กลไกการระงับข้อพิพาทภายใต้สัญญางานก่อสร้าง (FIDIC) ในรูปแบบคณะกรรมการข้อพิพาท (The Dispute Board)

บทคัดย่อ

บทความวิชาการนี้ ศึกษาวิธีการระงับข้อพิพาทในรูปแบบคณะกรรมการระงับข้อพิพาทตามสัญญา FIDIC ที่ใช้จัดการข้อพิพาทในงานก่อสร้าง โดยทำการศึกษากฎหมาย กรณีศึกษาที่เกี่ยวข้องวิเคราะห์ปัญหา อุปสรรครวมถึงข้อจำกัดต่าง ๆ ในการใช้คณะกรรมการระงับข้อพิพาทเพื่อจัดการกับข้อพิพาทในโครงการก่อสร้างก่อนเข้าสู่กระบวนการอนุญาโตตุลาการ และเพื่อเสนอแนะแนวทางส่งเสริมให้การระงับข้อพิพาททางเลือกให้ได้รับความนิยมและมีการนำมาใช้กับธุรกิจอื่น ๆ ในประเทศไทยได้อย่างมีประสิทธิภาพ กระบวนการทำงานของสัญญาจะครอบคลุมการปฏิบัติงานของวิศวกรที่ปรึกษาซึ่งเป็นตัวแทนของคู่สัญญาที่ต้องดูแลงานก่อสร้างให้สำเร็จตามเป้าหมาย สัญญา FIDIC จัดทำขึ้นด้วยวัตถุประสงค์ให้งานบริหารโครงการก่อสร้างเกิดการพัฒนา ส่งเสริมการดำเนินธุรกิจงานก่อสร้างให้มีการบริหารจัดการอย่างซื่อสัตย์เที่ยงตรง มีการบริหารโครงการอย่างยั่งยืน เกิดการทำงานที่มีคุณภาพและสามารถบริหารความเสี่ยงได้อย่างเหมาะสม ในข้อสัญญา FIDIC มีการกำหนดวิธีการระงับข้อพิพาทด้วยวิธีการทางอนุญาโตตุลาการที่เป็นการระงับข้อพิพาททางเลือกทางหนึ่งที่มีความเหมาะสมกับงานก่อสร้างที่คู่สัญญามุ่งหวังให้งานก่อสร้างเสร็จสิ้นสมบูรณ์โดยปราศจากการทิ้งงาน หรือการฟ้องร้องจนทำให้โครงการก่อสร้างต้องมีการหยุดชะงักลงซึ่งอาจส่งผลให้เกิดความเสียหายเป็นมูลค่าที่สูงและต้องใช้เวลานานในการจัดการข้อพิพาทด้วยกระบวนการทางศาลตามปกติ โดยที่กระบวนการทางอนุญาโตตุลาการได้รับความยอมรับในทางสากลว่าเป็นการระงับข้อพิพาทที่มีความยืดหยุ่นในการดำเนินการสูง สามารถรักษาความลับ และคู่สัญญาสามารถรักษาความสัมพันธ์เพื่อจะดำเนินธุรกิจร่วมกันต่อไปได้ สัญญา FIDIC ได้กำหนดให้มีคณะกรรมการชุดหนึ่งที่เรียกว่าคณะกรรมการระงับข้อพิพาท (The Dispute Board) ที่มีการตั้งคณะบุคคลขึ้นตามสัญญาเพื่อโครงการก่อสร้างนั้น ๆ ให้มีหน้าที่ระงับข้อพิพาทที่เกิดขึ้นระหว่างการดำเนินโครงการเพื่อให้ข้อพิพาทได้รับการแก้ไขทันเวลาทำให้ไม่ต้องเสียเวลาไปกับปัญหาข้อขัดแย้งที่เกิดขึ้น