การพัฒนาคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุเมือง มิติสุขภาพ ที่อยู่อาศัย และนันทนาการ ที่สอดคล้องกับการพัฒนากรุงเทพมหานครอย่างยั่งยืน
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ มีวัตถุประสงค์คือ 1) เพื่อศึกษาแนวทางการพัฒนาสุขภาพของผู้สูงอายุเมืองที่สัมพันธ์กับค่าครองชีพของคนเมืองในยุคปัจจุบันตามบริบทการพัฒนากรุงเทพมหานครอย่างยั่งยืน 2) เพื่อศึกษาแนวทางการพัฒนาที่อยู่อาศัยของผู้สูงอายุเมืองที่เหมาะสมกับบริบทการพัฒนากรุงเทพมหานครอย่างยั่งยืน 3) เพื่อศึกษาแนวทางการพัฒนากิจกรรมและการจัดนันทนาการให้กับผู้สูงอายุเมืองที่สอดคล้องกับบริบทการพัฒนากรุงเทพมหานครอย่างยั่งยืน โดยศึกษา 3 ชุมชนคือ ชุมชนเลิศสุขสม ชุมชนมิตตคาม และชุมชนตรอกสุเหร่า ผู้ให้ข้อมูลประกอบด้วย 2 กลุ่มหลักของทั้ง 3 ชุมชนคือ กลุ่มผู้นำชุมชน จำนวน 45 คน และกลุ่มผู้สูงอายุภายในชุมชน จำนวน 45 คน รวมทั้งสิ้น 90 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ประกอบด้วย 1) การศึกษาเอกสาร 2) การสังเกต 3) การสัมภาษณ์แบบเจาะลึก 4) การสัมภาษณ์แบบกลุ่ม
ผลการศึกษา พบว่า 1) แนวทางการพัฒนาสุขภาพของผู้สูงอายุเมืองของทั้ง 3 ชุมชนคือ การส่งเสริมการดูแลสุขภาพร่างกายด้วยตนเอง การส่งเสริมการดูแลสุขภาพจิตใจด้วยตนเอง การส่งเสริมให้มีการจัดสวัสดิการชุมชนสำหรับผู้สูงอายุ การส่งเสริมการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการบริโภคอาหารที่เหมาะสมกับผู้สูงอายุ การส่งเสริมการออกกำลังกายที่เหมาะสมกับบริบทประเพณีและวัฒนธรรมตามหลักศาสนา การส่งเสริมการปฏิบัติกิจตามหลักศาสนาเพื่อชะลอความเสื่อมของสมองผู้สูงอายุ และการรวมกลุ่มอาสาสมัครสาธารณสุขกรุงเทพมหานคร 2) แนวทางการพัฒนาที่อยู่อาศัยของผู้สูงอายุเมืองของทั้ง 3 ชุมชนคือ การจัดตั้งกลุ่มช่างชุมชน การตั้งกองทุนสวัสดิการชุมชนมิติที่อยู่อาศัย 3) แนวทางการพัฒนากิจกรรมและการจัดนันทนาการให้กับผู้สูงอายุเมืองของทั้ง 3 ชุมชนคือ การจัดสร้างศูนย์การจัดการความรู้ชุมชน การจัดกิจกรรมในเทศกาลสำคัญทางศาสนา การจัดกิจกรรมเยี่ยมชมสถานที่สำคัญทางศาสนาและประวัติศาสตร์ การตั้งกองทุนสวัสดิการชุมชนมิตินันทนาการ และการจัดกิจกรรมนันทนาการที่แสดงถึงอัตลักษณ์ของชุมชนโดยผู้สูงอายุ
Article Details
เอกสารอ้างอิง
กาพย์ประภา สง่าใจ. (2563). กิจกรรมนันทนาการกลวิธีหนึ่งสู่การสูงวัยอย่างมีพลัง. วารสารสังคมภิวัฒน์. 11 (2), 1 – 4.
ชวิศา แก้วอนันต์. (2561). โภชนาการสำหรับผู้สูงอายุ. วารสารวิชาการมหาวิทยาลัยอีสเทิร์นเอเชีย ฉบับวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี. 12 (2), 112 – 119.
