กลวิธีการเป่าแคนลายใหญ่ นายบุญสวน สมภาร

บทคัดย่อ

งานวิจัยนี้ มีวัตถุประสงค์ 1. เพื่อศึกษากลวิธีการเป่าแคนลายใหญ่ของนายบุญสวน สมภาร และ 2. เพื่อวิเคราะห์การเรียบเรียงทำนองแคนลายใหญ่ของนายบุญสวน สมภาร เป็นการวิจัยแบบเชิงคุณภาพ โดยใช้เครื่องมือวิจัย ได้แก่ แบบสำรวจ แบบสังเกต และแบบสัมภาษณ์ โดยมีกลุ่มเป้าหมาย คือ นายบุญสวน  สมภาร ที่มาจากการเลือกแบบเจาะจง แล้วนำข้อมูลที่รวบรวมได้จากเอกสารแบบสังเกตและแบบสัมภาษณ์มาวิเคราะห์ในเชิงเนื้อหา ผลการวิจัยพบว่า 1) การเป่าแคนลายใหญ่ของ นายบุญสวนสมภาร มีองค์ประกอบ คือ ทักษะทางด้านร่างกายท่วงท่าลีลา อารมณ์ความรู้สึก ปฏิภาณไหวพริบและจิตนาการ และเทคนิคด้านการบรรเลง ประกอบด้วย 1.1) การใช้ลม 1.2) การใช้ลิ้น 1.3) การใช้นิ้ว 1.4) การใช้โน้ต และ 2) การวิเคราะห์การเรียบเรียงทำนองแคนลายใหญ่ของนายบุญสวน สมภาร ได้แก่ 2.1) การวิเคราะห์จังหวะ พบว่า มีการการคลื่นที่ของทำนองที่ลงจังหวะยกและตก ดังนี้ ท่อนเกริ่น มีจังหวะยก 41 ครั้ง และตก 41 ครั้ง ท่อนอ่านหนังสือ มีจังหวะยก 54 ครั้ง และตก 65 ครั้ง ท่อนเดิน มีจังหวะยก 102 ครั้ง และตก 103 ครั้ง 2.2) การวิเคราะห์ทำนอง คือ การวิเคราะห์คุณลักษณะของเสียง พบว่า เสียง มี เป็นเสียงที่พบบ่อยที่สุด จำนวน 75 ครั้ง เสียงลา จำนวน 70 ครั้ง เสียง เร จำนวน 57 ครั้ง เสียง ซอล จำนวน 51 ครั้ง เสียง โด จำนวน 38 ครั้ง เสียง ที จำนวน 10 ครั้ง และเสียง ฟา จำนวน 3 ครั้ง ซึ่งเสียง มีและลา ถือเป็นเสียงหลักในการเป่าแคนลายใหญ่  และ 2.3) การวิเคราะห์โครงสร้างและรูปแบบทำนองแคนลายใหญ่ของนายบุญสวน สมภาร มีโครงสร้างหลัก 3 ท่อน คือ ท่อนเกริ่น, ท่อนอ่านหนังสือ, ท่อนเดิน และผลจากการวิเคราะห์ความหนาแน่นหรือพื้นผิวของทำนองในการบรรจุตัวโน้ตต่อหนึ่งห้องเพลงมีทั้งหมด 8 รูปแบบ