การใช้ซอฟต์พาวเวอร์สร้างภาพลักษณ์ของประเทศจีน: กรณีศึกษาซีรีส์จีนเรื่อง นายเย็นชากับยัยปลาหมึก (Go Go Squid)

Main Article Content

ณัฐกฤตา ยู่ไล้
ศศิลักษณ์ อินนุพัฒน์
นิธิตยา สุนทรธรรมนิติ

บทคัดย่อ

บทความวิจัยฉบับนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์การใช้ซอฟต์พาวเวอร์ในการสร้างภาพลักษณ์ของประเทศจีนผ่านกรณีศึกษาซีรีส์จีนเรื่องนายเย็นชากับยัยปลาหมึก โดยเป็นการวิจัยเชิงคุณภาพที่เก็บรวบรวมข้อมูลจากบทสนทนา เหตุการณ์ และการเล่าเรื่อง และใช้แนวคิดซอฟต์พาวเวอร์ของ Joseph Nye ในการวิเคราะห์เพื่อตอบคำถามวิจัย ผลการศึกษาพบว่าการใช้อำนาจซอฟต์พาวเวอร์ส่งเสริมภาพลักษณ์ของประเทศจีนมี 4 มิติหลัก ได้แก่ 1) ด้านวัฒนธรรม มีการนำเสนอเอกลักษณ์ทางวัฒนธรรมจีน เช่น การเฉลิมฉลองเทศกาลตรุษจีน วัฒนธรรมอาหาร และการละเล่นหมากรุกจีน 2) ด้านสถานที่ท่องเที่ยว มีการนำเสนอสถานที่ท่องเที่ยวที่มีชื่อเสียง ทั้งเมืองใหญ่ เมืองโบราณที่มีประวัติศาสตร์ วัฒนธรรมเก่าแก่ และเมืองที่เป็นสถานที่ท่องเที่ยวธรรมชาติ 3) ด้านกระแสนิยมและเทคโนโลยี มีการนำเสนอความก้าวหน้าของจีนในฐานะผู้นำด้านเทคโนโลยีในอุตสาหกรรม
อีสปอร์ต รวมถึงการใช้เทคโนโลยีที่ล้ำสมัยที่กลายเป็นส่วนหนึ่งของชีวิตประจำวัน และ 4) ด้านค่านิยม ที่นำเสนอความรักชาติ ความมุ่งมั่น ความเสียสละของชาวจีน ซึ่งการใช้ซอฟต์พาวเวอร์ในแต่ละมิติเป็นการนำเสนอภายใต้นโยบายต่างประเทศที่ส่งเสริมและผลักดันอยู่เบื้องหลัง แสดงให้เห็นการขับเคลื่อนสู่การพัฒนาประเทศด้วยซอฟต์พาวเวอร์ การสร้างภาพลักษณ์ในระดับสากลที่ยังคงรักษาอัตลักษณ์ของตนเองไว้เป็นอย่างดี อีกทั้งแสดงให้เห็นความสามารถของจีนในการใช้สื่อบันเทิงอย่างสร้างสรรค์ภายใต้นโยบายการควบคุมเนื้อหาสื่อบันเทิงของรัฐบาลจีน

Article Details

ประเภทบทความ
Articles

เอกสารอ้างอิง

กิตติ ประเสริฐสุข. (2018). South Korea’s soft power: Strengths and Limitations Power ของเกาหลีใต้: จุดแข็งและข้อจำกัด. International Journal of East Asia Studies, 22(1), 122-139.

จินตวัฒน์ ศิริรัตน์. (2024). โอลิมปิกฤดูหนาวกรุงปักกิ่ง 2022: ความพยายามปรับภาพลักษณ์ของจีนอีกครั้งหนึ่ง. วารสารศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, 24(1), 386-405.

ฐณยศ โล่ห์พัฒนานนท์, วรลักษณ์ กล้าสุคนธ์, ศักดิ์สิทธิ์ ทวีกุล, และ สุภาค์พรรณ ตั้งตรงไพโรจน์. (2564). ภาพยนตร์กับยุทธศาสตร์ Soft power Cinema and Soft Power Strategies. วารสารนิเทศศาสตร์ธุรกิจบัณฑิต, 15(1), 191-208.