ทองใหม่ ทองสุก. (2563). พฤติกรรมการบริโภคอาหารของผู้สูงอายุยุค 4.0. วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชพฤกษ์. 5 (3), 232 – 244.
นิภาพรรณ เจนสันติกุล. (2565). การออกแบบเพื่อทุกคน แนวคิดและลักษณะการออกแบบที่อยู่อาศัยสำหรับผู้สูงอายุ. วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มมร วิทยาเขตอีสาน. 3 (2), 67 – 81.
ลภา เฉลยจรรยา และ ไตรรัตน์ จารุทัศน์. (2561). แนวทางการออกแบบปรังปรุงที่อยู่อาศัย อาคารและพื้นที่ภายนอกสำหรับผู้สูงอายุในเขตพื้นที่ชานเมือง กรณีศึกษา พื้นที่เขตเทศบาลเมืองบึงยี่โถ จังหวัดปทุมธานี. วารสารสาระศาสตร์. 1 (2), 325 – 336.
วิชช์ เกษมทรัพย์. (2564). เราเตรียมพร้อมกันหรือยังกับการดูแลผู้สูงวัยอย่างมีคุณภาพและครอบคลุม. นครปฐม: กองบริหารงานทั่วไป สำนักงานอธิการบดี มหาวิทยาลัยมหิดล.
ศิริวรรณ ศิริบุญ และ ชเนตตี มิลินทางกูร. (2551). ทำไมสังคมไทยต้องให้ความสนใจเรื่องผู้สูงอายุ. กรุงเทพมหานคร: ฐานข้อมูลประชากรฝ่ายวิจัยและศูนย์สารสนเทศ.
สิริยา รัตนช่วย. (2564). การจัดการความรู้ในงานพัฒนาชุมชน. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
สุพรรณี พฤกษา และ วรัชญา สุขประเสริฐ. (2561). พฤติกรรมการบริโภคอาหารและภาวะโภชนาการของผู้สูงอายุ ตำบลนาอ้อ อำเภอเมือง จังหวัดเลย. วารสารสำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 7 ขอนแก่น. 25 (3), 67 – 76.
แสน กีรตินวนันท์ และ เพชร รอดอารีย์. (2562). กลไกการสร้างความเข้มแข็งและความต้องการทางด้านสวัสดิการชุมชนเมืองสำหรับผู้สูงอายุ, วารสารวิชาการมหาวิทยาลัยราชภัฎอุตรดิตถ์ สาขาวิชาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (เพื่อการพัฒนาท้องถิ่น). 14 (2), 103 – 120.
แสน กีรตินวนันท์ และ สิริยา รัตนช่วย. (2562). กลไกการสร้างความเข้มแข็งสวัสดิการชุมชนเมือง กรณีศึกษาชุมชนขาวไทยเกาะกลาง ชุมชนชาวจีนโบ๊เบ๊ ชุมชนคริสต์กุฎีจีน และชุมชนมุสลิมมัสยิดกมาลุลอิสลาม กรุงเทพมหานคร, วารสารสันติศึกษาปริทรรศน์. 7 (5), 1253 – 1268.
แสน กีรตินวนันท์ และ สิริยา รัตนช่วย. (2567). ชุมชนเข้มแข็งสู่การเกิดสวัสดิการชุมชนเมืองทางด้านสาธารณสุขเพื่อการพัฒนาคุณภาพชีวิตคนเมืองอย่างยั่งยืน กรณีศึกษาชุมชนแฟลตสิริสาสน์ เคหะศรีย่าน เขตดุสิต ชุมชนตลาดน้อย เขตสัมพันธวงศ์ กรุงเทพมหานคร. วารสารความปลอดภัยและสุขภาพ. 6 (2), 180 – 192.
Bookman, Ann and Kimbrel, Delia. (2011). Families and Elder Care in the Twenty-First Century. The Future of Children. 21 (2), 117 – 140.
Peace, Sheila. (1990). Researching Social Gerontology: Concepts, Methods and Issues. London: SAGE.
Sumini Sukamdi, Evita Hanie Pangaribowo, Yeremias T. Keban and Darwin. (2020). Elderly Care: A Study on Community Care Services in Sleman, DIY, Indonesia, Journal of Aging Research, 1 - 11.