ความสำเร็จในการขับเคลื่อน การเฝ้าระวังและลดการบริโภคเกลือ และโซเดียมในเขตสุขภาพที่ 5
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยและพัฒนา มีวัตถุประสงค์เพื่อขับเคลื่อนการเฝ้าระวังและลดการบริโภคเกลือและโซเดียมในพื้นที่เป้าหมาย โดย 1) เฝ้าระวังการบริโภคเกลือและโซเดียมและวิเคราะห์ปัญหา 2) จัดทำสื่อให้สอดคล้องกับปัญหา 3 ) นำเสนอปัญหาและสื่อแก่อาสาสมัครสาธารณสุข เพื่อนำสื่อไปเผยแพร่ในกลุ่มไลน์ของอาสาสมัครสาธารณสุขกับประชาชนกลุ่มตัวอย่าง และ 4) ประเมินความสำเร็จ กลุ่มตัวอย่างเลือกแบบเฉพาะเจาะจง ประกอบด้วยอาสาสมัครสาธารณสุข 80 คนและประชาชน 400 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือแบบประเมินความรู้ การรับรู้ เกี่ยวกับเกลือและโซเดียมและพฤติกรรมการบริโภคเกลือและโซเดียมและเครื่องวัดความเค็มของอาหาร (Salt Meter) วิเคราะห์ข้อมูล โดยใช้สถิติเชิงพรรณนา คือค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน จำนวน ร้อยละ และสถิติเชิงวิเคราะห์คือการทดสอบค่าที (t-test Dependent)
ผลการวิจัย พบว่า 1) ปัญหาที่พบคือกลุ่มตัวอย่างอาสาสมัครสาธารณสุขและประชาชนส่วนใหญ่มีระดับความรู้ การรับรู้ และพฤติกรรมการบริโภคเกลือและโซเดียมที่ถูกต้องระดับปานกลาง 2) จากปัญหาที่พบผู้วิจัยนำมาเป็นข้อมูลจัดทำสื่อความรู้เรื่องอาหารที่มีเกลือและโซเดียมสูงและปริมาณที่ควรบริโภคต่อวันและผลเสียของการบริโภคเกิน โรคความดันโลหิตสูงและภาวะแทรกซ้อนถ้าไม่ควบคุมพฤติกรรมการบริโภค 3) นำเสนอปัญหาและสื่อที่จัดทำให้แก่อาสาสมัครสาธารณสุข และผู้วิจัยติดตามการนำสื่อไปเผยแพร่ให้แก่ประชาชน พบว่าอาสาสมัครสาธารณสุขนำไปเผยแพร่ช่องทางกลุ่มไลน์ให้กลุ่มตัวอย่างประชาชนครบทุกคน และ 4) ค่าความแตกต่างของค่าเฉลี่ยคะแนนความรู้ การรับรู้เกี่ยวกับเกลือและโซเดียมและพฤติกรรมการบริโภคเกลือและโซเดียม หลังการเผยแพร่สื่อ กลุ่มตัวอย่างมีความรู้ การรับรู้ และพฤติกรรมการบริโภคเกลือและโซเดียม มีค่าคะแนนเฉลี่ยสูงขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ส่วนความแตกต่างของค่าเฉลี่ยของปริมาณเกลือและโซเดียมก่อนและหลังการใช้สื่อในกลุ่มตัวอย่าง ไม่มีความแตกต่าง
Article Details
References
กลุ่มโรคไม่ติดต่อ สำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 5 จังหวัดราชบุรี. (2567). สรุปรายงานการดำเนินงานขับเคลื่อนการดำเนินงานเฝ้าระวังลดการบริโภคเกลือและโซเดียมระดับจังหวัด. n.p.
กองโรคไม่ติดต่อ กรมควบคุมโรค. (2565). คู่มือการสำรวจปริมาณโซเดียมในอาหารด้วยเครื่องวัดความเค็ม (Salt Meter). ม.ป.ท.
