การศึกษาท้องถิ่นและสร้างกลไกความร่วมมือของภาคีเครือข่ายในการขับเคลื่อนเมืองแห่งการเรียนรู้มรดกทางวัฒนธรรม นครศรีธรรมราช

บทคัดย่อ

          บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษามรดกทางวัฒนธรรมท้องถิ่นนครศรีธรรมราช 2) สร้างกลไกความร่วมมือของภาคีเครือข่ายในการขับเคลื่อนเมืองแห่งการเรียนรู้มรดกทางวัฒนธรรม กลุ่มตัวอย่างเลือกแบบเจาะจง จำนวน 65 คน คือ ผู้นำชุมชน ๆ ละ 5 คน รวม 55 คน นายกเทศมนตรีเทศบาลนครนครศรีธรรมราชและทีมบริหาร จำนวน 5 คน นายกองค์การบริหารส่วนจังหวัดนครศรีธรรมราชและทีมบริหาร จำนวน 5 คน การวิจัยใช้รูปแบบการศึกษาวิจัยเชิงคุณภาพ ผ่านรูปแบบการวิจัยปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม (Participatory Action Research-PAR) โดยมีขั้นตอนในการสร้างความสัมพันธ์กับชุมชน การสำรวจ การศึกษาชุมชน และการสร้างกลไกความร่วมมือของภาคีเครือข่าย รวมทั้งรวบรวมข้อมูลด้านประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมท้องถิ่น พื้นที่ในการศึกษาคือ เทศบาลนครนครศรีธรรมราช ซึ่งเป็นพื้นที่เมืองเก่า 4 ย่าน ข้อมูลที่ได้ประมวลวิเคราะห์เนื้อหาเชิงพรรณนา ผลการวิจัยพบว่าท้องถิ่นนครศรีธรรมราชมีโบราณสถานโบราณวัตถุและศาสนสถานที่เหมาะแก่การเรียนรู้ คือ ย่านเมืองพระเวียง ได้แก่ วัดสวนหลวง พิพิธภัณฑสถานแห่งชาตินครศรีธรรมราช วิทยาลัยศิลปหัตถกรรมนครศรีธรรมราช วัดท้าวโคตร ย่านเมืองเก่า ได้แก่ วัดพระมหาธาตุวรมหาวิหาร ศาลพระเสื้อเมือง ฐานพระสยม ตลาดท่าชี กำแพงเมืองเก่า สระล้างดาบศรีปราชญ์ ย่านท่าวัง ได้แก่ กุฏิทรงไทยวัดวังตะวันตก ย่านท่าตีน ได้แก่ วัดใหญ่ชัยมงคล วัดประดู่พัฒนาราม วัดแจ้งวรวิหาร พิพิธภัณฑ์เมือง ชุมชนเกิดการเรียนรู้เข้าใจที่มาของประวัติศาสตร์ท้องถิ่น ภูมิปัญญา มีประโยชน์แก่คนรุ่นใหม่เพราะได้สะท้อนรากเหง้าของชุมชน กลไกความร่วมมือของภาคีเครือข่ายในการขับเคลื่อนเมืองแห่งการเรียนรู้ ใช้กลไกบอวร คือบ้านหรือชุมชน เอกชน วัด และส่วนราชการ โดยวัดเป็นพื้นที่หลักในการเรียนรู้เนื่องจากมีบทบาทสำคัญที่ทำให้คนในชุมชนเข้ามามีส่วนร่วม