นิเทศศาสตร์ในพระไตรปิฎก

Abstract

การวิจัยนิเทศศาสตร์ในพระไตรปิฎกมีวัตถุประสงค์เพื่อ ค้นหาเนื้อหาที่เป็นศาสตร์และมโนทัศน์เกี่ยวกับการสื่อสารที่ซ่อนอยู่ ในพระไตรปิฎก จากการใช้วิธีวิเคราะห์เนื้อหาพบว่านิเทศศาสตร์ของ พระพุทธเจ้าปรากฏอยู่ในพระไตรปิฎก 23 เล่ม ทั้งในพระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก และพระอภิธัมมปิฎก จากทั้งหมด 45 เล่ม จัดหมวดหมู่ออกได้เป็นเนื้อหาเกี่ยวกับปรัชญานิเทศศาสตร์ ได้แก่ อภิปรัชญาการสื่อสาร ญาณวิทยาการสื่อสาร และคุณวิทยาการสื่อสาร หัวข้อเรื่องหรือมโนทัศน์หลักของการสื่อสารแนวพุทธที่พบได้แก่ ปฏิจจสมุปบาทซึ่งมีแนวคิดเรื่องผัสสะเป็นหัวใจของการสื่อสารภายใน บุคคล ขันธ์และอัตตาอันเป็นทั้งเหตุและผลของการสื่อสาร อนุสาสนี ปาฏิหาริย์อันเป็นฤทธิ์ที่น่ายกย่องของการสื่อสาร อํานาจซึ่งเป็น มโนทัศน์หลักประการหนึ่งของวงวิชาการนิเทศศาสตร์ สตรีและบุรุษ ซึ่งเป็นอีกกระบวนทัศน์หนึ่งของนิเทศศาสตร์ ภาษากับการสืบทอด ความหมายในทัศนะของพุทธศาสตร์ การทะเลาะวิวาท รวมทั้งสาราณียธรรมอันเป็นแนวทางปฏิบัติเพื่อสร้างความสามัคคีในกลุ่ม/ การองค์กร และเรื่องอื่นๆ อีกมาก โดยเฉพาะอย่างยิ่งเรื่องการพูดซึ่งมีเนื้อหาละเอียดพิสดารมากกว่า 32 เรื่อง