กระบวนการถ่ายทอดหมอลำกลอนของหมอลำละมุล ปากไฟ

บทคัดย่อ

งานวิจัยนี้ มีวัตถุประสงค์ 1. เพื่อศึกษาองค์ความรู้การลำกลอนของหมอลำละมุล ปากไฟ 2. เพื่อศึกษากระบวนการถ่ายทอดหมอลำกลอนของหมอลำละมุล ปากไฟ เป็นการวิจัยแบบเชิงคุณภาพ มีเครื่องมือในการวิจัย ได้แก่ แบบสัมภาษณ์และแบบสังเกต โดยมีกลุ่มเป้าหมายในการวิจัย จำนวน 9 คน ที่มาจากการเลือกแบบเจาะจง แล้วนำข้อมูลที่รวบรวมได้จากแบบสัมภาษณ์และเอกสารต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้อง มาวิเคราะห์แบบเชิงเนื้อหา ผลการวิจัยพบว่า 1) องค์ประกอบศิลปะการแสดงหมอลำกลอนของหมอลำละมุล ปากไฟ ประกอบไปด้วยด้านกลอนลำทำนองทั่วไปทำนองท้องถิ่นลักษณะเนื้อหา ท่าทางในการแสดงสวยงามอ่อนช้อยสามารถสื่ออารมณ์ด้วยสายตาและการฟ้อน องค์ประกอบทางด้านผู้แสดงต้องมีน้ำเสียงที่ดี มีมนุษสัมพันธ์ที่ดี ลำดับการแสดงประกอบด้วย ยกที่หนึ่งไหว้ครู ยกที่สองประกาศศรัทธา ยกที่สามถามข่าว ยกที่สี่ปรึกษาการลำ ยกที่ห้าเต้ยลา และ 2) กระบวนการถ่ายทอดหมอลำกลอนของหมอลำละมุล ปากไฟ เริ่มต้นด้วยการรับลูกศิษย์และทดสอบความรู้ความสามารถเบื้องต้น และนำเข้าสู่กระบวนการถ่ายทอด กระบวนการท่องจำกลอน ลูกศิษย์รับกลอนลำมาฝึกท่องจำให้ถูกต้องและแม่นยำ กระบวนการฝึกเอื้อนโอละหนอเป็นการฝึกเทียบเสียงของตนให้เข้ากับเสียงแคน กระบวนการฝึกท่วงทำนองเป็นกระบวนการฝึกลำกลอนตามทำนองต่าง ๆ กระบวนการฝึกท่าฟ้อนการฟ้อนและสื่ออารมณ์ของการแสดงมีความอ่อนช้อยสวยงามให้เข้ากับการแสดงหมอลำกลอน การยกอ้อยอครูเป็นการฝึกอบรมความมีจริยธรรม กตัญญูรู้คุณ ความเคารพต่อบิดามารดาครูอาจารย์ กระบวนการฝึกแก้ไขปัญหาเฉพาะหน้าในการแสดงหมอลำ เป็นการฝึกประสบการณ์การแสดงหมอลำในสถานที่จริง เพื่อจะได้รู้แนวทางในการแก้ไขในสถานการณ์การแสดงจริง และแก้ไขข้อบกพร่องต่าง ๆ ที่พบเจอจากการแสดงจริงนั้นได้