Well-being Development of the Elderly Base on Lanna Wisdom : Consumption, Agricultural and Ritual media
Article Sidebar
Main Article Content
Abstract
Healthy elderly people help prolong life and reduce the burden of health-related expenses. This study was conducted to investigate the well-being development of the elderly based on Lanna wisdom consumption and agricultural and ritual media. The study employs qualitative research. An in-depth interview and focus group discussion were conducted with 110 key informants in eight provinces: Chiang Mai, Chiang Rai, Nan, Phrae, Lampang, Lamphun, Mae Hong Son, and Phayao. Obtained data for analysis by using content analysis. This study was certified for human research ethics code number PYU_REC 65/003.
Results of the study revealed that the elderly in northern Thailand used Lanna wisdom to develop their physical, mental, social, and spiritual well-being through consumption, agriculture, and ritual media. With safe food consumption, we can grow vegetables, eat them, and cook them ourselves, mainly for our own consumption. Use agriculture or farming to exercise, communicate through work and action, learn together, and use farming as a space to relax. As for the ritual media, the elders in the north still adhere to the concept of Buddhist belief and worship of ghosts and gods, and they punish themselves through the rituals they must attend. Such as Sub Chata, Sug Kheraah, and Bucha Theiyn, etc. Therefore, having activities to promote healthy development that is in line with the Lanna wisdom of the elderly will help strengthen active aging.
Article Details
References
กรมกิจการผู้สูงอายุ.(2564). สถิติผู้สูงอายุของประเทศไทย 77 ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2563.ออนไลน์.สืบค้นเมื่อ 10 มกราคม 2564.แหล่งที่มา http://www.dop.go.th/th/know/1/275
กรมอนามัย.(2562). คู่มือแนวทางการขับเคลื่อนแผนปฏิบัติการ การส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุ กรมอนามัย ภายใต้แนวคิดสุขเพียงพอ ชะลอชรา ชีวายืนยาว ประจำปีงบประมาณ พ.ศ.2563-2565.คณะกรรมการ Cluster กลุ่มผู้สูงอายุ กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข.
จิราภรณ์ อังวิทยาธร.(2563).ภาวะเครียดในผู้สูงอายุอีกปัจจัยนำไปสู่การเกbfโรคต่าง ๆ. ออนไลน์.สืบค้นเมื่อ 23 มกราคม 2566. แหล่งที่มา https://www. goodlifeupdate.com/ healthy-body/seniorcare/181451.html.
ชวพรพรรณ จันทร์ประสิทธิ์ สุมาลี เลิศมัลลิกาพร ธานี แก้วธรรมานุกูล วรันธรณ์ จงรุ่งโรจน์สกุล และ ปิยวรรณ สวัสดิ์สิงห์.(2563). ภูมิปัญญาท้องถิ่น “ล้านนา” ในการสร้างเสริมสุขภาวะของผู้สูงอายุ:การศึกษานำร่อง.พยาบาลสาร, 47(1): 185-197.
พระอธิการสุชาติ จนฺทสโร อาภากร ปัญโญ ดิลก บุญอิ่ม.(2564). วิถีพุทธ:การพึ่งตนเองด้วยการปลูกพืชสวนครัวของผู้สูงอายุในภาคเหนือ.วารสารปัญญา,28(3):30-46.
พัชรินทร์ สิรสุนทร. (2552). ชุมชนปฏิบัติทางด้านการเรียนรู้ : แนวคิด เทคนิค และกระบวนการ เรียนรู้ (พิมพ์ครั้งที่ 2).กรุงเทพมหานคร : จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
พัฒนา สุขประเสริฐ. (2558). ภูมิปัญญาท้องถิ่นกับการส่งเสริมการเกษตร. กรุงเทพมหานคร : ภาควิชาส่งเสริมและนิเทศศาสตร์เกษตร คณะเกษตร มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์.
มะยุรี วงค์กวานกลม.(2561). ภูปัญญาพื้นบ้านในการดูแลสุขภาพจิตของผู้สูงอายุในสังคมวัฒนธรรมอีสาน.วารสารมหาวิทยาลัยนครพนม ฉบับการประชุมวิชาการครบรอบ 25 ปี. : 140-148.