ธนาภัทร ธานีรัตน์. (2021). อุตสาหกรรมภาพยนตร์กับ soft power ของจีน: กรณีศึกษาภาพยนตร์ของ เจียจางเค่อ [สารนิพนธ์ปริญญารัฐศาสตรมหาบัณฑิต, จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย]. Chula Digital Collections. https://digital.car.chula.ac.th/chulaetd/7903/

ธีรติร์ บรรเทิง และ พร้อมพรรณ แจ้งการดี. (2567). สถาบันขงจื่อ: การทูตสาธารณะเพื่อขยายอำนาจโน้มนำ (Soft Power). ของจีนในไทย. วิเทศวารสาร, (5). https://image.mfa.go.th/mfa/0/4OJCTby7gE/images/52567_Feb2024_สถาบันขงจื่อ_ธีรติร์_พร้อมพรรณ.pdf

พีระ เจริญวัฒนนุกูล. (2565, 2 พฤษภาคม). “Soft Power” ที่เป็นมากกว่าการขายของ มุมของฉบับรัฐศาสตร์. มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์. https://tu.ac.th/thammasat-020565-soft-power

คณะกรรมการสืบค้นประวัติศาสตร์ไทยในเอกสารภาษาจีน. (2543). เกณฑ์การถ่ายถอดเสียงภาษาจีนแมนดารินด้วยอักขรวิธีไทย. โรงพิมพ์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

สุรชาติ บำรุงสุข. (2557). “Soft Power”. จุลสารความมั่นคงศึกษา, (136-137), 7-10.

หลี่จู. (2024, 6 มีนาคม). 6 ซีรีส์จีนแนวอีสปอร์ต/โรแมนติกเรื่องราวความรักสุดฟินที่เกิดขึ้นในแวดวงเกมเมอร์. สุดสัปดาห์. https://sudsapda.com/film/320889.html

อาร์ม ตั้งนิรันดร. (2017, 11 สิงหาคม). จีนกับเศรษฐกิจ QR Code. The 101 World. https://www.the101.world/qr-code-economy/

Brand Finance. (2024). Global soft power index 2024. Brand Finance. https://static.brandirectory.com/reports/brand-finance-soft-power-index-2024-digital.pdf

Lopattananont, T., & Korakotchamas, P. (2025). A Pathway to Thai Soft Power: An Exploration of Soft Power Proposals in Post-COVID Thailand. Journal of Business, Innovation and Sustainability (JBIS), 20(1). https://doi.org/10.71185/jbis.2025.273991

Li, H. (2021). Embracing a new future for Chinese e-sports. Insight China, 38-39. (In Chinese)

Lu, L. (2011). Strategies for the internationalization of Chinese TV dramas from the perspective of soft power. Journalism Review, (5), 53-55. (In Chinese)

National Radio and Television Administration. (2019). The overseas popularity of Chinese TV dramas generates enthusiastic responses. National Radio and Television Administration https://www.nrta.gov.cn/art/2019/26/art_114_46893.html? (In Chinese)

Nye, J. (1980). Soft power: The means to success in world politics. New York: Public Affairs.

Qiao, T., Xiao, Q., & Wang, C. (2021). Exploring talent cultivation in Chinese e-sports under the “Belt and Road” initiative. Research Outcomes, 29(10), 10-12. (In Chinese)

Slaughter, A. (2003). Everyday global governance. Global Governance, 132(1), 88.

Xie, Z. (2013). A study on the evolution of policies for exporting TV dramas. Journalism Communication, (11), 296-298. (In Chinese)

Zhou, C. (2019, 23 July). “Dear, beloved”: The rise of e-sports or sweet romance?. Sina. https://finance.sina.cn/2019-07-23/detail-ihytcitm3967565.d.html? (In Chinese)

Zhou, Y. (2024, 19 April). National intentions in overseas expansion over 24 years. The Paper. https://m.thepaper.cn/newsDetail_forward_27088965? (In Chinese)