in a teaching-learning sequence for teaching Newton’s third law. Research in Science Education, 47(1), 119-135.
Ting, Y. L., Tai, Y., Tseng, T. H., & Tsai, S. P. (2018). Innovative use of mobile video conferencing in face-to-face collaborative science learning: The case of reflection in optics. Journal of Educational Technology & Society, 21(3), 74-85.
จุฬารัตน์ ธรรมประทีป. (2559). การพัฒนาความรู้ในเนื้อหาผนวกวิธีสอนและเทคโนโลยีในการสอนวิทยาศาสตร์. วารสารวิจัยและพัฒนาหลักสูตร, 6(2), 1-13.
ชาตรี ฝ่ายคำตา. (2551). แนวคิดทางเลือกของนักเรียนในรายวิชาเคมี. วารสารศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตปัตตานี, 19(2), 11-28.
นินนาท์ จันทร์สูรย์ และนวศิษฏ์ รักษ์บำรุง. (2561). ความรู้เนื้อหาผสานวิธีสอนและเทคโนโลยีในห้องเรียนเคมี โดยใช้สถานการณ์จำลองแบบมีปฏิสัมพันธ์ของ PhET. วารสารวิทยาศาสตร์และวิทยาศาสตร์ศึกษา, 1(1), 109-121.
ศศิเทพ ปิติพรเทพิน, สุรเดช ศรีทา, กฤษณา โภคพันธ์ และกฤษณา ชินสิญจน์. 2555. การส่งเสริมความเข้าใจแนวคิดวิทยาศาสตร์ เรื่อง การแบ่งเซลล์ของ นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 โดยการสร้างภาพเคลื่อนไหว. วารสารวิจัยมหาวิทยาลัยขอนแก่น, 2(1), 115-130.
สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. (2560). ตัวชี้วัดและสาระแกนกลางกลุ่มสาระเรียนรู้วิทยาศาสตร์ (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2560) ตามหลักสูตรการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551. ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย.
สมศักดิ์ เสนาใหญ่. (2560, 11 มิถุนายน). ทฤษฎีจลน์ของแก๊ส (Kinetic theory of gases). คลังความรู้ SciMath. https://www.scimath.org/lesson-physics/item/7233-kinetic-theory-of-gases
เอกรัตน์ ทานาค. (2561). การนำความรู้เกี่ยวกับการใช้เทคโนโลยีผนวกการสอนในเนื้อหาวิชาเฉพาะไปใช้ปฏิบัติการสอนในห้องเรียนของนิสิตครูวิทยาศาสตร์ในหลักสูตรผลิตครู 2 ปี. วารสารวิจัยทางการศึกษา คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ, 13(2), 207-220.
ภาษาอังกฤษ
Akpınar, E. (2014). The use of interactive computer animations based on POE as a presentation tool in primary science teaching. Journal of Science Education and Technology, 23(4), 527-537.
Al-Balushi, S. M., Al-Musawi, A. S., Ambusaidi, A. K., & Al-Hajri, F. H. (2017). The effectiveness of interacting with scientific animations in chemistry using mobile devices on grade 12 students’ spatial ability and scientific reasoning skills. Journal of Science Education and Technology, 26(1), 70-81
Barak, M., & Dori, Y. J. (2011). Science education in primary schools: Is an animation worth a thousand pictures? Journal of Science Education and Technology, 20(5), 608-602.
Chao, J., Chiu, J. L., DeJaegher, C. J., & Pan, E. A. (2016). Sensor-augmented virtual labs: Using physical interactions with science simulations to promote understanding of gas behavior. Journal of Science Education and Technology, 25(1), 16-33.
Dervić, D., Glamočić, D. S., Gazibegović-Busuladžić, A., & Mešić, V. (2018). Teaching physics with simulations: Teacher-centered versus student-centered approaches. Journal of Baltic Science Education, 17(2), 288-299.
Ge, Y. P., Unsworth, L., & Wang, K. H. (2017). The effects of explicit visual cues in reading biological diagrams. International Journal of Science Education, 39(5), 605-626.
Gillbert, J. K. (2005). Visualization in science education. Springer.
Herga, N. R., Čagran, B., & Dinevski, D. (2016). Virtual laboratory in the role of dynamic visualisation for better understanding of chemistry in primary school. Eurasia Journal of Mathematics, Science & Technology Education, 12(3), 593-608.
Herga, N. R., Glažar, S. A., & Dinevski, D. (2015). Dynamic visualization in the virtual laboratory enhances the fundamental understanding of chemical concepts. Journal of Baltic Science Education, 14(3), 351-364.
Howell, M. E., Booth, C. S., Sikich, S. M., Helikar, T., Roston, R. L., Couch, B. A., and van Dijk, K. (2019). Student understanding of DNA structure–function relationships improves from using 3D learning modules with dynamic 3D printed models. Biochemistry and Molecular Biology Education, 47(3), 303-317
Hung, V., & Fung, D. (2017). The effectiveness of hybrid dynamic visualisation in learning genetics in a Hong Kong secondary school. Research in Science & Technological Education, 35(3), 308-329.
Kocakaya, F., & Gönen, S. (2014). Influence of computer-assisted roundhouse diagrams on high school 9th grade students' understanding the subjects of “force and motion”. Science Education International, 25(3), 283-311.
Liou, W. K., Bhagat, K. K., & Chang, C. Y. (2016). Beyond the flipped classroom: A highly interactive cloud-classroom (HIC) embedded into basic materials science courses. Journal of Science Education and Technology, 25(3), 460-473.
Lipsey, M., & Wilson, D. (2001). Practical meta-analysis. Sage.
Marshall, J. A., Castillo, A. J., & Cardenas, M. B. (2015). The effect of modeling and visualization resources on student understanding of physical hydrology. Journal of Geoscience Education, 63(2), 127-139.
Osborne, R., & Freyberg, P. (1985). Learning in science. The implications of children's science. Heinemann.
Padilla, K. (2009). Visualization: Theory and practice in science education. International Journal of Science Education, 31(10), 1417-1420.
Savinainen, A., Mäkynen, A., Nieminen, P., & Viiri, J. (2017). The effect of using a visual representation tool in a teaching-learning sequence for teaching Newton’s third law. Research in Science Education, 47(1), 119-135.
Ting, Y. L., Tai, Y., Tseng, T. H., & Tsai, S. P. (2018). Innovative use of mobile video conferencing in face-to-face collaborative science learning: The case of reflection in optics. Journal of Educational Technology & Society, 21(3), 74-85.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
2020-06-30
รูปแบบการอ้างอิง
สุขนฤเศรษฐกุล ณ. ., พึ่งน้อย ว. ., & พงษ์โสภณ พ. . (2020). การตรวจสอบเอกสารอย่างเป็นระบบและการวิเคราะห์เชิงอภิมานการใช้มโนภาพ เพื่อส่งเสริมแนวคิดทางวิทยาศาสตร์ของผู้เรียน. วารสารครุศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 48(2), 74–91. สืบค้น จาก https://so02.tci-thaijo.org/index.php/EDUCU/article/view/243177
ฉบับ
ประเภทบทความ
Articles
