การสร้างสรรค์จิตรกรรม : รูปและสัญลักษณ์ในวิถีชีวิตชนบท

Main Article Content

บริรักษ์ ศุภตรัยวรพงศ์
อำพร แสงไชยา
ประภาพร ศุภตรัยวรพงศ์

บทคัดย่อ

โครงการวิจัย การสร้างสรรค์จิตรกรรม : รูปและสัญลักษณ์ในวิถีชีวิตชนบท มีวัตถุประสงค์  คือ 1) เพื่อศึกษาแก่นเรื่องของการสร้างสรรค์ “รูปและสัญลักษณ์ในวิถีชีวิตชนบท” 2) เพื่อสร้างสรรค์จิตรกรรม: รูปและสัญลักษณ์ในวิถีชีวิตชนบท และ 3) เพื่อนำเสนอผลงานในรูปแบบนิทรรศการ  ผลการวิจัยพบว่า  วิถีชีวิตของคนชนบทในอดีต เป็นวิถีชีวิตที่ดีงาม มีคุณค่า ผูกพันอยู่กับธรรมชาติ ใช้ภูมิปัญญาพื้นบ้านเป็นพื้นฐานในการดำเนินชีวิต มีความเป็นอยู่แบบเรียบง่าย เป็นไปตามอัตภาพ โดยสังเกตจากเครื่องมือ เครื่องใช้ สิ่งประดิษฐ์ที่เกี่ยวข้องกับวิถีชีวิตประจำวัน เช่น เครื่องมือจับปลา เครื่องมือขุดดิน เครื่องจักสาน งานหัตถกรรม ที่อยู่อาศัย ฯลฯ จากการศึกษาข้อมูลดังกล่าว ผู้วิจัยได้เกิดจินตนาการ ก่อเป็นมโนภาพขึ้น แล้วทำการมาสร้างสรรค์ด้วยการร่างภาพ คัดเลือกแบบร่างที่ดีที่สุด แล้วสร้างสรรค์ผลงานจริงขึ้นมา รวมจำนวน 7 ชิ้น ใช้รูปแบบกึ่งไร้รูปลักษณ์  มีรูปร่างสัญลักษณ์เป็นโครงสร้างหลักของตัวผลงานแต่ละชิ้น  เช่น รูปทรงกลม, ศรีษะชาวนา, ไซ, ข้อง และเสียม ใช้เทคนิคผสมในการสร้างสรรค์  โดยใช้วัสดุธรรมชาติและวัสดุสำเร็จรูปเป็นสำคัญ  มาผสานกันด้วยวิธีตามแบบพื้นบ้าน  มีการแสดงออกให้เห็นความจริงแท้ของวัสดุ  และให้ตัววัสดุและกระบวนการแสดงความเป็นจริงอย่างบริสุทธิ์ในตัวของมันเอง  มีการจัดองค์ประกอบศิลป์ โดยใช้หลักการดุลยภาพที่เน้นไปที่แบบรัศมีวงกลมและแบบสมมาตร ผลงานสร้างสรรค์มุ่งให้เกิดผลทางอารมณ์ความรู้สึกที่สะท้อนความงามในแบบท้องถิ่นชนบท คุณค่าทางภูมิปัญญาชาวบ้าน ที่มีวิถีชีวิตในถิ่นอาศัยผูกพันอยู่กับธรรมชาติ  จากนั้นผู้วิจัยได้นำผลงานไปแสดงนิทรรศการเพื่อเป็นการเผยแพร่ผลงานให้ผู้ชมได้รับรู้สุนทรียรส อันเป็นกระบวนการหนึ่งของการสร้างสรรค์งานศิลปะ ที่ทำหน้าที่สื่อสารความรู้สึกนึกคิดอันจะนำไปสู่การตระหนักรู้ถึงคุณค่าของความเป็นมนุษย์ของตนต่อไป

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
ศุภตรัยวรพงศ์ บ., แสงไชยา อ., & ศุภตรัยวรพงศ์ ป. (2019). การสร้างสรรค์จิตรกรรม : รูปและสัญลักษณ์ในวิถีชีวิตชนบท. วารสารศิลปกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น, 11(2), 156–179. สืบค้น จาก https://so02.tci-thaijo.org/index.php/fakku/article/view/232671
ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

จิระพัฒน์ พิตรปรีชา. (2545). โลกศิลปะศตวรรษที่ 20. กรุงเทพฯ : เมืองโบราณ.

จุรีรัตน์ ทวยสม. (2554). รอยวัฒนธรรมอีสาน. ศิลปกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น, ปีที่ 3 (ฉบับที่ 2), 51-52.

ชลูด นิ่มเสมอ. (2553). องค์ประกอบของศิลปะ. กรุงเทพฯ : อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง.

ธีระ ปาลเปรม. (2560). ศิลปะวิสัย. มหาวิทยาลัยศิลปากร, ปีที่ 37 (ฉบับที่ 3), 151.

ปรีชา เถาทอง. (2559). เอกสารประกอบการบรรยายในงานสัมมนาวิชาการ 40 ปี มนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ระดับชาติและนานาชาติ 22-24 สิงหาคม 2559. มหาสารคาม : คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม.

พิศรวัส ภูทอง และอัมพวัลย์ วิศวธีรานนท์. (2559). รูปแบบการจัดการแหล่งการเรียนรู้ในสถาบันอุดมศึกษาของรัฐ : กรณีศึกษาหอศิลปะและวัฒนธรรม. ศิลปกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น, ปีที่ 8 (ฉบับที่ 2), 5.

ราชบัณฑิตยสถาน. (2541). พจนานุกรมศัพท์ศิลปะอังกฤษ-ไทย. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพฯ : คุรุสภา.

อิทธิพล ตั้งโฉลก. (2550). แนวทางการสอนและสร้างสรรค์จิตรกรรมขั้นสูง. กรุงเทพมหานคร : อมรินทร์พริ้นติ้ง.