แนวทางการพัฒนาคู่มือเทคนิคการไกล่เกลี่ยข้อพิพาททางอาญาในชั้นสอบสวน ตามพระราชบัญญัติการไกล่เกลี่ยข้อพิพาท พ.ศ. 2562

บทคัดย่อ

งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 1. เพื่อศึกษาทฤษฎีแนวคิดที่เกี่ยวกับการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทในชั้นสอบสวน 2. เพื่อศึกษากฎหมายที่เกี่ยวข้องกับการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทในชั้นสอบสวนตามกฎหมายไทยและกฎหมายต่างประเทศ 3. เพื่อศึกษาวิเคราะห์ปัญหาและอุปสรรคที่เกี่ยวข้องกับการบังคับใช้กฎหมายตามระราชบัญญัติการไกล่เกลี่ยข้อพิพาท พ.ศ.2562 ในชั้นพนักงานสอบสวน และ 4. เพื่อเสนอแนวทางการพัฒนาคู่มือเทคนิคการไกล่เกลี่ยข้อพิพาททางอาญาในชั้นสอบสวนตามพระราชบัญญัติการไกล่เกลี่ยข้อพิพาท พ.ศ.2562 เป็นการวิจัยแบบเชิงคุณภาพ โดยการศึกษาวิจัยจากเอกสาร อาทิ ตัวบทกฎหมาย ตำราทางวิชาการ งานวิจัย บทความจากวารสาร หรือนิตยสารทางกฎหมาย เอกสารประกอบการสัมมนา สถิติ ข้อมูลจากสารสนเทศทางอินเตอร์เน็ตทั้งของประเทศไทยและต่างประเทศ เอกสารเกี่ยวกับการไกล่เกลี่ยข้อพิพาททางอาญาในชั้นสอบสวนและกลุ่มเป้าหมาย แล้วนำข้อมูลที่รวบรวมได้จากเอกสารต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้อง มาวิเคราะห์แบบเชิงเนื้อหา ผลการวิจัยพบว่า 1) ทฤษฎีแนวคิดสำคัญที่เกี่ยวข้องกับการไกล่เกลี่ยข้อพิพาท ได้แก่ แนวคิดในการแก้ไขข้อพิพาทแบบ Win-Win Concept แนวความคิดว่าด้วยอำนาจในการยุติคดีอาญา ทฤษฎีการแข่งขันและทฤษฎีการแก้ปัญหา 2) กฎหมายที่เกี่ยวข้อง ได้แก่ พระราชบัญญัติการไกล่เกลี่ยข้อพิพาท พ.ศ.2562 พบว่า พนักงานชั้นสอบสวนมีอำนาจในการไกล่เกลี่ยคดีอาญาเล็กน้อย เช่น คดีเกี่ยวกับการจราจร คดีลักทรัพย์ คดีเกี่ยวกับชีวิตร่างกายที่มีผู้ได้รับบาดเจ็บไม่สาหัส 3) ปัญหาและอุปสรรคของการบังคับใช้กฎหมายตามพระราชบัญญัติการไกล่เกลี่ยข้อพิพาท พ.ศ. 2562 ในชั้นพนักงานสอบสวน พบว่า มีปัญหาข้อกฎหมาย ผู้รับการไกล่เกลี่ยไม่เข้าใจกฎหมาย พนักงานสอบสวนไม่ได้รับการยอมรับให้เป็นผู้ไกล่เกลี่ย ขาดทักษะการไกล่เกลี่ยและกระบวนการในชั้นสอบสวนที่ไม่ชัดเจน และ 4) คู่มือเทคนิคการไกล่เกลี่ยข้อพิพาททางอาญาในชั้นสอบสวน ควรประกอบด้วยความหมายของการไกล่เกลี่ยข้อพิพาท กฎหมายที่เกี่ยวข้องกับการไกล่เกลี่ยข้อพิพาท คดีอาญาที่อยู่ในอำนาจหน้าที่ อำนาจหน้าที่ในการไกล่เกลี่ย ขั้นตอนและวิธีการไกล่เกลี่ย ผลการดำเนินการตามขั้นตอน ผลดีผลเสียในการดำเนินการไกล่เกลี่ย ทักษะที่จำเป็นของผู้ไกล่เกลี่ย เทคนิคที่ใช้ในการไกล่เกลี่ย การติดตามประเมินผลและจริยธรรมของการไกล่เกลี่ย