วรรัตน์ สุขคุ้ม.(2551).ผลของโปรแกรมส่งเสริมการรับรู้สมรรถนะแห่งตนในการควบคุมน้ำหนัก. วิทยานิพนธ์ปริญญาโท (ภาควิชาพยาบาลศาสตร์) คณะพยาบาลศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
วรัญญา มณีรัตน์ จันทกานต์ เหล่าวงษา กุลชา กุณาฟั่น สุทธิดา ไพศาล และขวัญฤทัย ลืมตื่น.(2560).พฤติกรรมการบริโภคอาหารของผู้สูงอายุ:กรณีศึกษาตำบลแม่ข้าวต้ม อำเภอเมือง จังหวัดเชียงราย.วารสารการวิจัยกาสะลองคำ,11(3)135-143.
วิรุฬห์ นิลโรจน์. (2558). ภูมิปัญญาท้องถิ่นและแหล่งวิทยาการชุมชนเพื่อการศึกษาตลอดชีวิต. ใน เอกสารการสอนชุดวิชาประสบการณ์วิชาชีพการศึกษานอกระบบ (หน่วยที่ 9, หน้า 9-1 ถึง 9-63, ปรับปรุงครั้งที่ 1). นนทบุรี : มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.
ศันสนีย์ กระจ่างโฉม. (2556). องค์ความรู้ด้านการบริโภคอาหารของผู้สูงอายุในกลุ่มชาติพันธุ์ไทยไทลื้อไทยยองและไทยใหญ่ภายใต้วัฒนธรรมล้าน.งานวิจัยกรมส่งเสริมวัฒนธรรม กระทรวงวัฒนธรรม.
สมหมาย เปรมจิตต์ ชัปนะ ปิ่นเงิน และศรีเลา เกษพรหม.(2550). ครอบครัวสบายสไตล์ล้านนา: วิถีชีวิตและการดูแลผู้สูงอายุ.สถาบันวิจัยสังคม มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, เชียงใหม่
สามารถ ใจเตี้ย. (2561). วัฒนธรรมสุขภาพล้านนาเพื่อการดูแลสุขภาพ.ธรรมศาสตร์เวชสาร,18(2): 240-248.
สามารถ ใจเตี้ยและณัทธร สุขสีทอง.(2563). ภูมิปัญญาพื้นบ้านล้านนาเพื่อการสร้างเสริมสุขภาพผู้สูงอายุเขตเมืองและข้อเสนอเชิงนโยบาย: กรณีศึกษาเทศบาลตำบลสุเทพ อำเภอเมืองเชียงใหม่ จังหวัด เชียงใหม่.วารสารการพัฒนาชุมชนและคุณภาพชีวิต,8(3): 581-591.
สุนี ศักดาเดช.(2549). อาหารท้องถิ่น.จันทบุรี:คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยราชภัฎรำไพพรรณี.
อรทยา สารมาศ ปุณณรัตน์ พิชญไพบูลย์ ขนบพร แสงวรณิช.(2563). ศิลปะเป็นฐานด้วยการเล่าเรื่องจากภาพเพื่อสร้างสุขภาวะของผู้สูงอายุ.วารสารการพัฒนาชุมชนและคุณภาพชีวิต,8(1):1-15.
Haslam C, Steffens NK, Branscombe NR, et al. (2019). The importance of social groups for retirement adjustment: evidence, application, and policy implications of the social identity model of identity change. Soc Iss and Pol Rev,13: 93–124.
Kaewanun, C. (2018). Nutrition of the Elderly. AU Heritage Journal Science and Technology, 12(2): 112-119.
Lampinen P, Heikkinen RL, Kauppinen M, et al. (2006). Activity as a predictor of mental well-being among older adults. Aging Ment Health,10(5): 454–466.
Pender, N.J., Murdaugh, C.L., and Parsons, M.A. (2002). Health Promotion in Nursing Practice. 4th (ed). New Jersey: Pearson Education, Inc.
U.S. Department of Health and Human Services (USDHHS). (2000). Healthy People 2010 (Conference ed.). Washington, DC: U.S. Department of Health and Human Services.
Ulrich RS, Simons RF, Losito BD, et al. (1991). Stress recovery during exposure to natural and urban environments. J Env Psych,11: 201–230.
Wang D, MacMillan T. (2013). The benefits of gardening for older adults: a systematic review of the literature. Activ Adapt Aging, 37: 153–181.