กองโรคไม่ติดต่อ กรมควบคุมโรค. (2566). แนวทางการดำเนินงานลดการบริโภคเกลือและโซเดียมระดับจังหวัดโครงการการขับเคลื่อนการดำเนินงานเฝ้าระวังลดการบริโภคเกลือและโซเดียมระดับจังหวัด. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานกิจการโรงพิมพ์องค์การสงค์เคราะห์ทหารผ่านศึก.
ชลธิชา บุญศิริ. (2560). ผลโปรแกรมส่งเสริมการบริโภคอาหารลดโซเดียมต่อความรู้และปริมาณโซเดียมในปัสสาวะนักศึกษาพยาบาล. วารสารสภาการพยาบาล. 32 (3), 104-119.
ทักษพล ธรรมรังสี และคณะ. (2554). ข้อจำกัดและโอกาสในการจัดการกับวิกฤติโรคเรื้อรังในประเทศไทยด้วยมาตรการระดับประชากรตามขอแนะนำขององค์การอนามัยโลก. วารสารวิจัยระบบสาธารณสุข. 4 (4).
มหาวิทยาลัยมหิดล. (2566). โครงการลดการบริโภคเกลือและโซเดียมในประเทศไทย. ออนไลน์. สืบค้นเมื่อ 20 ตุลาคม 2567. แหล่งที่มา: https://sustainability.mahidol.ac.th/th/case-study/SDGs/ detail/856
สุรางคนา แสงผล. (2566). การพัฒนารูปแบบการสร้างเสริมการรับรู้ต่อพฤติกรรมการบริโภคเกลือและโซเดียม. สำหรับกลุ่มเสี่ยงโรคความดันโลหิตสูง เขตสุขภาพที่ 9. วารสารสุขภาพและสิ่งแวดล้อมศึกษา. 8 (3), 635-647.
พรรณี อึ้งปัญสัตวงศ์. (2558). เทคนิคการสุ่มตัวอย่าง. ขอนแก่น: ภาควิชาสถิติ คณะวิทยาศาสตร์มหาวิทยาลัยขอนแก่น.
สำนักงานคณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติ. (2557). มติสมัชชาสุขภาพแห่งชาติครั้งที่ 6 พ.ศ. 2556 : พิมพ์สิริพัฒนา. ออนไลน์. สืบค้นเมื่อ 27 ตุลาคม 2567. แหล่งที่มา: https://infocenter.r.th/% E0%B8%A1%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%AA%E0%B8%A1%E0%
สำนักโรคไม่ติดติอ กรมควบคุมโรค. (2559) ยุทธศาสตร์ลดการบริโภคเกลือและโซเดียมใน ประเทศไทย ปี พ.ศ.259 - 2568. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานกิจการโรงพิมพ์องค์การสงค์เคราะห์ทหารผ่านศึก.
Chailimpamontree W, Kantachuvesiri S, Aekplakorn W, Lappichetpaiboon R, Thokanit NS, Vathesatogkit P, et al. Estimated dietary sodium intake in Thailand: A nationwide population survey with 24-hour urine collections. J Clin Hypertens. 2021; 23 (4). doi: 10.1111/jch.14147
Khokhar M, et al. The Digital Education to Limit Salt in the Home program Improved salt Related Knowledge, Attitudes, and Behaviors in parents. J Med Internet Res [internet]. 2019 [cited 2019 Oct 28]; 21 (2): el12234. Available from: Doi:10.2196/1234
Irwan AM, et al. Development of the salt-reduction and efficacy-maintenance program in Indonesia. Nursing and Health Sciences [internet]. 2016 [cited 2019 Oct 28]; 18:519–532. Available from: doi: 10.1111/nhs
Prochaska, J. O., & DiClemente, C. C. (1984). The transtheoretical approach: Crossing traditional boundaries of therapy. Dow Joneslrwin.