การใช้เสียงเพื่อบรรเทาความเจ็บปวด : กรณีศึกษาในดนตรีบำบัดและดนตรีพิธีกรรม
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การศึกษากลไกของสมองขั้นพื้นฐานสำหรับการฟังดนตรีได้มีการพัฒนาอย่างต่อเนื่อง มีข้อมูลจากทางประสาทวิทยาศาสตร์และคลินิกวิทยาแสดงให้เห็นว่าสมองมีส่วนสำคัญในการรับรู้และทำความเข้าใจเกี่ยวกับการฟังเพลง เมื่อมนุษย์พักผ่อนช่วงสั้น ๆ เช่นการหลับตาทำสมาธิ หรือฟังเพลง สมองจะปล่อยคลื่นสมองที่เรียกว่าคลื่นอัลฟ่า (Alpha brainwave) ออกมาเพื่อให้เกิดการผ่อนคลาย
ดนตรียังมีผลดีต่อมนุษย์ในการช่วยเพิ่มประสิทธิภาพในการเรียนรู้ และช่วยในกระบวนการบำบัด รักษา สามารถกระตุ้นเร้าต่อมนุษย์ทั้งด้านร่างกาย จิตใจ และจิตวิญญาณ พบว่าคลื่นเสียงมีผลกระทบต่ออัตราการเต้นของหัวใจ การสั่นสะเทือนที่เกิดเสียงจึงมีความสัมพันธ์กับการระบบประสาทของมนุษย์ ทำให้ดนตรีมีผลต่อสุขภาพของแต่ละบุคคล การใช้ดนตรีบำบัดควรเลือกใช้เพลงที่เหมาะสมโดยคำนึงถึงปัจจัยด้านต่าง ๆ ที่มีผลต่อประสิทธิภาพในการใช้ดนตรีบัดบัด นอกจากนั้นยังพบว่ามีรายงานทางการแพทย์มากมายที่พิสูจน์แล้วว่าดนตรีบำบัดมีประโยชน์ในการลดความเจ็บปวด ไม่สุขสบาย และเพื่อส่งเสริมสภาวะการผ่อนคลายในผู้ป่วย
บทความฉบับนี้ได้สำรวจองค์ความรู้ทางดนตรีบำบัด องค์ความรู้อื่น ๆ ที่มีลักษณะคล้ายกัน เริ่มจากศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างความถี่และเสียงที่ปล่อยออกมาจากดนตรีสดที่ส่งผลต่อคลื่นสมองของมนุษย์ และศึกษาจากกรณีการต่าง ๆ ทั้งจากกระบวนการทางดนตรีบำบัดแบบตะวันตก ตลอดจนการใช้ดนตรีในพิธีกรรม เพื่อนำมาเปรียบเทียบและแสดงให้เห็นถึงกลไกของการฟังดนตรีที่สามารถบรรเทาอาการเจ็บปวด
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เนื้อหาและข้อมูลในบทความที่ลงตีพิมพ์ในวารสารคณะศิลปกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น ถือเป็นความคิดเห็นและความรับผิดชอบของผู้เขียนบทความโดยตรง ซึ่งกองบรรณาธิการไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย หรือร่วมรับผิดชอบใด ๆ
บทความ ข้อมูล เนื้อหา รูปภาพ ฯลฯ ที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารคณะศิลปกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น ถือเป็นลิขสิทธิ์ของวารสารคณะศิลปกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น หากบุคคลหรือหน่วยงานใดต้องการนำทั้งหมดหรือส่วนหนึ่งส่วนใดไปเผยแพร่ต่อหรือเพื่อกระทำการใด ๆ จะต้องได้รับอนุญาตเป็นลายลักอักษรจากวารสารคณะศิลปกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น ก่อนเท่านั้น
เอกสารอ้างอิง
กรมส่งเสริมคุณภาพสิ่งแวดล้อม. (2558). อันตรายที่เกิดจากเสียง. ค้นเมื่อ 10 มกราคม 2564, จาก https://datacenter.deqp.go.th/knowledge
จินดา แก่นสมบัติ. (2552). การศึกษาพิธีกรรมบวงสรวงผีบรรพบุรุษของหมอลำผีฟ้า บ้านโนนทอง ตำบลหนองจิก อำเภอบรบือ จังหวัดมหาสารคาม. วิทยานิพนธ์ปริญญาศิลปกรรมศาสตรมหาบัณฑิต สาขามานุษยดุริยางควิทยา บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.
