อำนาจสถาปนารัฐธรรมนูญ

บทคัดย่อ

อำนาจสถาปนารัฐธรรมนูญ เป็นอำนาจทางการเมืองในทางสงวนไว้ให้แก่ผู้ถือครองอำนาจรัฐ ซึ่งอาจปรากฏขึ้นในรูปของบุคคลคนเดียว หรือคณะบุคคล หรือมหาชนโดยประชาชนหรือพลเมือง หรือนิติบุคคลมหาชนในฐานะรัฐภายนอก ตามบริบท เพื่อนำอำนาจนั้นไปอนุวัตรการตรารัฐธรรมนูญขึ้นบังคับใช้ตามพลวัตรการเมือง โดยการอนุวัตรการจะดำเนินการผ่านขั้นตอนสองระดับชั้นเป็นสำคัญ กล่าวคือ ชั้นกำหนดเจตจำนง เรียกได้ว่า “อำนาจจัดให้มีรัฐธรรมนูญ” ฐานหนึ่ง และชั้นแปลเจตจำนงไปสู่การตราเป็นลายลักษณ์อักษร เรียกได้ว่า “อำนาจจัดทำรัฐธรรมนูญ” อีกฐานหนึ่ง ด้วยกลไกทั้งสองนี้ ภาพลักษณ์ของตัวรัฐธรรมนูญซึ่งสะท้อนผ่านบทบัญญัติมาตรา จึงมีความเกี่ยวข้องในทางสนองตอบต่อเจตจำนงของผู้ถือครองอำนาจรัฐนั้นอย่างมีนัยสำคัญ