โมเดลสมการโครงสร้างพหุระดับปัจจัยที่ส่งผลต่อทักษะชีวิตและอาชีพ ในศตวรรษที่ 21 ของนักเรียนระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) เพื่อศึกษาระดับปัจจัยที่ส่งผลทักษะชีวิตและอาชีพในศตวรรษที่ 21 2) เพื่อวิเคราะห์โมเดลสมการโครงสร้างพหุระดับปัจจัยที่ส่งผลต่อทักษะชีวิตและอาชีพในศตวรรษที่ 21 และ 3) เพื่อนำเสนอข้อเสนอแนะเชิงนโยบายทักษะชีวิตและอาชีพในศตวรรษที่ 21 ของนักเรียนระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา กลุ่มตัวอย่าง คือ ครูนิเทศฝึกประสบการณ์สมรรถนะวิชีพ จำนวน 120 คน และนักเรียนฝึกประสบการณ์สมรถนะวิชาชีพระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ จำนวน 1,200 คน ปีการศึกษา 2567 สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา ได้มาจากวิธีการสุ่มแบบหลายขั้นตอน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ประกอบด้วย แบบสอบถามสำหรับนักเรียน และแบบสอบถามสำหรับครู การวิเคราะห์ข้อมูลใช้สถิติเชิงปริมาณ การวิเคราะห์สัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์พหุคูณ การวิเคราะห์องค์ประกอบเชิงยืนยัน (CFA) การวิเคราะห์องค์ประกอบเชิงยืนยันพหุระดับ (MCFA) และการวิเคราะห์โมเดลสมการโครงสร้างพหุระดับ
ผลการวิจัยสรุปได้ดังนี้
1. ผลการศึกษาความคิดเห็นที่มีต่อทักษะชีวิตและอาชีพในศตวรรษที่ 21 ของนักเรียนระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ พบว่า ระดับนักเรียนมีความคิดเห็นที่มีต่อทักษะชีวิตและอาชีพในศตวรรษที่ 21 มากที่สุดคือด้านสภาพแวดล้อมภายในครอบครัวและด้านสภาพแวดล้อมภายในวิทยาลัย รองลงมาคือด้านคุณลักษณะส่วนบุคคล ส่วนระดับวิทยาลัยมีความคิดเห็นที่มีต่อทักษะชีวิตและอาชีพในศตวรรษที่ 21 มากที่สุดคือ ด้านคุณภาพการสอนของครูและด้านผู้นำทางวิชาการของผู้บริหาร
2. ผลการวิเคราะห์พบว่าโมเดลสมการโครงสร้างพหุระดับของปัจจัยที่ส่งผลต่อทักษะชีวิตและอาชีพในศตวรรษที่ 21 ของนักเรียนระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ มีความตรงเชิงโครงสร้างหรือมีความสอดคล้องกับข้อมูลเชิงประจักษ์ และสามารถแสดงความสัมพันธ์เชิงสาเหตุได้ทั้งในระดับนักเรียนและระดับวิทยาลัย โดยพิจารณาจากค่าดัชนีที่ใช้ตรวจสอบความตรงของโมเดล ได้แก่ chi-square= 543.146, df=483, =1.125, p-value=0.030, RMSEA=0.010, CFI = 0.994, TLI = 0.992, SRMRw = 0.017 และ SRMRb = 0.430
3. ตัวแปรระดับนักเรียนที่ส่งผลต่อทักษะชีวิตและอาชีพในศตวรรษที่ 21 ของนักเรียนระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.5 คือ สภาพแวดล้อมในวิทยาลัย โดยมีขนาดอิทธิพลเท่ากับ 0.808 (R2 มีค่าระหว่าง 0.435-0.682) สภาพแวดล้อมในครอบครัว มีขนาดอิทธิพลทางตรงเท่ากับ 0.035 (R2 มีค่าระหว่าง 0.462-0.649) และคุณลักษณะส่วนบุคคล โดยมีขนาดอิทธิพลทางตรงเท่ากับ -0.069 (R2 มีค่าระหว่าง 0.526-0.629) ส่วนตัวแปรระดับวิทยาลัยที่ส่งผลต่อทักษะชีวิตและอาชีพในศตวรรษที่ 21 อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.5 คือ ผู้นำทางวิชาการของผู้บริหาร โดยมีขนาดอิทธิพลทางตรงเท่ากับ 0.747 (R2 มีค่าระหว่าง 0.646-0.906) และคุณภาพการสอนของครู โดยมีขนาดอิทธิพลทางตรงเท่ากับ -0.079 (R2 มีค่าระหว่าง 0.756-0.961) ทั้งนี้ชุดของตัวแปรทำนายระดับนักเรียนและระดับวิทยาลัยสามารถอธิบายความแปรปรวนในทักษะชีวิตและอาชีพในศตวรรษที่ 21 ของนักเรียนระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ ได้ร้อยละ 43.50 – 96.10
