แนวทางการพัฒนากฎหมายเพื่อแก้ไขปัญหาการจัดการขยะชุมชนโดยประชาชนมีส่วนร่วม: ศึกษาพื้นที่จังหวัดชลบุรี

บทคัดย่อ

งานวิจัยนี้ มีวัตถุประสงค์ 1. เพื่อศึกษาและวิเคราะห์ข้อกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับการจัดการขยะชุมชนของประเทศไทยเปรียบเทียบกับประเทศสหรัฐอเมริกา ประเทศแคนาดา ประเทศออสเตรเลีย และราชอาณาจักรสวีเดน และ 2. เพื่อวิเคราะห์และเสนอแนะแนวทางการพัฒนากฎหมายเพื่อแก้ไขปัญหาการจัดการขยะชุมชน โดยประชาชนมีส่วนร่วมในจังหวัดชลบุรี ให้มีความทันสมัยและมีประสิทธิภาพเพียงพอที่จะรองรับการจัดการขยะอย่างยั่งยืน เป็นการวิจัยแบบเชิงคุณภาพ (Qualitative Research) มีการศึกษาค้นคว้าวิจัยจากเอกสาร แล้วจะนําข้อมูลที่ได้มาวิเคราะห์เชิงลึกแบบเชิงเนื้อหา (Content Analysis) ผลการวิจัยพบว่า 1) ประเทศไทยไม่มีกฎหมายเกี่ยวกับการจัดการขยะเป็นการเฉพาะ แต่จะอาศัยกฎหมายที่เกี่ยวข้องหลายฉบับที่กำหนดให้เป็นหน้าที่ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น สหรัฐอเมริกากำหนดให้การจัดการขยะเป็นหน้าที่ของท้องถิ่น โดยมีสำนักงานป้องกันสิ่งแวดล้อมทำหน้าที่กำหนดแนวทางและกฎระเบียบในการกำจัดขยะ ประเทศแคนาดากำหนดให้การจัดการขยะเป็นหน้าที่ของรัฐบาลและท้องถิ่นและบริหารจัดการโดยอุตสาหกรรมการจัดการขยะภายใต้สัญญากับหน่วยงานระดับเทศบาลหรือภูมิภาค หรืออาจถูกจัดการโดยเทศบาลโดยตรง ประเทศออสเตรเลียกำหนดให้การจัดการขยะเป็นหน้าที่ของท้องถิ่นและผู้ถือใบอนุญาต โดยเปิดโอกาสให้มีการยื่นเรื่องร้องเรียนต่อหน่วยงานรัฐบาลและต้องเปิดเผยข้อมูลการจัดการขยะผ่านการจัดทำรายงานสิ่งแวดล้อม และสวีเดนกำหนดให้การจัดการขยะเป็นหน้าที่ของสำนักงานป้องกันสิ่งแวดล้อมที่ทำงานร่วมกับท้องถิ่น และสามารถให้ใบอนุญาตภาคเอกชนที่ประกอบกิจการกำจัดขยะในการดำเนินการแทนท้องถิ่นได้ และ 2) แนวทางการแก้ไข คือ ควรมีการออกกฎหมายว่าด้วยการจัดการขยะในรูปแบบของพระราชบัญญัติการจัดการขยะชุมชน โดยการมีส่วนร่วมของประชาชนและจัดตั้งหน่วยงานอิสระ เพื่อทำหน้าที่บังคับใช้กฎหมายอย่างมีประสิทธิภาพและยั่งยืน