เพ็ญประภา อิ่มเอิบ, วรีวรรณ คงชุ่ม, และกรณิศ หริ่มสืบ. (2557). ผลของดนตรีบรรเลงต่อระดับความปวดในผู้ป่วยหลังผ่าตัดศัลยกรรมทั่วไป. วารสารพยาบาลกระทรวงสาธารณสุข, 23(3), 53-62.
แพรวพรรณ แสงทองรุ่งเจริญ, และศรีสุดา งามขำ. (2562). การจัดการความปวดในระยะคลอดบนพื้นฐานทฤษฎีเชื่อมโยงระบบประสาท. วารสารสมาคมพยาบาลแห่งประเทศไทยฯ สาขาภาคเหนือ, 25(2), 1-12.
ยศพล เหลืองโสมนภา, และศรีสุดา งามขำ. (2556). ความสนใจต่อความปวด. วารสารศูนย์การศึกษาแพทย์ศาสตร์คลินิก โรงพยาบาลพระปกเกล้า, 30(1), 83-93.
วนบุษป์ ยุพเกษตร. (2563). อาบเสียง บำบัดพลังงานในร่างกายให้จิตใจผ่อนคลายด้วยเสียง. ค้นเมื่อ 10 มกราคม 2564, จาก https://web.tcdc.or.th/th/Articles/Detail/Sound-Bath
ศศิธร พุมดวง. (2548). ดนตรีบำบัด. สงขลานครินทร์เวชสาร, 23(3), 185-191.
สราวลี สุนทรวิจิตร. (2560). ดนตรีบำบัด: การบำบัดทางเลือกสำหรับบุคคลที่มีภาวะซึมเศร้า. วารสารวิชาการและวิจัยสังคมศาสตร์, 12(36), 1-12.
อนุลักษณ์ อาสาสู้. (2553). ดนตรีในพิธีกรรมรำผีฟ้า: กรณีศึกษาคณะหมอลำผีฟ้าบ้านหนองคอนไทย ตำบลกุดตุ้ม อำเภอเมือง จังหวัดชัยภูมิ. วิทยานิพนธ์ปริญญาศิลปกรรมศาสตรมหาบัณฑิต สาขามานุษยดุริยางควิทยา บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.
อัจฉราพร โชติพนัง, และอวยพร ภัทรภักดีกุล. (2559). ผลของการฟังดนตรีตามชอบต่อความปวดและสัญญาณชีพ ในผู้ป่วยนรีเวชหลังผ่าตัดช่องท้อง. วารสารพยาบาลกระทรวงสาธารณสุข, 26(2), 43-53.
อุบล จ๋วงพานิช, จุรีพร อุ่นบุญเรือน, จัทราพร ลุนลด และ ภัทรวุฒิ วิฒนศัพท์. (2012). ผลของดนตรีบำบัดต่อความวิตกกังวลและความปวดในผู้ป่วยมะเร็งที่ได้รับยาเคมีบำบัด. วารสารการพยาบาลและการดูแลสุขภาพ สาขาภาคตะวันออกเฉียงเหนือ, 30(1), 46-52.
เอมอร เอี่ยมสำอาง. (2556). ผลของดนตรีที่ชอบต่อความปวดในผู้ป่วยหลังผ่าตัดมดลูกที่ห้องพักฟื้นโรงพยาบาลธรรมศาสตร์เฉลิมพระเกียรติ. กรุงเทพฯ: งานการพยาบาลผู้ป่วยก่อนและหลังผ่าตัด โรงพยาบาลธรรมศาสตร์เฉลิมพระเกียรติ.
Hassan, H., Murat, Z., Ross, V., & Buniyamin, N. (2012). A preliminary study on the effects of music on human brainwaves. Retrieved June 11, 2021, from https://www.researchgate.net/publication/261206700
Krumhansl, Carol. (1997). Feel the music, musica research notes: Volume VIII, Issue 1. Retrieved March 8, 2017, from http://musica.uci.edu/mrn/V811W01.html
Lemone, P., & Burke, K. M. (Eds.). (2004). Medical-surgical nursing: Critical thinking in client care. 3rd ed. Upper Saddle River, NJ: Prentice Hall Health.