Article Details
เอกสารอ้างอิง
กัญญภัทร จำปาทอง. (2559). แนวทางการส่งเสริมการเรียนรู้ของเยาวชนเรื่องทักษะอาชีพผ่านสื่อโทรทัศน์ในศตวรรษที่ 21. วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต. บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์.
ชนัดดา เทียนฤกษ์. (2557). การพัฒนาโมเดลการวัดทักษะชีวิตและอาชีพของนักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาตอนปลายในศตวรรษที่ 21. วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต. บัณฑิตวิทยาลัย: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ชยาภรณ์ คำตุ้ย. (2560). ปัจจัยเชิงสาเหตุที่ส่งผลต่อทักษะชีวิตและงานอาชีพในศตวรรษที่ 21 ของนักเรียนกลุ่มชาติพันธ์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาเชียงรายเขต 3. วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต. บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงราย.
โชติญา เผ่าจินดา. (2560). การตรวจสอบความตรงของโมเดลทักษะชีวิตและอาชีพในศตวรรษที่ 21 สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6. สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง. วารสารวิชาการ Veridian E-Journal Silpakorn University มหาวิทยาลัยศิลปากร.
ณัฐสิฏ รักษ์เกียรติวงศ์. (2562). การปฏิรูปอาชีวศึกษาของประเทศไทย. สถาบันวิจัยเพื่อการพัฒนาประเทศไทย(ทีดีอาร์ไอ). กรุงเทพมหานคร.
นวลแสง สูคีร. (2560). โมเดลความสัมพันธ์เชิงสาเหตุ ของปัจจัยที่ส่งผลต่อประสิทธิผลทางวิชาการของโรงเรียนมัธยมศึกษาในจังหวัดภาคใต้. วิทยานิพนธ์ปริญญาปรัชญาดุษฎีบัณฑิต. บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยทักษิณ.
บุญชม ศรีสะอาด. (2560). การวิจัยเบื้องต้น. (พิมพ์ครั้งที่ 10). กรุงเทพมหานคร: สุริยาสาส์น
ประภัสสรา ธนะวงศ์. (2564). ปัจจัยเชิงสาเหตุที่ส่งผลต่อการปรับตัวทางสังคมในทักษะด้านชีวิตและอาชีพในศตวรรษที่ 21 ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปี ที่ 1 โรงเรียนขยายโอกาสสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาเชียงราย เขต 1. วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต. บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงราย.
รณภพ ตรึกหากิจ. (2560). การศึกษาพหุระดับภาวะผู้นำที่ส่งผลต่อประสิทธิผลของโรงเรียนมัธยมศึกษาสังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. วิทยานิพนธ์ปริญญาปรัชญาดุษฎีบัณฑิตสาขาวิชาการบริหารการศึกษา คณะศึกษาศาสตร์. บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยบูรพา.
ปนัดดา นกแก้ว. (2562). ทักษะชีวิตและอาชีพในศตวรรษที่ 21 ของนักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3จังหวัดสมุทรปราการ. วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต. บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลธัญบุรี.
