แนวทางการสร้างสรรค์นาฏกรรมไทยเพื่อนำเสนอเครื่องแต่งกายประจำชาติ

บทคัดย่อ

งานวิจัยนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาแนวคิดของนาฏกรรมไทยและปัจจัยที่ทำให้ได้รับรางวัลการนำเสนอเครื่องแต่งกายประจำชาติ เป็นการวิจัยแบบเชิงคุณภาพ มีเครื่องมือการวิจัย คือ แบบสัมภาษณ์ โดยมีกลุ่มเป้าหมายในการวิจัย จำนวน 12 คน ที่มาจากการเลือกแบบเจาะจง ประกอบด้วย (1) บุคลากรที่มีความเชี่ยวชาญด้านนาฏกรรมไทย จำนวน 5 ท่าน และ (2) นักแสดงนาฏศิลป์ไทย จำนวน 7 ท่าน แล้วนำข้อมูลที่รวบรวมได้จากเอกสาร วรรณกรรม แบบสัมภาษณ์ มาวิเคราะห์แบบเชิงเนื้อหา ผลการศึกษาพบว่า นาฏกรรมเพื่อนำเสนอเครื่องแต่งกาย คาดว่าเข้ามาในประเทศไทยช่วงประมาณปี พ.ศ. 2472 – 2519 เป็นการนำเสนอเครื่องแต่งกายตามสมัยนิยม ซึ่งมีการกำหนดคุณสมบัติและทักษะของผู้แสดงแบบเครื่องแต่งกาย โดยเน้นที่รูปร่างและบุคลิกเป็นหลัก ซึ่งการแสดงแบบเครื่องแต่งกายกับนาฏศิลป์มีความสอดคล้องกันอย่างชัดเจนทางด้านทักษะทางดนตรีในการจับจังหวะ ทักษะในการจัดระเบียบร่างกาย ทักษะการแสดงอารมณ์ผ่านทางร่างกายในรูปแบบของผู้แสดง โดยอาศัยองค์ประกอบ คือ การสร้างแนวคิดที่จะนำไปสู่การสร้างสรรค์ผลงานต้องเป็นสิ่งที่มีความแปลกใหม่ นำเสนออัตลักษณ์ของไทยได้อย่างชัดเจน ใช้ท่าทางที่เหมาะสมกับชุดเพื่อสร้างภาพลักษณ์ที่เด่นชัดเล่าเรื่องของเสื้อผ้าที่นำมาสวมใส่ได้อย่างเหมาะสม การแต่งกายต้องออกแบบให้เหมาะสมกับผู้สวมใส่ สะดวกในการสวมใส่ ตรงกับบุคลิกของผู้สวมใส่ นำเสนอความเป็นไทยได้อย่างสมบูรณ์ หากมีอุปกรณ์ประกอบการแสดง ต้องเป็นอุปกรณ์ที่ใช้สื่อความหมายได้ดี ไม่เป็นอุปสรรคในการนำเสนอ การใช้พื้นที่เวทีมีการเลือกทิศทางและตำแหน่งบนเวทีเพื่อให้ผู้ชมสามารถเห็นรายละเอียดของชุดอย่างชัดเจน การแสดงออกทางอารมณ์ ต้องสื่อสารผ่านการแสดงออกทางสีหน้า ให้อารมณ์ที่มีความหลากหลายขึ้นอยู่กับชุดที่ต้องการจะนำเสนอ