การออกแบบหัตถกรรมผ้าไหมท้องถิ่นที่เป็นเอกลักษณ์ชุมชน อำเภอบัวใหญ่ จังหวัดนครราชสีมา

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ของการวิจัยคือ 1) เพื่อศึกษาบริบทของการออกแบบและพัฒนา หัตถกรรมผ้าไหมท้องถิ่นที่เป็นเอกลักษณ์ชุมชน อําเภอบัวใหญ่ จังหวัดนครราชสีมา 2) เพื่อเป็นแนวทางในการวิเคราะห์การออกแบบและพัฒนาหัตถกรรมผ้าไหมท้องถิ่นที่เป็นเอกลักษณ์ชุมชนอําเภอบัวใหญ่ จังหวัดนครราชสีมา 3) เพื่อยกระดับคุณภาพมาตรฐานและความปลอดภัยในการจําหน่ายเชิงพาณิชย์ให้กับหัตถกรรมผ้าไหมท้องถิ่นที่เป็นเอกลักษณ์ชุมชน อําเภอบัวใหญ่ จังหวัดนครราชสีมา และ 4) เพื่อสร้างรายได้ให้เกิดแก่ ชุมชน ด้วยการการออกแบบและพัฒนางานหัตถกรรมผ้าไหมท้องถิ่นที่เป็นเอกลักษณ์ชุมชน อําเภอบัวใหญ่ จังหวัดนครราชสีมา โดยใช้ระเบียบวิธีวิจัยเชิงคุณภาพทางวัฒนธรรมด้วยกระบวนการวิจัยแบบมีส่วนร่วม ในการออกแบบและพัฒนาหัตถกรรมผ้าไหมท้องถิ่นอําเภอบัวใหญ่ จังหวัดนครราชสีมานั้น ได้ทําการเลือกตัวแทนแต่ละพื้นที่รวมถึงผู้วิจัยได้เลือกแนวคิดที่ใช้ในการออกแบบพัฒนาผลิตภัณฑ์ต้นแบบผ้าไหม ด้วยการนําเอารูปแบบของดอกไม้ประจําพื้นที่นั้นๆมาใช้ในการออกแบบ ซึ่งได้รับคะแนนและความสนใจมากที่สุด โดย มีเหตุผลมาจากรูปแบบของดอกรกฟ้า, รูปแบบของดอกกระทุ่ม และรูปแบบของดอกมะม่วง ซึ่งจะพบเป็นจํานวนมากบริเวณในหมู่บ้าน นอกจากนี้ผู้วิจัยยังเลือกใช้สีที่มาจากชื่อของดอกไม้และสีของดอกไม้เพื่อให้เป็นเอกลักษณ์เฉพาะของแต่ละพื้นที่ ในส่วนของการสร้างสรรค์แปรรูปผลิตภัณฑ์จากผ้าหัตถกรรมผ้าไหมท้องถิ่นนั้น จากการวิจัยแบบมีส่วนร่วมแลกเปลี่ยนความคิดกับตัวแทนแต่ละพื้นที่ จึงได้มีการนําผ้าไหมของแต่ละพื้นที่มาแปรรูปให้มีความน่าสนใจและเป็นเอกลักษณ์เฉพาะของท้องถิ่น โดยออกแบบและพัฒนาผลิตภัณฑ์หมู่บ้านละ 5 ผลิตภัณฑ์ ได้แก่ ผ้าถุง หมวก กางเกง ผ้าพันคอ และกระเป๋า นอกจากนี้ยังได้นําเอาลวดลายที่ได้มาใช้ในการออกแบบและพัฒนาเป็นป้ายแขวนสินค้า สายคาดผลิตภัณฑ์ และกล่องบรรจุภัณฑ์สําหรับใส่ผ้าไหมของแต่ละหมู่บ้านอีกด้วย ซึ่งชุดผลิตภัณฑ์นี้ได้นําลวดลายของแต่ละพื้นที่ที่ได้ทําการออกแบบมาจัดวางลงบนผ้าไหมเพื่อให้ดูโดดเด่น นอกจากนี้ชุดผลิตภัณฑ์นี้สามารถประเมินความพึงพอใจในด้านความสวยงาม ความเหมาะสมด้านรูปแบบสีสันที่ตอบสนองต่อผู้บริโภค ความเหมาะสมด้านประโยชน์ใช้สอย แสดงลักษณะเด่นของพื้นที่ได้อย่างชัดเจน ความสามารถในการสร้างมูลค่าเพิ่มให้กับผลิตภัณฑ์และความเหมาะสมในการผลิตและจําหน่ายในเชิงพาณิชย์ได้ในระดับความพึงพอใจมากที่สุด