การศึกษาแนวทางการปรุงยาเสริมการรักษาโรคหืด ให้สอดคล้องกับภาวะของผู้ป่วยแต่ละรายด้วยการแพทย์แผนไทย

บทคัดย่อ

การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อเสนอแนวทางปรุงยาเสริมการรักษาโรคหืดให้สอดคล้องกับภาวะผู้ป่วยแต่ละราย โดยศึกษาจากแนวเวชปฏิบัติของโรงพยาบาลสาธิตการแพทย์แผนไทย และถอดประสบการณ์จากแพทย์แผนไทย จากนั้นวิเคราะห์และเสนอแนวทางปรุงยา ซึ่งเป็นการวิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพด้วยการวิเคราะห์เนื้อหา ผลการศึกษาพบว่า ปัจจัยที่ส่งผลต่อการเสริมการรักษาโรคหืดด้วยยาหนุมานประสานกาย คือ สภาพอากาศแต่ละฤดูกาล การสัมผัสสารก่อภูมิแพ้ การขับเสมหะ และโรคแทรกซ้อนทางเดินหายใจ จากการวิเคราะห์ข้อมูลจึงเสนอแนวทางปรุงยา ดังนี้ 1) โรคหืดกำเริบในฤดูร้อนและฤดูฝน ให้จิบยาหนุมานประสานกายแบบอุ่น ร่วมกับการใช้ยาหอม
2) โรคหืดกำเริบในฤดูหนาว เพิ่มปริมาณชะเอมเทศในยาหนุมานประสานกายและจิบยาแบบอุ่น ใช้ยาแก้ไอขับเสมหะ และเพิ่มความอุ่นแก่อกและลำคอ 3) โรคหืดกำเริบจากการสัมผัสไรฝุ่นละอองเกสร ให้จิบยาหนุมานประสานกายแบบอุ่นและสวมหน้ากาก 4) โรคหืดมีการขับเสมหะบกพร่อง เพิ่มขิงเข้ามาในยาหนุมานประสานกาย ต้มจิบแบบอุ่น และใช้ยาขับเสมหะร่วม 5) โรคหืดที่มีโรคแทรกซ้อนทางเดินหายใจ รักษาโรคแทรกซ้อนด้วยยาอื่นร่วมกับใช้ยาหนุมานประสานกาย การศึกษานี้แสดงให้เห็นว่าการปรุงยาเสริมการรักษาโรคหืดให้สอดคล้องกับผู้ป่วยแต่ละรายต้องมีความรู้เรื่องโรค ปัจจัยผู้ป่วย และยาที่นำมารักษา รวมถึงแนวการปรับพฤติกรรม ซึ่งสามารถนำไปปรับใช้ในการปรุงยาเสริมการรักษาโรคหืดและโรคอื่นๆ ได้