การวิเคราะห์อัตลักษณ์อีสานผ่านภาพยนตร์ชุด “ไทบ้านเดอะซีรีส์”

Main Article Content

วิชุนาถ ชาติชัย
ฉลองรัฐ เฌอมาลย์ชลมารค

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อการศึกษาเนื้อหาและองค์ประกอบต่าง ๆ ในภาพยนตร์ที่แสดงให้เห็นถึงอัตลักษณ์อีสานที่ถูกประกอบสร้างขึ้น โดยวิเคราะห์เนื้อหาและองค์ประกอบจากภาพยนตร์ชุด ไทบ้านเดอะซีรีส์ ทั้งหมด 6 เรื่อง เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ โดยนำแนวคิดเกี่ยวกับอีสานศึกษา แนวคิดอัตลักษณ์และการสร้างภาพตัวแทน และแนวคิดเรื่องการวิเคราะห์การเล่าเรื่องมาเป็นแนวทางในการศึกษาด้วยการวิเคราะห์เชิงตัวบทและการวิเคราะห์เชิงเนื้อหา ผลการศึกษาแสดงให้เห็นถึงบทบาทของเนื้อหาและองค์ประกอบทางภาพยนตร์ ที่มีส่วนในการประกอบสร้างความหมายของอัตลักษณ์อีสาน โดยการประกอบสร้างความหมายจากภาพยนตร์ชุดไทบ้านเดอะซีรีส์ที่ปรากฏที่สำคัญคือการสะท้อนความเป็นชนบทอีสาน ซึ่งเป็นลักษณะหนึ่งทางสังคมในภาคอีสานที่มีทั้งสังคมเมือง สังคมชนชั้นกลางต่างจังหวัด และสังคมชนบท โดยจุดร่วมของภาพยนตร์ทั้ง 6 ภาคที่สร้างความหมายขึ้นมาคือการนำเสนอฉากความเป็นอยู่กับเรื่องของความเชื่อ โดยใช้ขั้วขัดแย้งของแต่ละภาคดำเนินเรื่องราวและสอดแทรกอัตลักษณ์อีสานในรูปแบบต่าง ๆ เข้าไปตลอดการนำเสนอ ซึ่งสามารถสะท้อนให้เห็นว่ารายละเอียดทางวัฒนธรรมและบริบทของการใช้ชีวิตผ่านความเป็นอีสานภายในชุดภาพยนตร์ทำออกมาได้อย่างชัดเจน การนำเสนอสามารถสะท้อนถึงความเป็นจริงที่ปรากฏได้ดีและสามารถสร้างความรู้ความเข้าใจแก่ผู้ชมที่ไม่ได้เป็นคนอีสานได้รับรู้และเรียนรู้ร่วมไปกับการนำเสนอรายละเอียดต่าง ๆ ที่ปรากฏผ่านองค์ประกอบของภาพยนตร์อย่างเหมาะสม

Article Details

ประเภทบทความ
Articles

เอกสารอ้างอิง

กาญจนา แก้วเทพ. (2544). ศาสตร์แห่งสื่อและวัฒนธรรมศึกษา (พิมพ์ครั้งที่ 1). เอดิสันเพรสโปรดักส์.

กำจร หลุยยะพงศ์. (2549). จากกบฏผีบุญสู่กองทัพผีปอบ (หวีดสยอง) : ว่าด้วยการต่อสู้ของอีสานและลาวในโลกความเป็นจริงและหนังผี (พิมพ์ครั้งที่ 1). รัฐศาสตร์สาร.คณะรัฐศาสตร์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

กำจร หลุยยะพงศ์. (2556). ภาพยนตร์กับการประกอบสร้างสังคม. (พิมพ์ครั้งที่ 1). สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

ขวัญฟ้า ศรีประพันธ์ (2551). ภาพตัวแทนคนจนในรายการเกมโชว์ทางโทรทัศน์. มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

ฐนธัช กองทอง. (2557). ความเป็นอีสานในภาพยนตร์ไทย (พิมพ์ครั้งที่ 1). สำนักพิมพ์มติชน.

ธีรภัทร เจริญสุข. (2560). ไทบ้านเดอะซีรีส์ 2 ความสำเร็จของความบันเทิงในท้องถิ่น (พิมพ์ครั้งที่ 1). สำนักพิมพ์มติชน.

ไทยรัฐ ออนไลน์. (14 สิงหาคม 2560). ยังอึ้ง!!! โกย 28 ล้าน ไทบ้านเดอะซีรีส์ พุ่งสู่ทีวีปีหน้า. ไทยรัฐ (Thairath online). https://www.thairath.co.th/entertain/news/1036694

พรทิพย์ ซังธาดา. (2538). วรรณกรรมท้องถิ่น (พิมพ์ครั้งที่ 3). สุวีริยาสาส์น.

พัฒนา กิติภาษา. (2557). สู่วิถีอีสานใหม่ (พิมพ์ครั้งที่ 1). วิภาษา.

เมตตา วิวัฒนานุกูล. (2548). การสื่อสารต่างวัฒนธรรม (พิมพ์ครั้งที่ 1). พิมพ์ลักษณ์.

สิงหนาท แสงสีหนาท. (2561). อัตลักษณ์ทางสัณฐานวิทยาของเมืองกรุงเทพ: รายงานวิจัยฉบับสมบูรณ์. สำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม.

อภิญญา เฟื่องฟูสกุล. (2546). อัตลักษณ์ Identity การทบทวนทฤษฎีและกรอบแนวคิด (พิมพ์ครั้งที่ 1). คณะกรรมการสภาวิจัยแห่งชาติสาขาสังคมวิทยาสำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ.

อนุชิต สิงห์สุวรรณ. (2553). ประวัติศาสตร์นิพนธ์อีสาน พ.ศ.2475 ถึงสิ้นทศวรรษ 2520 (พิมพ์ครั้งที่ 1). มหาวิทยาลัยศิลปากร.

อาร์ลิศ ปาทาน. (2554). การสื่อสารอัตลักษณ์และนาฏยศิลป์ในภาพยนตร์บอลลีวู้ดแนวนอกถิ่นอินเดีย (พิมพ์ครั้งที่ 1). จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

Duncan Mccargo and Krisadawan Hongladarom. (2004). Contesting Isan-ness: Discourses of Politics and Identity in Northeast Thailand. Asian Ethnicity.