การพัฒนากระบวนการเปลี่ยนผ่านไปสู่การพัฒนาที่ยั่งยืนของชุมชนกะเหรี่ยงในพื้นที่สูง
DOI:
https://doi.org/10.14456/educu.2021.10คำสำคัญ:
การพัฒนาที่ยั่งยืน, ชุมชนกะเหรี่ยงบนพื้นที่สูงบทคัดย่อ
วัตถุประสงค์ของการศึกษาเพื่อ 1) พัฒนาตัวชี้วัดการพัฒนาที่ยั่งยืนของชุมชนกะเหรี่ยงในพื้นที่สูง 2) วิเคราะห์กระบวนการเปลี่ยนผ่านไปสู่การพัฒนาที่ยั่งยืนของชุมชนกะเหรี่ยงในพื้นที่สูง และ 3) เสนอแนะแนวทางในการจัดการเรียนรู้เพื่อการเปลี่ยนผ่านไปสู่การพัฒนาที่ยั่งยืนของชุมชนกะเหรี่ยงในพื้นที่สูง ผลการศึกษา พบว่า ตัวชี้วัดการพัฒนาที่ยั่งยืนของชุมชนกะเหรี่ยงในพื้นที่สูงมี 4 ตัว ได้แก่ การรักษาความเชื่อและค่านิยมของคนกะเหรี่ยงที่มีต่อธรรมชาติ การรักษาวิถีการปลูกข้าวเชิงประเพณี การรักษาภูมิปัญญาในการจัดการทรัพยากรธรรมชาติ และการรักษาจริยธรรมของชุมชน การพัฒนาให้ชุมชนกะเหรี่ยงในพื้นที่สูงมีความยั่งยืนได้ จำเป็นต้องฟื้นฟูภูมิปัญญาของชุมชน ประกอบด้วยคุณธรรม 7 ประการ คือ การไม่ครอบครอง การสำนึกในบุญคุณ ความพอเพียง ความเป็นธรรม การช่วยเหลือกัน การเคารพผู้อาวุโสและคนดี และการมีส่วนร่วมของชุมชน และความรู้ 12 เรื่องที่จำเป็นต่อการดำรงชีวิตในพื้นที่สูง รวมทั้งการประยุกต์ความรู้ใหม่ด้านการดูแลสุขภาพอนามัยและการบริหารจัดการชุมชน ส่วนวิธีจัดการเรียนรู้นั้นต้องผสมผสานการเรียนรู้เชิงประเพณีของชุมชน 4 รูปแบบไว้ควบคู่ไปกับการศึกษาสมัยใหม่ ซึ่งใช้ชุมชนเป็นศูนย์กลาง มีการประสานบทบาทของผู้นำทางการและผู้นำตามธรรมชาติให้สอดคล้องกันในการขับเคลื่อนการพัฒนาและรักษาขนบธรรมเนียมประเพณีของชุมชน
เอกสารอ้างอิง
กรมพัฒนาสังคมและสวัสดิการ. (2545). ทำเนียบชุมชนบนพื้นที่สูง 20 จังหวัด ในประเทศไทย พ.ศ. 2545. เนติกุลการพิมพ์.
พระธรรมปิฎก (ป.อ. ปยุตฺโต). (2549). การพัฒนาที่ยั่งยืน. มูลนิธิโกมลคีมทอง.
พฤทธิ์ ศิริบรรณพิทักษ์. (2546). เอกสารประกอบการสอนวิชาการศึกษาเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน [เอกสารไม่ได้ตีพิมพ์]. คณะครุศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
เพ็ญสิริ จีระเดชากุล. (2541). สถานภาพและการดำรงชีวิตของชาวเขาและชนกลุ่มน้อยในประเทศไทย : การศึกษาของชาวเขาในประเทศไทย. สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว.).
ไพฑูรย์ สินลารัตน์ และคณะ. (2550). การเปลี่ยนผ่านการศึกษาเข้าสู่เศรษฐกิจฐานความรู้. สำนักงานคณะกรรมการการวิจัยแห่งชาติ.
วิลาสินี อโนมะศิริ, พรรณิภา บูรพาชีพ, และ ณรงค์ ใจหาญ. (2541). ชาวเขากับการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ : ป่าไม้และน้ำ. สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย.
วิศนี ศิลตระกูล.(2541). การพัฒนารูปแบบการศึกษานอกโรงเรียนเพื่อปรับปรุงคุณภาพชีวิตและสังคมตามแนวความคิดการพัฒนาที่ยั่งยืนในเขตอุตสาหกรรม [วิทยานิพนธ์ปริญญาดุษฎีบัณฑิต ไม่ได้ตีพิมพ์]. สาขาวิชาพัฒนศึกษา คณะครุศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2550). แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่สิบ พ.ศ. 2550-2554. วิ.จี.พริ้นติ้ง.
สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติและสถาบันสิ่งแวดล้อมไทย. (2549). คู่มือการจัดทำตัวชี้วัดการพัฒนาที่ยั่งยืนของประเทศไทย. โครงการพัฒนาดัชนีชี้วัดการพัฒนาที่ยั่งยืนของประเทศไทย ระยะที่สอง.
อมรา พงศาพิชญ์. (2543). ความหลากหลายทางวัฒนธรรม (วิธีวิทยาและบทบาทในประชาสังคม). สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
อนุรักษ์ ปัญญานุวัฒน์. (2548). การศึกษาชุมชนเชิงพหุลักษณ์ : บทเรียนจากวิจัยภาคสนาม. โครงการเสริมสร้างการเรียนรู้เพื่อชุมชนเป็นสุข (สรส.).
ภาษาอังกฤษ
McGonigal, K. (2005). Teaching for transformation: From learning theory to teaching strategies. Speaking of Teaching, 14(2), 1-4.
UNESCO. (2005). A situational analysis of education for sustainable development in the Asia-Pacific region. UNESCO Bangkok.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
