โวหารภาพพจน์ที่ปรากฏในบทละครนอกพระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย

Abstract

งานวิจัยฉบับนี้เป็นงานวิจัยแบบเชิงคุณภาพ โดยการศึกษาค้นคว้าครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาโวหารภาพพจน์ที่ปรากฏในบทละครนอกพระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย โดยการวิเคราะห์โวหารภาพพจน์ 6 ประเภทนี้ ได้ใช้แนวคิดของ ผศ.ดร.ธเนศ เวศร์ภาดา อันได้แก่ อุปมา อุปลักษณ์ บุคลาธิษฐาน อติพจน์ นามนัย และปฏิพากษ์ ในบทละครนอก 5 เรื่องคือ ไกรทอง คาวี ไชยเชษฐ์ มณีพิชัย และสังข์ทอง ผลการศึกษาพบว่าโวหารภาพพจน์ที่ปรากฏในบทละครนอก 5 เรื่อง พระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย มีครบทั้ง 6 ประเภท
โดยใช้โวหารภาพพจน์แบบอุปมามากที่สุด รองลงมาเป็นอุปลักษณ์ อติพจน์ ปฏิพากษ์ นามนัย และบุคลาธิษฐานตามลำดับ