การพัฒนาทักษะประชาธิปไตยสำหรับเด็กปฐมวัย: การวิจัยเชิงสำรวจ
คำสำคัญ:
การพัฒนา, เด็กปฐมวัย, ทักษะประชาธิปไตยบทคัดย่อ
งานวิจัยเชิงสำรวจนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาคุณลักษณะของเด็กปฐมวัยที่นำไปสู่การพัฒนาทักษะประชาธิปไตย และ 2) ศึกษาแนวทางในการพัฒนาทักษะประชาธิปไตยของสถานศึกษาปฐมวัย ตัวอย่าง ได้แก่ ผู้บริหาร ครูประจำชั้นระดับอนุบาล อาจารย์และนักศึกษา สาขาวิชาการศึกษาปฐมวัย จำนวน 207 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยเป็นแบบสอบถาม วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้การหาค่าความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน
ผลการวิจัยสรุปได้ดังนี้
1) คุณลักษณะของเด็กปฐมวัยที่นำไปสู่การพัฒนาทักษะประชาธิปไตยแต่ละข้อมีความสำคัญอยู่ในระดับมากและมากที่สุด คุณลักษณะที่มีความสำคัญอันดับแรก คือ เคารพสิทธิของตนเองและผู้อื่น รองลงมา คือ เคารพข้อตกลง กฎ กติกา และมีส่วนร่วมในการทำงานกับกลุ่มและเรียนรู้จากกลุ่ม 2) แนวทางใน
การพัฒนาทักษะประชาธิปไตยให้แก่เด็กปฐมวัยในสถานศึกษามีความเหมาะสมอยู่ในระดับมากที่สุดทุกข้อ อันดับแรก คือ บูรณาการผ่านการเล่นและลงมือกระทำจากประสบการณ์ตรงให้เกิดความเข้าใจและได้ซึมซับทักษะประชาธิปไตย รองลงมา คือ ปลูกฝังคุณธรรม จริยธรรม จิตสำนึก และวินัยในตนเองในทุกกิจกรรมประจำวันตามโอกาสและเหมาะกับวัย และให้เด็กร่วมกันคิด ใช้เหตุผลตามวัยในการกำหนดข้อตกลงในห้องเรียน และการเคารพข้อตกลง กฎ กติกา
เอกสารอ้างอิง
กระทรวงศึกษาธิการ. (2560). หลักสูตรการศึกษาปฐมวัยพุทธศักราช 2560. กรุงเทพมหานคร: ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย.
ศศิธร อมรินทร์แสงเพ็ญ. (2554). การวิเคราะห์องค์ประกอบและการพัฒนาลักษณะประชาธิปไตยของเด็ก (วิทยานิพนธ์ปริญญาดุษฎีบัณฑิต ไม่ได้ตีพิมพ์). มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ, กรุงเทพมหานคร.
สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาแห่งชาติ. (2545). พระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2542 และที่แก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2545. กรุงเทพมหานคร: พริกหวานกราฟฟิก.
สมบัติ ธำรงธัญวงศ์. (2551). ปัจจัยภูมิหลังวัฒนธรรมการเมืองและการมีส่วนร่วมทางการเมืองของผู้นำเยาวชนไทย (รายงานผลการวิจัย). กรุงเทพมหานคร: คณะรัฐประศาสนศาสตร์ สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์.
อรปวีณ์ นามสนิท. (2559). การวิเคราะห์เนื้อหาเรื่องประชาธิปไตยในกลุ่มสาระสังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรมในระดับประถมศึกษา (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต ไม่ได้ตีพิมพ์). จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, กรุงเทพมหานคร.
อุรารัตน์ ทรัพย์มูล. (2555, 17 มิถุนายน). การเลี้ยงดูเด็กปฐมวัย. สืบค้นจากhttp://kruaom55.blogspot.com/2012/06/blog-post_17.html
ภาษาอังกฤษ
Durfjord, K., Fumat, Y., Kuser, M. P., & Anderson, R. (2004). Professional guidance: Citizenship education and identity in courses for those who will work with pre-school children. London: CiCe Central Coordination Unit.
Gartrell, D. (2012). Education for a civil society: How guidance teaches young children democratic life skills. Washington, DC: The National Association for the Education of Young Children.
Gartrell, D. (2013). Democratic life skill 2: Guiding children to express strong emotion in nonhurting ways. Young Children, 68(1), 90.
Moss, P. (2007). Bringing politics into the nursery: Early childhood education as a democratic practice. Working Paper 43. The Hague, Netherlands: Bernard van Leer Foundation.
Vonta, T. (2007). Vygotsky’s ideas in the new democracies. Children in Europe, Vygotsky Issue(13), 21–23.
