พัฒนาการของวงดนตรีที่ใช้นำขบวนแห่ในจังหวัดมหาสารคาม

บทคัดย่อ

งานวิจัยนี้ มีวัตถุประสงค์ 1. เพื่อศึกษาเอกสารองค์ความรู้ที่เกี่ยวข้องกับพัฒนาการของวงดนตรีที่ใช้นำขบวนแห่ในจังหวัดมหาสารคาม และ 2. เพื่อศึกษารูปแบบการบรรเลงของวงดนตรีที่ใช้นำขบวนแห่ในจังหวัดมหาสารคาม เป็นการวิจัยแบบเชิงคุณภาพ (Qualitative Research) มีกลุ่มเป้าหมาย จำนวน 18 คน และมีเครื่องมือการวิจัย คือ แบบสัมภาษณ์ แล้วนำข้อมูลที่รวบรวมได้จากเอกสารและแบบสัมภาษณ์มาวิเคราะห์แบบเชิงเนื้อหา (Content Analysis) ผลการวิจัยพบว่า 1) วงดนตรีนำขบวนแห่ช่วงดั้งเดิมมีเพียงกลองยาว รำมะนาและฉาบ การบรรเลงจะเป็นการตีเฉพาะจังหวะกลองยาว ต่อมาได้มีการประยุกต์ใช้เครื่องดนตรีสากลเข้ามาผสมผสานและมีเครื่องดนตรีบรรเลงนำทำนอง เพิ่มเครื่องขยายเสียงเข้ามาช่วยให้เสียงดังได้ไกลขึ้น และในปัจจุบันวงดนตรีนำขบวนแห่มีลักษณะเป็นวงดนตรีสดบนรถบรรทุกที่ประกอบเครื่องเสียงขนาดใหญ่ บรรเลงแบบคอนเสิร์ตเคลื่อนที่ และ 2) รูปแบบวงดนตรีนำขบวนแห่คณะเทพนิมิต เป็นวงกลองยาวที่มีการพัฒนาเปลี่ยนแปลงมาจากวงกลองยาวแบบดั้งเดิม ประยุกต์ขึ้นใหม่ โดยนำเครื่องดนตรีสากลเข้ามาร่วมบรรเลง คือ กลองเทเนอร์ เบส และคีย์บอร์ด รูปแบบการบรรเลงเป็นการใช้คีย์บอร์ดบรรเลงนำทำนองประยุกต์เข้ากับการตีจังหวะกลองยาว และวงดนตรีรถแห่ทีมออดิโอ เป็นวงดนตรีที่มีแนวคิดมาจากรูปแบบการแสดงเวทีคอนเสิร์ตพัฒนามาเป็นรถแห่เคลื่อนที่ โดยมีวงดนตรีสดบรรเลงพร้อมนักร้องนำ อุปกรณ์การแสดงเป็นการดัดแปลงรถบรรทุกประกอบเครื่องเสียงขนาดใหญ่ พร้อมไฟแสงสี การบรรเลงเป็นลักษณะคอนเสิร์ตเพลงต่อเพลงบรรเลงตามต้นฉบับเพลงนั้นๆ ตามรายการเพลงที่มีการจัดเตรียมไว้ ตลอดจน พัฒนาการของวงดนตรีที่ใช้นำขบวนแห่ในจังหวัดมหาสารคามปรับเปลี่ยนไปตามยุคตามสมัย ด้วยปัจจัยการเปลี่ยนแปลงด้านเทคโนโลยี ด้านสังคมและเศรษฐกิจ ทำให้เกิดการนำเสนอดนตรีนำขบวนแห่ในรูปแบบใหม่ตามสมัยนิยม