การสื่อสาร “ปรัชญาการดำรงชีวิตอิสระ” ในเรื่องเล่าประสบการณ์ของคนพิการ
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาคุณลักษณะ กระบวนทัศน์การเล่าเรื่องและกลวิธีการสื่อสาร “ปรัชญาการดำรงชีวิตอิสระ” ในเรื่องเล่าประสบการณ์ของคนพิการ รวมถึงทัศนคติของผู้ที่เกี่ยวข้องกับการจัดพิมพ์ โดยมีกรอบความคิดสำคัญทางวาทศาสตร์ในการวิเคราะห์คือ กระบวนทัศน์การเล่าเรื่อง (Narrative Paradigm) ของ Walter R. Fisher ระเบียบวิธีวิจัยเป็นการวิเคราะห์ตัวบท ร่วมกับการวิจัยเอกสารและการสัมภาษณ์แบบกึ่งโครงสร้าง
กรอบสำคัญทางวาทศาสตร์ในการวิเคราะห์คือ กระบวนทัศนการเล่าเรื่อง (Narrative Paradigm) ของ Walter R. Fisher)
ผลการวิจัยพบว่า คุณลักษณะของเรื่องเล่าประสบการณ์ของคนพิการ ผู้แต่งมีความพิการทางการเคลื่อนไหวหรือทางร่างกายมากที่สุดโดยเป็นความพิการที่เกิดขึ้นในภายหลัง จุดมุ่งหมายในการเขียนมุ่งเสนอเรื่องราวการต่อสู้ชีวิตและสร้างความเข้าใจต่อคนพิการ กระบวนทัศน์การเล่าเรื่องจากองค์ประกอบของเรื่องเล่าช่วยสื่อสารปรัชญาการดำรงชีวิตอิสระ โดยเฉพาะตัวละครซึ่งมีค่านิยมความรักอิสระ ความภาคภูมิใจในตนเอง และการมีศาสนาเป็นที่ยึดเหนี่ยว สำหรับกลวิธีการสื่อสาร “ปรัชญาการดำรงชีวิตอิสระ” อาศัยความเป็นไปได้และความน่าเชื่อถือของเรื่องเล่าซึ่งเกิดจากการแสดงค่านิยมอันนำไปสู่ความดีงามสูงสุดของมนุษย์ คือการทำเพื่อผู้อื่นและสร้างสังคมที่มีความเท่าเทียม ด้านทัศนคติของผู้ที่เกี่ยวข้องกับการจัดพิมพ์ พบว่า ต้องการสร้างกำลังใจให้ผู้อ่านสู้ชีวิต คุณค่าของเรื่องเล่าประสบการณ์ที่เล็งเห็นมากที่สุดคือ ทัศนคติเชิงบวก และเห็นว่าคุณค่าต่าง ๆ ในเรื่องส่งผลในระดับบุคคลทำให้ผู้อ่านมีทัศนคติเชิงบวก ตลอดจนส่งผลในระดับสังคมคือสร้างความเข้าใจและความเท่าเทียมให้กับทุกคน
Article Details
References
พงษ์เทพ สันติกุล. (2552). คนพิการในงานวิจัย: เข้าใจคนพิการผ่านตัวหนังสือ. กรุงเทพฯ : พริกหวาน กราฟฟิก จำกัด.
พิมพาภรณ์ นวลมี. (2547). รูปแบบหลักในการสื่อสารของครูกับเด็กปัญญาอ่อนระดับตติยภูมิ. วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, ภาควิชาวาทวิทยาและสื่อสารการแสดง คณะนิเทศศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
วราวรรณ คงคล้าย. (2539). ปัญหาในการสื่อสารของคนหูหนวกในชีวิตประจำวันที่เกี่ยวข้องกับการค้าขาย. วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, ภาควิชาวาทวิทยาและสื่อสารการแสดง คณะนิเทศศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
สถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข. (2553). การจัดการความรู้และสังเคราะห์แนวทางปฏิบัติของโรงพยาบาล ส่งเสริมสุขภาพตำบล: ประสบการณ์การทำงานสร้างเสริมสุขภาพคนพิการ. กรุงเทพฯ :
สหมิตรพริ้นติ้งแอนด์พับลิสชิ่ง จำกัด.
สำนักงานส่งเสริมและพัฒนาคุณภาพชีวิตคนพิการแห่งชาติ. (2553). คู่มือการตรวจประเมินและวินิจฉัยความพิการ ตามพระราชบัญญัติส่งเสริมและพัฒนาคุณภาพชีวิตคนพิการ พ.ศ. ๒๕๕๐. กรุงเทพฯ : ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย จำกัด.
สำนักนโยบายและยุทธศาสตร์ กระทรวงสาธารณสุข. (2554). บทบาทภาครัฐเพื่อการส่งเสริมและพัฒนา คุณภาพชีวิตคนพิการ. กรุงเทพฯ : สามเจริญพาณิชย์.
อรวรรณ ปิลันธน์โอวาท. (2550). หลักและปรัชญาวาทวิทยา. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพฯ : สำนักพิมพ์แห่ง จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
อัฐมา โภคาพานิชวงษ์. (2549). ภาพสะท้อนและเรื่องเล่า “ความพิการ” ของผู้พิการในสังคมไทย. [ม.ป.ท.].
ภาษาอังกฤษ
Fisher, W. R. (1987). Human Communication as Narration: Philosophy of Reason, Value and Action. Columbia: University of South Carolina Press.
Herman, D. (2005). Routledge Encyclopedia of Narrative Theory. NY: Taylor & Francis Group.
Ratzka, Adolf (2005). What is Independent Living. Retrieved from http://www.independentliving
.org/toolsforpower/tools11.html
Stiker, H. J. (1999). A History of Disability. Ann Arbor: University of Michigan Press.