การพัฒนาพื้นที่สีเขียวในเมืองจากพื้นที่หนังสือสำคัญสำหรับที่หลวง: กรณีศึกษาเทศบาลตำบลเวียงยอง จังหวัดลำพูน

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้ เป็นส่วนหนึ่งของโครงการจัดทำผังชุมชนเพื่อรักษาพื้นที่สีเขียวในเมือง เพื่อเป็นเครื่องมือสำหรับเมืองในการบริหารจัดการพื้นที่สีเขียวและพื้นที่โล่งอย่างยั่งยืน การพัฒนาพื้นที่สีเขียวในเมืองเพื่อสาธารณประโยชน์ชุมชนเทศบาลตำบลเวียงยอง จังหวัดลำพูน โดยการมีส่วนร่วมของชุมชนและหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง โดยใช้กระบวนการทำงานนำมาสู่ผังชุมชน เพื่อรักษาพื้นที่สีเขียวในเมืองที่มีศักยภาพในการพัฒนาและเน้นการออกแบบพื้นที่สีเขียว เพื่อขับเคลื่อนพื้นที่สีเขียวเชิงคุณภาพให้เกิดพื้นที่สีเขียวในเมืองอย่างยั่งยืน ผลการวิจัย พบว่า (1) การมีส่วนร่วมของชุมชนเป็นสิ่งสำคัญเกี่ยวกับการพัฒนาพื้นที่ ซึ่งแสดงให้เห็นว่า ชุมชนมีความต้องการพื้นที่สีเขียวที่ไม่ได้ตอบสนองเรื่องนันทนาการ แต่พื้นที่สีเขียวต้องให้ประโยชน์เชิงเศรษฐกิจและสิ่งแวดล้อมได้ (2) การคัดเลือกพื้นที่สีเขียวที่มีศักยภาพในการพัฒนา จากพื้นที่หนังสือสำคัญสำหรับที่หลวง ถือเป็นแหล่งข้อมูลที่สำคัญ เพราะเป็นแหล่งรวบรวมพื้นที่สีเขียวสาธารณะจำนวนมากและจำเป็นต่อการอนุรักษ์พื้นที่สีเขียวเพื่อให้ประชาชนในชุมชนสามารถเข้าไปใช้ประโยชน์ได้ (3) และการนำมาสู่แนวคิดการพัฒนาพื้นที่สีเขียวในเมืองเป้าหมาย “พื้นที่สีเขียว + น้ำ + คน” โดยผลลัพธ์ที่ได้มาซึ่งผังชุมชนเพื่อรักษาพื้นที่สีเขียวในเมืองที่มีศักยภาพในการพัฒนา เพื่อให้เทศบาลมีพื้นที่สีเขียวสาธารณะในการขับเคลื่อนตามเป้าหมายเชิงปริมาณและคุณภาพ อันประกอบด้วย พื้นที่สีเขียวในหนังสือสำคัญสำหรับที่หลวงที่มีศักยภาพในการพัฒนาเป็นพื้นที่สาธารณประโยชน์ของชุมชน 15 พื้นที่ พร้อมเสนอการออกแบบพื้นที่สีเขียวตัวอย่าง ประกอบด้วย 4 พื้นที่ เพื่อช่วยให้ชุมชนได้เห็นภาพที่เป็นรูปธรรมขึ้นและเพื่อให้เทศบาลมีแนวทางในการพัฒนาพื้นที่สีเขียว ในการเชื่อมต่อโครงข่ายพื้นที่สีเขียวในเมืองและเพิ่มพื้นที่สีเขียวสาธารณประโยชน์  ตามแนวคิดการออกแบบพื้นที่สีเขียวอย่างยั่งยืนที่สามารถสนองประโยชน์ต่อประชากรเมือง และการมีพื้นที่สีเขียวเชิงคุณภาพเพื่อสนับสนุนการใช้งานที่หลากหลาย ทั้งด้านนันทนาการและการเป็นแหล่งเรียนรู้ที่สามารถสร้างอาชีพหรือรายได้ของชุมชนต่อไป