กระบวนการทอผ้าไหมบ้านหนองบัว ตำบลกุดรัง อำเภอกุดรัง จังหวัดมหาสารคาม

บทคัดย่อ

งานวิจัยนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษากระบวนการทอผ้าไหมบ้านหนองบัว ตำบลกุดรัง อำเภอกุดรัง จังหวัดมหาสารคาม เป็นการวิจัยแบบเชิงคุณภาพ มีเครื่องมือการวิจัย คือ แบบสัมภาษณ์ โดยมีกลุ่มเป้าหมายในการวิจัย จำนวน 6 คน ที่มาจากการเลือกแบบเจาะจง แล้วนำข้อมูลที่รวบรวมได้จากข้อมูลที่รวบรวมได้จากเอกสาร และแบบสัมภาษณ์มาวิเคราะห์แบบเชิงเนื้อหา ผลการวิจัยพบว่า กระบวนการทอผ้าไหมของชุมชนบ้านหนองบัว ตำบลกุดรัง อำเภอกุดรัง จังหวัดมหาสารคาม เป็นภูมิปัญญาท้องถิ่นที่มีมานาน ลวดลายที่นิยมทอจะเป็นลายสร้อยดอกหมาก ซึ่งเป็นลายประจำจังหวัดมหาสารคามที่มีมาตั้งแต่สมัยโบราณ สืบทอดสู่รุ่นลูกรุ่นหลานจนถึงปัจจุบัน “ลายสร้อยดอกหมาก” เป็นชื่อลายตามคำเรียกของคนโบราณ ปัจจุบันชาวบ้านอาจเรียกต่างกันไปในแต่ละท้องถิ่น เช่น ลายเกล็ดปลา หรือลายโคมเก้า เกิดจากการนำเอา “ลายโคมห้า” มามัดซ้อนกับ “ลายโคมเก้า” และทำการโอบหมี่แลเงาเพื่อให้ลายแน่นขึ้น ละเอียดขึ้น กระบวนการทอผ้าไหมลายสร้อยดอกหมาก ประกอบด้วย (1) การสาวไหม (2) การฟอกไหม (3) การมัดหมี่ (4) การทอผ้าไหม และการย้อมสีไหม