การศึกษาผลกระทบจากสถานการณ์โควิด-19 ต่อการถดถอยทางพัฒนาการและการเรียนรู้ของเด็กปฐมวัย และแนวทางการฟื้นฟูหลังสภาวการณ์โควิด-19

บทคัดย่อ

การระบาดของเชื้อไวรัสโควิด-19 ส่งผลต่อระบบการศึกษาทุกระดับโดยเฉพาะการศึกษาปฐมวัย แม้จะมีแนวทางปฏิบัติการจัดการศึกษาให้กับเด็กปฐมวัยในช่วงสถานการณ์โควิด-19 แต่ยังไม่ชัดเจนในการนำไปสู่การปฏิบัติการวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาผลกระทบจากสภาวการณ์โควิด-19 ต่อการถดถอยทางพัฒนาการและการเรียนรู้ของเด็ก 2) วิเคราะห์ปัจจัยเชิงสาเหตุต่อความพร้อมของครูในการจัดประสบการณ์การเรียนรู้ 3) ศึกษาแนวทางการฟื้นฟูการถดถอยของพัฒนาการและการเรียนรู้ของเด็กปฐมวัย ผู้ให้ข้อมูลเชิงคุณภาพ คือ ตัวแทนผู้บริหาร และครูปฐมวัย จำนวน 50 คน ผู้ให้ข้อมูลเชิงปริมาณ คือ ครูปฐมวัย จำนวน 1,805 คน จาก 4 ภูมิภาค ใช้วิธีการสุ่มตัวอย่างแบบหลายขั้นตอน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ประกอบด้วย แบบสัมภาษณ์ และแบบสอบถาม ข้อมูลเชิงคุณภาพวิเคราะห์ด้วยการวิเคราะห์เชิงเนื้อหา ข้อมูลเชิงปริมาณวิเคราะห์ด้วยสถิติเชิงบรรยาย และการวิเคราะห์เส้นทาง ผลการวิจัย พบว่า 1) การรับรู้ของครูเกี่ยวกับผลกระทบจากสถานการณ์โควิด-19 ต่อการพัฒนาการที่ลดลงและการสูญเสียการเรียนรู้ของเด็กปฐมวัย โดยรวม อยู่ในระดับการพัฒนาเพิ่มขึ้นเล็กน้อย (M = 0.30, SD = 1.51) 2) โมเดลปัจจัยเชิงสาเหตุที่มีอิทธิพลต่อความพร้อมของครูในการจัดประสบการณ์การเรียนรู้ฯ ของครูมีความสอดคล้องกลมกลืนกับข้อมูลเชิงประจักษ์ (= 10.65, df = 5, p = .06, GFI = 1.00, AGFI = 0.99, CFI = 1.00, RMSEA = 0.01, SRMR = 0.00) โดยความพร้อมในการจัดประสบการณ์การเรียนรู้ฯ ได้รับอิทธิพลทางตรงจากพลังที่ทำงานสูงสุด มีค่าสัมประสิทธิ์อิทธิพลเป็นบวกเท่ากับ 0.66 และ 3) แนวทางการส่งเสริมการจัดการเรียนรู้เพื่อฟื้นฟูการถดถอยของพัฒนาการและการเรียนรู้ในกลุ่มเด็กปฐมวัยหลังสภาวการณ์โควิด-19 ไปสู่การปฏิบัติ ประกอบด้วย แนวทางในระดับหน่วยงานต้นสังกัด สถานพัฒนาเด็กปฐมวัย ครู/ผู้ดูแลเด็ก และผู้ปกครอง