การวิเคราะห์สภาพแวดล้อมในการปล่อยสัตว์น้ำตามความเชื่อทางพระพุทธศาสนาโดยการประยุกต์ใช้ระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์ (GIS)
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
ดุษฎีนิพนธ์ฉบับนี้มีวัตถุประสงค์ดังนี้ 1) เพื่อศึกษาและสำรวจสภาพแวดล้อมในการปล่อยสัตว์น้ำตามความเชื่อของคนไทยชาวพุทธ 2) เพื่อจัดทำแผนที่ในการปล่อยสัตว์น้ำตามความเชื่อของคนไทยชาวพุทธโดยการประยุกต์ใช้ระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์ (GIS)และ 3) เพื่อวิเคราะห์สภาพแวดล้อมในการปล่อยสัตว์น้ำตามความเชื่อของคนไทยชาวพุทธตามสภาพแวดล้อมที่เหมาะสมเป็นการวิจัยเชิงสำรวจประกอบกับการลงพื้นที่สำรวจบริบทสภาพแวดล้อมทางกายภาพเขตอภัยทาน(วัด)ที่เหมาะต่อการปล่อยสัตว์น้ำ
ผลการศึกษาพบว่า จากการสำรวจและวิเคราะห์สภาพแวดล้อมพบว่าเขตอภัยทาน(วัด)ที่มีความเหมาะสมสำหรับการปล่อยสัตว์น้ำในเขตพื้นที่ลุ่มแม่น้ำท่าจีนตอนล่างอำเภอเมืองนครปฐม อำเภอนครชัยศรี อำเภอสามพราน จังหวัดนครปฐม มีทั้งสิ้น 37 แห่ง และชนิดของสัตว์น้ำที่มีความเหมาะสมต่อการนำมาปล่อยสำหรับการทำบุญตามความเชื่อทางพุทธศาสนามีทั้งสิ้น 12 ชนิด จำแนกตามกลุ่มความเหมาะได้ 3 กลุ่มดังนี้
กลุ่มที่ 1 แม่น้ำสายหลัก 15 แห่งได้แก่เขตอภัยทาน วัดกลางบางแก้ว,วัดใหม่สุปดิษฐาราม, วัดไทยาวาส (ท่ามอญ),วัดหอมเกร็ด, วัดทรงคะนอง, วัดดอนหวาย, วัดไร่ขิง, วัดสรรเพชญ, วัดเดชานุสรณ์, วัดบางช้างเหนือ, วัดบางช้างใต้, วัดเชิงเลน, วัดเทียนดัด, วัดอ้อมใหญ่, วัดกัลยาณีทรงธรรม มีความเหมาะสมในการปล่อย ปลาตะเพียน, ปลาสวาย
กลุ่มที่ 2 คลองสาขาที่มีพื้นที่ชื้นแฉะดินโคลน,มีไม้น้ำปกคลุม 13 แห่งได้แก่เขตอภัยทานวัดรางปลาหมอ, วัดสระกะเทียม, วัดหนองเสือ, วัดวังเย็น, วัดลาดปลาเค้า, วัดดอนขนาก, วัดห้วยตะโก, วัดน้อยเจริญสุข, วัดสิงห์, วัดบางแก้ว, วัดไทร, วัดสว่างอารมณ์, และวัดสามพราน มีความเหมาะสมในการปล่อย ปลาช่อน, ปลาหมอไทย, ปลาบู่, ปลาไหล, หอยขม, หอยโข่ง, เต่า, ตะพาบ และกบ
กลุ่มที่ 3 คลองสาขาที่ไม่มีพื้นที่ชื้นแฉะดินโคลน,ไม่มีไม้น้ำปกคลุมหรือมีน้อย 9 แห่งได้แก่ เขตอภัยทาน วัดลาดหญ้าแพรก, วัดหนองดินแดง, วัดบางแขม, วัดเกาะวังไทร, วัดดอนยายหอม, วัดท่ากระชับ, วัดปรีดาราม (วัดยายส้ม) , วัดวังน้ำขาว, และวัดท่าพูด มีความเหมาะสมในการปล่อยปลาช่อน, ปลาหมอไทย, และปลาบู่
Article Details
เอกสารอ้างอิง
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2539). พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
สถาบันสารสนเทศทรัพยากรน้ำ. (2561). รายงานข้อมูลพื้นฐาน ๒๕ ลุ่มน้ำ ลุ่มแม่น้ำท่าจีน, บริษัท ทีมคอนซัลติ้ง เอนจิเนียริ่ง แอนด์ แมเนจเมมท์ จำกัด มหาชน.
