องศาซอสามสายของครูจักรี มงคล

บทคัดย่อ

บทความวิชาการนี้ ต้องการนำเสนอความรู้เกี่ยวกับองศาของซอสามสาย เกิดขึ้นจากสัดส่วนของซอสามสาย ที่ช่างทำซอสามสายจะประดิษฐ์ขึ้น ซึ่งเป็นปัจจัยหลักที่ส่งผลต่อการบรรเลงและคุณภาพเสียงของซอสามสาย แต่ละครูช่างจะต้องมีสัดส่วนของตนเอง ที่พัฒนา ปรับปรุง แก้ไข ในรูปแบบของตน ทั้งนี้ด้วยเกิดจากแรงบันดาลใจจากซอสามสายรุ่นเก่า ๆ หรือครูอาจารย์ที่ได้รับการสืบทอดมา เพื่อแก้ปัญหาที่ผู้บรรเลงซอสามสายมักพบเจอในปัจจัยของคุณภาพซอสามสาย เช่น การถ่ายเทน้ำหนักซอในการบรรเลง สัดส่วนองศาที่พอเหมาะ และทำให้ปัจจัยคุณภาพเสียออกมามีคุณภาพ บทความวิชาการนี้เกิดจากการได้เข้าไปเป็นลูกศิษย์ทางดนตรีไทย การสร้างซอสามสาย และได้ทราบว่าครูจักรี มงคล เป็นผู้มีชื่อเสียงในการบรรเลงซอสามสายรวมทั้งมีฝีมือในการสร้างซอสามสายโดยได้รับแรงบันดาลใจ ได้รับคำแนะนำจากผู้เชี่ยวชาญด้านซอสามสายหลายท่าน เช่น ศาสตราจารย์ ดร.อุทิศ นาคสวัสดิ์ ช่างจรูญ  คชแสง เป็นต้น องศาซอสามสายของครูจักรี มงคล เป็นส่วนสำคัญที่ทำให้มีคุณภาพเสียงที่มีความไพเราะควบคู่กับคุณภาพของชิ้นงาน ด้วยกรรมวิธีการสร้างจนมีเอกลักษณ์เฉพาะตน คือ การทำปากช้างบน ปากช้างล่าง ที่มีสัดส่วนเป็นธรรมชาติ คล้ายลักษณะกลีบบัว การทำแกนที่เป็นโลหะอลูมิเนียม ซึ่งมีน้ำหนักเบาสามารถนำกระแสเสียงและทนทานได้ดีกว่าไม้เนื้อแข็ง มีรูปแบบที่สวยงามมีน้ำหนักเบาเท่ากันทั้งคัน นอกจากนี้ปัจจัยที่ส่งผลต่อคุณภาพเสียงและคุณภาพการใช้งานซอสามสายของครูจักรี มงคลอย่างหนึ่งที่สำคัญคือสัดส่วนในการสร้างซอสามสายที่เป็นเอกลักษณ์เฉพาะตนจนเห็นได้ชัด ผู้นิพนธ์จึงเห็นถึงความสำคัญในองค์ความรู้เรื่ององศาซอสามสาย ของครูจักรี มงคล และท่านผู้อ่านจะได้เกิดทัศนคติในการนำไปศึกษาต่อไป