ความฉลาดรู้ทางการเงินของครูรุ่นใหม่

ผู้แต่ง

  • ภัทรชัย อ่อนน่วม สาขาวิชาพัฒนศึกษา ภาควิชา นโยบาย การจัดการ และความเป็นผู้นำทางการศึกษา คณะครุศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
  • พัชราภรณ์ ทัพมาลี สาขาวิชาพัฒนศึกษา ภาควิชา นโยบาย การจัดการ และความเป็นผู้นำทางการศึกษา คณะครุศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

DOI:

https://doi.org/10.14456/jescu.2025.13

คำสำคัญ:

ความฉลาดรู้ทางการเงิน, ครูรุ่นใหม่, สำนักงานคณะกรรมการศึกษาขั้นพื้นฐาน (สพฐ.) พื้นที่กรุงเทพมหานคร

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความฉลาดรู้ทางการเงินและจัดกลุ่มระดับความฉลาดรู้ทางการเงินของครูรุ่นใหม่ ตัวอย่าง คือ ครูผู้ช่วย และ ครู (คศ.1) ในโรงเรียนสังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (สพฐ.) กรุงเทพมหานคร จำนวน 280 คน สุ่มตัวอย่างแบบแบ่งกลุ่ม เครื่องมือ คือ แบบวัดความฉลาดรู้ทางการเงินที่พัฒนาจากชุดคำถามสำรวจทักษะทางการเงินของไทยปี 2563 และ (ร่าง) ชุดคำถามปี 2565 ของธนาคารแห่งประเทศไทย วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา ได้แก่ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน สัมประสิทธิ์การกระจาย ความเบ้ และความโด่ง ผลการวิจัย พบว่า 1) ครูรุ่นใหม่มีความฉลาดรู้ทางการเงินในระดับค่อนข้างดี (M = 62.20) เมื่อพิจารณารายด้าน พบว่า ความรู้ทางการเงินพื้นฐานและความรู้ทางการเงินเพิ่มเติมอยู่ในระดับปานกลาง (M = 56.40, SD = 2.58; M = 59.25, SD = 4.49) ทัศนคติทางการเงินอยู่ในระดับดีเยี่ยม (M = 93.33, SD = 0.57) และพฤติกรรมทางการเงินอยู่ในระดับดี (M = 71.29, SD = 2.31) และ 2) ความฉลาดรู้ทางการเงินของครูรุ่นใหม่แบ่งออกเป็น 3 ระดับ ได้แก่ กลุ่มความฉลาดรู้ทางการเงินสูง (ร้อยละ 28.93) กลุ่มความฉลาดรู้ทางการเงินปานกลาง (ร้อยละ 39.64) และกลุ่มความฉลาดรู้ทางการเงินต่ำ (ร้อยละ 31.43) ผลการวิจัยชี้ให้เห็นความแตกต่างในระดับความฉลาดรู้ทางการเงินซึ่งสามารถใช้เป็นข้อมูลพื้นฐานในการพัฒนาทักษะทางการเงินให้เหมาะสมกับแต่ละกลุ่ม

เอกสารอ้างอิง

ภาษาไทย

กมลชนก สกนธวัฒน์ (2565). ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ฐานสมรรถนะเพื่อส่งเสริมความฉลาดรู้ทางการเงิน (financial literacy) ของนักเรียนมัธยมศึกษาตอนต้น. ศูนย์สื่อและสิ่งพิมพ์แก้วจอม. http://academic.obec.go.th/web/images/document/1674801052_d_1.pdf

กระทรวงศึกษาธิการ. (2566). ศธ.จัดอบรม “ครูไทยยุคใหม่ เข้าใจการเงิน” ยกระดับสมรรถนะเสริมสร้างการบริหารจัดการทางการเงินอย่างยั่งยืน. https://www.moe.go.th/360ครูไทยยุคใหม่-เข้าใจกา/

