แนวทางแก้ปัญหาความขัดแย้งทางความคิดตามแนวพระพุทธศาสนา

บทคัดย่อ

ท่ามกลางขัดความแย้งระหว่างสังคมหรือระดับประเทศได้ยกกระดับขึ้นเรื่อย ๆ แนวทางทางของพุทธศาสนาจึงได้วางกรอปแนวคิดสำหรับการลดทอนภาพความขัดแย้งนั้น บทความนี้สรุปได้ว่า หลักทศพิธราชธรรม คุณธรรมของผู้ปกครองบ้านเมือง ที่เป็นหลักธรรมส่งเสริมให้เป็นแนวทางแก้ปัญหาความขัดแย้งทางความคิดตามแนวพระพุทธศาสนา ประกอบด้วย การแบ่งปันสละทรัพย์สิ่งของเครื่องใช้ ประกอบแต่การสุจริต รักษากิตติคุณ ให้ควรเป็นตัวอย่าง และเป็นที่เคารพนับถือ เสียสละความสุขสำราญ ตลอดจนชีวิตของตน เพื่อประโยชน์สุขของประชาชน และความสงบเรียบร้อยของบ้านเมือง ความซื่อตรง ความอ่อนโยน การรู้จักข่มใจ คือ แผดเผากิเลสตัณหา มิให้เข้ามาครอบงำย่ำยีจิต ระงับยับยั้งข่มใจได้ ความไม่โกรธ คือ ไม่กริ้วกราด ลุอำนาจความโกรธ จนเป็นเหตุให้วินิจฉัยความและกระทำกรรมต่าง ๆ ผิดพลาดเสียธรรม มีเมตตาประจำใจไว้ระงับความเคืองขุ่น วินิจฉัยความและกระทำการด้วยจิตอันราบเรียบเป็นตัวของตนเอง อวิหิงสา ความไม่เบียดเบียน คือ ไม่บีบคั้นกดขี่ เช่น เก็บภาษีขูดรีด หรือ เกณฑ์แรงงานเกินขนาด ไม่หลงระเริงอำนาจ ขาดความกรุณา หาเหตุเบียดเบียนลงโทษอาชญาแก่คนผู้ไม่มีความผิด เพราะอาศัยความอาฆาตเกลียดชัง ความอดทน คือ อดทนต่องานที่ตรากตรำ ถึงจะลำบากกายน่าเหนื่อยหน่ายเพียงไร ก็ไม่ท้อถอย ถึงจะถูกยั่วถูกหยันด้วยคำเสียดสีถากถางอย่างใด ก็ไม่หมดกำลังใจ ไม่ยอมละทิ้ง กรณีที่บำเพ็ญโดยชอบธรรม มีความยุติธรรม คือ วางองค์เป็นหลักหนักแน่นในธรรม คงที่ ไม่มีความเอนเอียงหวั่นไหวเพราะถ้อยคำที่ดีร้าย ลาภสักการะ หรืออิฏฐารมณ์ อนิฏฐารมณ์ใด ๆ สติมั่นในธรรม ทั้งส่วนยุติธรรม คือ ความเที่ยงธรรม ก็ดี นิติธรรม คือ ระเบียบแบบแผนหลักการปกครอง ตลอดจนขนบธรรมเนียมประเพณีอันดีงาม