การปล่อยชั่วคราว: ศึกษากรณีแนวทางการพัฒนาหลักเกณฑ์ผู้กำกับดูแลผู้ถูกปล่อยชั่วคราว

บทคัดย่อ

งานวิจัยนี้ มีวัตถุประสงค์ 1. เพื่อศึกษาความหมาย ประวัติความเป็นมา แนวคิด และทฤษฎีเกี่ยวกับการแต่งตั้งผู้กำกับดูแลผู้ถูกปล่อยชั่วคราว 2. ศึกษาเปรียบเทียบเกี่ยวกับการแต่งตั้งผู้กำกับดูแลผู้ถูกปล่อยชั่วคราวในประเทศไทย สหรัฐอเมริกา ประเทศสกอตแลนด์ และสหพันธ์สาธารณรัฐเยอรมนี 3. ศึกษาวิเคราะห์ปัญหาเกี่ยวกับการปล่อยชั่วคราวโดยติดอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ ควบคู่กับการแต่งตั้งผู้กำกับดูแลผู้ถูกปล่อยชั่วคราว และ 4. เสนอแนะแนวทางในการพัฒนาระบบกฎหมายไทยในเรื่องการแต่งตั้งผู้กำกับดูแลผู้ถูกปล่อยชั่วคราว เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ โดยการวิจัยจากเอกสารต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้อง อาทิ ตำรา บทความทางวิชาการ วารสาร ผลงานวิจัย วิทยานิพนธ์ พระราชบัญญัติ รวมทั้งข้อมูลทางอินเทอร์เน็ตที่เป็นแหล่งข้อมูลที่น่าเชื่อถือ แล้วนำข้อมูลที่รวบรวมได้จากเอกสารต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องมาวิเคราะห์ในเชิงเนื้อหา ผลการวิจัยพบว่า 1) แนวคิดและทฤษฎีเกี่ยวกับการแต่งตั้งผู้กำกับดูแลผู้ถูกปล่อยชั่วคราวของประเทศไทยยังปิดกั้นทนายความ ซึ่งถือว่าเป็นบุคคลที่เป็นผู้มีความรู้ทางด้านกฎหมายเป็นอย่างดียิ่ง และมองข้ามอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน (อสม.) ซึ่งเป็นกลุ่มบุคคลที่ปฏิบัติงานและมีความใกล้ชิดกับชุมชนอย่างมาก มีหน้าที่และบทบาทที่ชัดเจนตามระเบียบกระทรวงสาธารณสุข 2) เมื่อศึกษากฎหมายของประเทศไทย สหรัฐอเมริกา ประเทศสกอตแลนด์ และสหพันธ์สาธารณรัฐเยอรมนี ต่างก็กำหนดหลักเกณฑ์ หน้าที่ของผู้กำกับดูแลผู้ถูกปล่อยชั่วคราว และสหรัฐอเมริกายังมีการกำหนดบทลงโทษอีกด้วย 3) ในปัจจุบันการปล่อยชั่วคราวมักจะเรียกประกันหรือหลักประกัน ซึ่งการกำหนดเงื่อนไขในการแต่งตั้งผู้กำกับดูแลผู้ถูกปล่อยชั่วคราวร่วมกับการติดอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ติดตามตัวจึงมีน้อยมาก ทำให้ผู้ต้องหาหรือจำเลยได้รับการปล่อยชั่วคราวน้อยลงไม่สามารถเข้าถึงความยุติธรรมได้อย่างเต็มที่ และ 4) เสนอแก้ไขพระราชบัญญัติมาตรการกำกับและติดตามจับกุมผู้หลบหนีการปล่อยชั่วคราวโดยศาล พ.ศ. 2560 ระเบียบคณะกรรมการบริหารศาลยุติธรรม ว่าด้วยคุณสมบัติฯ พ.ศ. 2561 ซึ่งจะเป็นการพัฒนาการปล่อยชั่วคราวของประเทศไทยอย่างยิ่ง