กรมควบคุมมลพิษสำนักงานสิ่งแวดล้อมภาค 5. (2564). รายงานการติดตามตรวจสอบคุณภาพน้ำ แม่น้ำท่าจีน คลองสาขา และแม่น้ำคาบเกี่ยว ประจำปี พ.ศ.2564.
ปณิตา สระวาสี. (2559). พิธีสืบชะตาประเพณีท้องถิ่นในประเทศไทย. ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน).
สำนักวิจัยพัฒนาการจัดการป่าไม้เศรษฐกิจอย่างยั่งยื่น, คู่มือการใช้งานเทคโนโลยีภูมิสารสนเทศ การบริการด้านภูมิสารสนเทศ ส่วนภูมิสารสนเทศฝ่ายสารสนเทศ. ออนไลน์. สืบค้นเมื่อ 23 พฤษภาคม 2565, แหล่งที่มา: http://www.fio.co.th/gisfio/index.php/data-manual/๓๕-manual-gis
พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ. ปยุตฺโต), พจนานุกรมพุทธศาสตร์ ฉบับประมวลธรรม, หน้า 140.
บุญส่ง ศรีเจริญธรรม. (2563). หลักเกณฑ์และขั้นตอนการปล่อยพันธ์สัตว์น้ำเพื่อการจัดการประมงอย่างเหมาะสมและมีความรับผิดชอบ. (ราชการบริหารส่วนกลาง กรมประมง กระรวงเกษตรและสหกรณ์.
ศูนย์อุตุนิยมวิทยาภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนบน. (2560). คู่มือการประยุกต์ใช้ระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์ (GIS) เพื่อการนำเสนอข้อมูลอุตุนิยมวิทยา.
กรมควบคุมมลพิษ, คู่มือการติดตามตรวจสอบคุณภาพสิ่งแวดล้อมอย่างง่าย, 2547. ออนไลน์. สืบค้นเมื่อ 16 ตุลาคม 2565, แหล่งที่มา: https://www.pcd.go.th/publication/๖๓๙๐
ศิริชัย พงษ์วิชัย. (2561). การวิเคราะห์ข้อมูลทางสถิติด้วยคอมพิวเตอร์, กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
พระธนโชติ จนฺทโชโต และพระโสภณพัฒนบัณฑิต, (2562). การพัฒนาคุณภาพชีวิตตามหลักบุญกิริยาวัตถุ 3 ของอุบาสก อุบาสิกาบ้างหนองคูม่วง อำเภอวาปีปทุม จังหวัดมหาสารคาม, วารสารปรัชญาและศาสนา, 4 (1), 1-21.
พระครูพิลาศสรกิจ (สุรศักดิ์ ธารายศ), พระครูวิจิตรศีลาจาร และ สิทธิโชค ปาณะศรี, (2562). ศึกษาวิเคราะห์การให้ทานในสังคมไทยในยุคปัจจุบัน, วารสารมหาจุฬานาครทรรศน์, 6 (5), 2302-2315.
พีรญา สหรัตพณพีรญา, (2564). การศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างศรัทธาและความสุขของวัยรุ่นตามแนวพุทธจิตวิทยา, วารสารพุทธจิตวิทยา, 6 (1).
ลิขิต บุญละคร, (2563). “ศึกษาวิเคราะห์พัฒนาการแห่งศรัทธาของชาวพุทธในสังคมไทย, วารสารนวัตกรรมการจัดการศึกษาและการวิจัย, 2 (1), 39-46.
พระมหาไพจิตร อุตฺตมธมฺโม, (2565). ศรัทธากับปัญญาที่เป็นหลักธรรม ในพุทธปรัชญาเถรวาท, วารสาร มจร มนุษยศาสตร์ปริทรรศน์, 8 (1).
พระครูปลัดรังสรรค์ คุณสาโร, ดร., (2559). กาลามสูตร : หลักพิจารณาก่อนเชื่อในพุทธปรัชญาเถรวาท, วารสารมหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย วิทยาเขตร้อยเอ็ด, 5 (2), 279.
พระครูปริยัติกิจวิธาน (ไพสิทธิ์ศรีรอด), สมบูรณ์ บุญโท, และ สวัสดิ์ อโณทัย, (2562). การประยุกต์ใช้พุทธญาณวิทยาของหลักกาลามสูตรในสังคมไทยหลังนวยุค”, วารสารมหาจุฬานาครทรรศน์, 6 (3), 1512-1530.