ณัฐชยา สกุลพอง. (2562). ศึกษาทักษะทางการเงินที่มีผลกระทบต่อพฤติกรรมการก่อหนี้ของครูที่เป็นสมาชิกสหกรณ์ออมทรัพย์ครูและอื่น ๆ [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์]. Economic Nida. https://econ.nida.ac.th/wp-content/uploads/2021/05/3-6-6120313017-2-ฉบับสมบูรณ์.pdf

ธนพร ภู่พันธ์ และ ปรีชา วิจิตรธรรมรส. (2561). การวิเคราะห์ทักษะทางการเงินกับการเป็นหนี้ของข้าราชการครูในเขตภาคกลาง. วารสารการศึกษาและการพัฒนาสังคม, 14(1), 248-261. https://ojs.lib.buu.ac.th/index.php/social/article/view/5312

ธนาคารแห่งประเทศไทย. (2563). รายงานผลการสำรวจทักษะทางการเงินปี 2563 ฉบับเต็ม. https://www.bot.or.th/content/dam/bot/image/research-and-publications/2563ThaiFLsurvey.pdf

ธนาคารแห่งประเทศไทย. (2566). รายงานผลการสำรวจทักษะทางการเงินของไทยปี 2565. https://www.bot.or.th/th/research-and-publications/fl-survey-report.html

ศูนย์นโยบายเพื่ออนาคต. (2565). หนี้สินครู: แนวทางแก้ไขจากธนาคารแห่งประเทศไทย. https://think.moveforwardparty.org/article/economy/2847/

สถาบันพัฒนาครู คณาจารย์ และบุคลากรทางการศึกษา สำนักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ. (2566). หลักสูตรครูไทยยุคใหม่ เข้าใจการเงิน. https://bit.ly/42Tqaem

สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. (2566, 15 ตุลาคม). ข้อมูลเปรียบเทียบ 5 ปีการศึกษา สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. http://www.bopp.go.th/?page_id=3544

สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2566). รายงานการวิเคราะห์สถานการณ์ความยากจนและความเหลื่อมล้ำในประเทศไทย. https://www.nesdc.go.th/ewt_dl_link.php?nid=15744

อัจฉรา โยมสินธุ์. (2564). ปัญหาหนี้สินและความรู้ในการจัดการหนี้สินของครู. วารสารวิชาการบริหารธุรกิจ สมาคมอุดมศึกษาเอกชนแห่งประเทศไทยในพระราชูปถัมภ์สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี, 10(1), 103-122. https://so02.tci-thaijo.org/index.php/apheitvu/article/view/241064

ภาษาอังกฤษ

Atkinson, A., & Messy, F. A. (2012). Measuring financial literacy: Results of the OECD / International Network on Financial Education (INFE) pilot study. OECD. https://www.oecd.org/content/dam/oecd/en/publications/reports/2012/03/measuring-financial-literacy_g17a210b/5k9csfs90fr4-en.pdf

Compen, B., Witte, K. D., & Schelfhout, W. (2019). The role of teacher professional development in financial literacy education: A systematic literature review. Educational Research Review. 26, 16-31. https://doi.org/10.1016/j.edurev.2018.12.001

Organisation for Economic Co-operation and Development (OECD). (2013). Pisa 2012 assessment and analytical framework mathematics, reading, science, problem solving and financial literacy. https://doi.org/10.1787/9789264190511-en

Organisation for Economic Co-operation and Development (OECD). (2020). Oecd/infe 2020 international survey of adult financial literacy. https://www.oecd.org/en/publications/oecd-infe-2020-international-survey-of-adult-financial-literacy_145f5607-en.html

Sawatzki, C. M., & Sullivan, P. A. (2017). Teachers’ perceptions of financial literacy and the implications for professional learning. Australian Journal of Teacher Education, 42(5), 50-65. https://doi.org/10.14221/ajte.2017v42n5.4

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-06-26

รูปแบบการอ้างอิง

อ่อนน่วม ภ., & ทัพมาลี พ. (2025). ความฉลาดรู้ทางการเงินของครูรุ่นใหม่. วารสารครุศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 53(02), 1–15. https://doi.org/10.14456/jescu.2025.13