การพัฒนาคุณภาพชีวิตของเกษตรกรผู้ปลูกอ้อยบ้านกกตาล ตำบลหนองขุ่นใหญ่ อำเภอหนองพอก จังหวัดร้อยเอ็ด

บทคัดย่อ

งานวิจัยนี้ มีวัตถุประสงค์ 1. ศึกษาคุณภาพชีวิตของเกษตรกรผู้ปลูกอ้อย บ้านกกตาล ตำบลหนองขุ่นใหญ่ อำเภอหนองพอก จังหวัดร้อยเอ็ด และ 2. เสนอแนะแนวทางการพัฒนาคุณภาพชีวิตของเกษตรกรผู้ปลูกอ้อย บ้านกกตาล ตำบลหนองขุ่นใหญ่ อำเภอหนองพอก จังหวัดร้อยเอ็ด เป็นการการวิจัยเชิงคุณภาพ (Qualitative Research) มีเครื่องมือในการวิจัย ได้แก่ แบบสัมภาษณ์ โดยมีกลุ่มเป้าหมาย 5 กลุ่ม คือ 1)  ผู้ใหญ่บ้าน 2) ผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้าน 3) เกษตรกรผู้ปลูกอ้อย  4) ประชาชน และ 5) เจ้าหน้าที่เขตส่งเสริมอ้อย แล้วนำข้อมูลที่รวบรวมได้จากเอกสาร วรรณกรรม และแบบสัมภาษณ์ มาวิเคราะห์แบบเชิงเนื้อหา (Content Analysis) ผลการวิจัยพบว่า 1) คุณภาพชีวิตของเกษตรกรผู้ปลูกอ้อย บ้านกกตาล ตำบลหนองขุ่นใหญ่ อำเภอหนองพอก จังหวัดร้อยเอ็ด เดิมทีในอดีตเกษตรกรในเขตพื้นที่บ้านกกตาล ตำบลหนองขุ่นใหญ่ ดำรงชีพด้วยการปลูกพืชเลียงสัตว์ โดยอาศัยธรรมชาติเป็นหลัก   มีการผลิตเพื่อบริโภคในครัวเรือน ถ้าผลิตได้เกินก็จะนำไปแลกเปลี่ยนกัน จากนั้นพฤติกรรมการผลิตของชาวบ้านได้เปลี่ยนไปจากอดีตคือ เปลี่ยนจากการผลิตเพื่อบริโภคมาเป็นการผลิตเพื่อจำหน่ายโดยการใช้เครื่องจักรกลเข้ามาช่วยในการผลิตมากขึ้น จึงได้เริ่มมีการติดต่อค้าขาย มีการส่งเสริมให้ปลูกมันสำปะหลังและมีการส่งเสริมให้ปลูกอ้อย โดยได้มีการเปิดโรงงานน้ำตาลมิตรกาฬสินธุ์ อำเภอกุฉินารายณ์ จังหวัดกาฬสินธุ์ ขึ้น จึงทำให้เกษตรกรเปลี่ยนความคิดและหันมาปลูกอ้อยกันเป็นจำนวนมาก และเกษตรกรได้มีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้นต่างจากเดิมและทำให้อ้อยกลายเป็นพืชเศรษฐกิจที่สำคัญอีกหนึ่งชนิดของหมู่บ้านนี้ และ 2) แนวทางการพัฒนาคุณภาพชีวิตของเกษตรกรผู้ปลูกอ้อยบ้านกกตาล ตำบลหนองขุ่นใหญ่ พบว่า จากเดิมที่ใช้แรงงานคนในการทำการเกษตรจึงได้เปลี่ยนจากแรงงานคนมาเป็นการใช้เครื่องจักรกลเข้ามาช่วยแทน จึงทำให้เกษตรกรได้ทำงานได้สะดวกสบายและยังสามรถทำการเกษตร ได้หลากหลายและไม่เสียเวลา และในการทำไร่อ้อยทุกวันนี้ก็จะมีอุปกรณ์ป้องกันอันตรายจากมลพิษต่าง ๆ ที่อาจทำให้เกิดอันตรายต่อเกษตรกรได้ และชาวเกษตรกรก็จะไปตรวจสุขภาพประจำทุกปี อีกทั้งยังมีหน่วยงานจากเขตส่งเสริมอ้อยออกมาให้ความรู้คำแนะนำแก่เกษตรกรและช่วยเหลือในหลาย ๆ ด้านอีกด้วย