การพัฒนาระบบสารสนเทศทางภูมิศาสตร์ ผ่านภาพถ่ายวิถีชีวิตทางสังคมและวัฒนธรรม จังหวัดกาฬสินธุ์

บทคัดย่อ

งานวิจัยนี้ มีวัตถุประสงค์ 1. เพื่อสำรวจวิถีชีวิตสังคมและวัฒนธรรมที่เป็นอัตลักษณ์ของจังหวัดกาฬสินธุ์ 2. เพื่อวิเคราะห์ภาพถ่ายที่แสดงให้เห็นวิถีชีวิตการเปลี่ยนแปลงทางด้านสังคมวัฒนธรรมของจังหวัดกาฬสินธุ์ และ 3. เพื่อพัฒนาระบบสารสนเทศทางภูมิศาสตร์ผ่านภาพถ่ายวิถีชีวิตทางสังคมวัฒนธรรม จังหวัดกาฬสินธุ์ เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ มีเครื่องมือการวิจัย ได้แก่ แบบสำรวจ แบบสังเกต แบบสัมภาษณ์ และแบบบันทึกการสนทนากลุ่ม มีกลุ่มเป้าหมาย คือ หัวหน้าส่วนราชการที่เกี่ยวข้อง, ผู้นำชุมชน, นักวิชาการ, ภูมิปัญญาชาวบ้าน, และประชาชนทั่วไปในพื้นที่จังหวัดกาฬสินธุ์ จำนวน 60 คน ที่มาจากการเลือกแบบเจาะจง แล้วนำข้อมูลมาวิเคราะห์ในเชิงเนื้อหา ผลการวิจัยพบว่า 1) เมืองกาฬสินธุ์ ตามบันทึกประวัติศาสตร์ร่วมสมัยถูกตั้งขึ้นในราวพุทธศตวรรษที่ 24 มีกลุ่มชนพื้นเมืองหลายกลุ่มชนแต่ที่มากที่สุดคือไทยลาวและรองลงมาคือผู้ไทย วิถีชีวิตสังคมและวัฒนธรรมอัตลักษณ์เด่นของจังหวัดกาฬสินธุ์ ปัจจัยสี่ คือ บ้านผู้ไทย ชุดผู้ไทย ปลาส้มสหัสขันธ์ สมุนไพรบ้านแก้งกะอาม ประเพณีวัฒนธรรมพิธีกรรม คือ พิธีกรรมเหยา บุญบั้งไฟตะไลล้าน ด้านศิลปะคือ หลวงพ่อองค์ดำ วัดกลาง โบราณสถานพระธาตุยาคู โปงลางกาฬสินธุ์ ผ้าไหมแพรวา และสะดุ้งใหญ่ อำเภอสหัสขันธ์ 2) ภาพถ่ายที่แสดงให้เห็นวิถีชีวิต วัฒนธรรมประเพณี การแต่งกาย การประกอบอาชีพ ได้รับการสืบทอดมาจากบรรพบุรุษ ซึ่งยังคงมีความเป็นอัตลักษณ์ของท้องถิ่น และสร้างรายได้ให้ชุมชน และ 3) พัฒนาระบบสารสนเทศด้วยการสร้าง Application ด้วย ibuildapp เป็นฐานข้อมูลที่รวบรวมวิถีชีวิตสังคมวัฒนธรรม ความเชื่อประเพณีศิลปหัตถกรรมและเทคโนโลยีพื้นบ้าน ซึ่งเป็นต้นแบบฐานข้อมูลเพื่อแสดงให้เห็นวิถีชีวิตการเปลี่ยนแปลงทางด้านวัฒนธรรมและลักษณะภูมิศาสตร์ของจังหวัดกาฬสินธุ์