ต้นทุนและผลตอบแทนการปลูกข้าวในพื้นที่ตำบลป่าสัก อำเภอเชียงแสน จังหวัดเชียงราย

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาต้นทุนและผลตอบแทนการปลูกข้าว เพื่อ วิเคราะห์โครงสร้างต้นทุนและผลตอบแทนการปลูกข้าว และศึกษาปัญหาและแนวทางการแก้ไข ปัญหาการปลูกข้าวในพื้นที่ตำบลป่าสัก อำเภอเชียงแสน จังหวัดเชียงราย กลุ่มประชากรที่ใช้ใน การศึกษาครั้งนี้ ได้แก่ เกษตรกรผู้มีอาชีพปลูกข้าวในพื้นที่ตำบลป่าสัก อำเภอเชียงแสน จำนวน 42 ครัวเรือน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยเป็นแบบสอบถาม วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้โปรแกรมสำเร็จรูป ทางสถิติ วิเคราะห์หาค่าความถี่ ค่าร้อยละ และใช้การคำนวณทางบัญชี ผลการศึกษาผู้ตอบแบบสอบถามส่วนใหญ่เป็นเพศชาย คิดเป็น ร้อยละ 69.05 อายุ 51-60 ปี คิดเป็นร้อยละ 57.15 มีระดับการศึกษาประถมศึกษาตอนต้น (ป.4) คิดเป็นร้อยละ 52.38 พื้นที่ในการปลูกข้าวของเกษตรกรทั้งหมดเป็นที่ดินของตนเองและใช้วิธีการเพาะปลูก แบบทำนาดำ ต้นทุนรวมเฉลี่ยต่อไร่ ในการลงทุนปลูกข้าวของเกษตรกรรายย่อยมีต้นทุนรวมเฉลี่ย 4,327.17 บาทต่อไร่ ผลตอบแทนในการลงทุนปลูกข้าวของเกษตรกรรายย่อย ให้ผลผลิตเฉลี่ย 0.77 ตันต่อไร่ ให้รายได้เฉลี่ย 8,863.07 บาทต่อไร่ มีกำไรสุทธิเฉลี่ย 3,764.70 บาทต่อไร่ มีจุด คุ้มทุนอยู่ที่ 0.02 ตันต่อไร่ มีอัตรากำไรต่อต้นทุนร้อยละ 87 อัตรากำไรต่อยอดขายร้อยละ 42.48 อัตราผลตอบแทนจากสินทรัพย์ (ROA) ร้อยละ 40.37% สำหรับโครงสร้างต้นทุนในการปลูกข้าวเฉลี่ยต่อไร่ประกอบด้วย 3 ส่วนที่สำคัญ ได้แก่ ค่าแรงงานร้อยละ 49.17 ค่าใช้จ่ายการผลิตร้อยละ 48.21 และค่าวัตถุดิบร้อยละ 2.62 โครงสร้าง ต้นทุนค่าแรงงานในการปลูกข้าวเฉลี่ยต่อไร่ประกอบด้วย 4 ส่วนที่สำคัญ ได้แก่ ค่าแรงงานตนเอง ร้อยละ 62.54 ค่าจ้างปลูก (เหมาจ่าย) ร้อยละ 32.74 ค่าจ้างหว่านปุ๋ยและค่าจ้างฉีดพ่นยาร้อยละ 50.14 และ โครงสร่างต้นทุนค่าใช้จ่ายการผลิตเฉลี่ยต่อไร่ประกอบด้วย 8 ส่วนที่สำคัญ ได้แก่ ค่าจ้างไถนาร้อยละ 34.83 ค่าจ้างรถเกี่ยวข้าวร้อยละ 28.75 ค่าน้ำมันเชื้อเพลิงร้อยละ 18.51 ค่าปุ๋ยร้อยละ 9.50 ค่ายาปราบวัชพืชร้อยละ 3.52 ค่ายาปราบศัตรูพืชร้อยละ 2.52 ค่าฮอร์โมน บำรุงข้าวร้อยละ 2.07 และค่าภาษีที่ดินร้อยละ 0.30 ปัญหาในการปลูกข้าวของเกษตรกรในพื้นที่ตำบลป่าสัก อำเภอเชียงแสน จังหวัด เชียงราย ที่พบมากที่สุด 3 อันดับแรกคือ ปัญหาภัยธรรมชาติ เช่นฝนแล้ง รองลงมา คือ ดินเสื่อม คุณภาพ และอันดับสามคือราคาปุ๋ยสูงขึ้น และแนวทางแก้ไขปัญหาในการปลูกข้าวพบว่า ความคิดเห็นและข้อเสนอแนะที่พบมากที่สุด อันดับแรก คือ หน่วยงานภาครัฐควรให้ความรู้ เกี่ยวกับการปลูกและการปรับปรุงดินให้เหมาะสมกับการปลูกข้าวเพื่อลดค่าใช้จ่ายและเพิ่ม ผลผลิตให้มากขึ้น รองลงมาคือ หน่วยงานภาครัฐควรให้ความรู้เกี่ยวกับการลดการใช้ปุ๋ยเคมี