ปาริชาติ อังกาบ. (2561). การสร้างแบบวัดทักษะชีวิตและอาชีพตามแนวคิดทักษะในศตวรรษที่ 21 สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย. วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต. บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.
พิชญาภา ชัยงาม. (2559). การพัฒนารูปแบบความสัมพันธ์เชิงสาเหตุของปัจจัยที่ส่งผลต่อทักษะชีวิตและอาชีพของนักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย ในเขตพัฒนาเศรษฐกิจพิเศษตาก. วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต. บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยนเรศวร.
พรรณ์ธิดา เหล่าพวงศักดิ์ และนพพร จันทรนำชู. (2565). การพัฒนาตัวบ่งชี้ทักษะชีวิตและอาชีพของนักศึกษาอาชีวศึกษาของประเทศไทย. วารสารวิจัยและนวัตกรรม สถาบันการอาชีวศึกษากรุงเทพมหานคร. ปีที่ 5 ฉบับที่ 1 เดือนมกราคม-มิถุนายน 2565.
ภานุรุจ กลิ่นโพธิ์. (2562).การผลิตและพัฒนากำลังคนด้านอาชีวศึกษากับแนวทางการพัฒนาประเทศ ภายใต้ยุทธศาสตร์ชาติ 20 ปี. สำนักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา: กรุงเทพมหานคร.
วิจารณ์ พานิช. (2554). วิถีสร้างการเรียนรู้เพื่อศิษย์ ในศตวรรษที่ ๒๑ (Vol. 1). กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์ บริษัท ตถาตา พับลิเคชั่น จำกัด.
ศิริชัย กาญจนวาสี. (2554). การวิเคราะห์พหุระดับ: Multi-level analysis. (พิมพ์ครั้งที่ 5). กรุงเทพมหานคร:สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
สุภาพร จันทรศีรี. (2560). โมเดลสมการโครงสร้างพหุระดับของปัจจัยคุณภาพนักเรียน ชั้นมัธยมศึกษาตอนต้น ในสามจังหวัดชายแดนภาคใต้. วิทยานิพนธ์ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต. บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยนเรศวร.
สุรศักดิ์ ปาเฮ. (2554). ทักษะการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21. ออนไลน์. สืบค้นเมื่อ 12 กรกฏาคม 2567. แหล่งที่มา: http://www.addkutec3.com/wpcontent/uploads/2012/11/pdf21.pdf. .
สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2564). ยุทธศาสตร์ชาติกับ SDG. ออนไลน์. สืบค้นเมื่อ 12 กรกฏาคม 2567. แหล่งที่มา: https://sdgs.nesdc.go.th.
สำนักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา. (2562). หลักเกณฑ์และแนวปฏิบัติการจัดการอาชีวศึกษา ระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ และระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นสูง: การจัดการอาชีวศึกษา. กรุงเทพมหานคร. กระทรวงศึกษาธิการ.
อริยาพร โทรัตน์. (2560). การพัฒนาตัวบ่งชี้ทักษะชีวิตและอาชีพในศตวรรษที่ 21 ของนักเรียนระดับมัธยมศึกษาตอนต้น สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 22. วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต. บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร.
อโณทัย ลาดเหลา. (2561). การวิเคราะห์ปัจจัยพหุระดับที่ส่งผลต่อทักษะวิจัย ของนักเรียนระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นปีที่ 3 สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา. วิทยานิพนธ์ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต. บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยบูรพา.
Hair, J., Black, W., Babin, B., Anderson, R. and Tatham, R. (2006). Multivariate Data Analysis. 6th Edition. Pearson Prentice Hall, Upper Saddle River.
Partnership For 21st Century Learning. (2014). Life and Career Skills. [Online].Available : http://www.p21.org/about-us/p21-framework/266.
Shannon B. McCollum. (2014). Youth Life Skill Development For 21st Century Workforce Preparedness. Doctoral Dissertation, North Carolina State University.
